Iqtisodiyotning asosiy muammosini hal qilish yo‘llari

Iqtisodiyotning asosiy muammosi – iqtisodiy resurslar cheklangan sharoitda jamiyatning cheksiz ehtiyojlarini qanday qilib
to‘laroq qondirib borish mumkinligi to‘g‘risidagi masaladir.
Iqtisodiyotning asosiy muammosini hal qilish yo‘llari:
– iqtisodiy resurslar miqdorini ko‘paytirish;
– resurslar unumdorligini oshirish;
– resurslardan foydalanishning turli muqobil variantlaridan eng samaralisini tanlash;
– jamiyat ehtiyojlarini cheklash
Infratuzilma – bu ishlab chiqarish va ayriboshlashning bir
me’yorda ro‘y berishi hamda kishilar turmush kechirishining umumiy shart-sharoitini tashkil qiluvchi sohalardir.
Infratuzilma quyidagi turlardan iborat bo‘ladi:
Ishlab chiqarish infratuzilmasi-bevosita ishlab chiqarish jarayoniga xizmat ko‘rsatadi. Bular saqlash va uzatish vositalari, ombor xo‘jaligi, moddiy texnika ta’minoti, transport, aloqa, yo‘llar va boshqa shu kabilardir.
Ijtimoiy infratuzilma-kishilar yashash va hayot kechirishining ijtimoiy-madaniy va maishiy sharoitlarini tashkil qiladi (ta’lim, sog‘liqni saqlash, maishiy, uy-joy va kommunal xo‘jalik).
Bozor infratuzilmasi-tovarlar va iqtisodiy resurslar ayriboshlash jarayoniga xizmat qiladi (birjalar, savdo uylari, auksionlar va boshqalar)
Ehtiyojlar subyektlariga ko‘ra: individual, jamoa va umumjamiyat ehtiyojlariga bo‘linadi.
a) Individual ehtiyoj – har bir insonning ehtiyojini ifodalaydi. U
fiziologik ehtiyojlar, o‘zining har tomonlama kamol topishiga
bo‘lgan ehtiyojlar va boshqa shu kabilarni o‘z ichiga oladi.
b) Guruhiy ehtiyoj – bu oilaviy yoki kishilarning biron
maqsadda birlashgan guruhlari (mehnat jamoasi, turli uyushmalar) ehtiyojlari bo‘lib, birgalikda yashash, faoliyat yuritish jarayonida vujudga keladigan umumiy ehtiyojlardir.
d) Umumjamiyat ehtiyoji – bu mamlakat miqyosida, insonlarning bir butun bo‘lib tarkib topgan ehtiyojlaridir. U o‘z ichiga birinchidan, barcha turdagi individual va guruhiy ehtiyojlarni olsa, ikkinchidan jamiyatni yaxlit organizm sifatida yashab turishi uchun zaruriy ehtiyojdir