Iqtisodiyoti

Qishloq, o‘rmon va baliq xo‘jaligida bandlar soni, ming kishi 
 
2016 
2017 
2018 
2019 
O‘zbekiston Respublikasi 
3646,7 
3671,3 
3537,2 
3544,6 
Qoraqalpog‘iston Respublikasi 
190,9 
191,5 
192,5 
195,0 
Andijon 
348,4 
349,1 
339,5 
341,0 
Buxoro 
246,0 
254,8 
252,1 
245,2 
Jizzax 
195,3 
195,7 
190,5 
194,5 
Qashqadaryo 
336,8 
342,3 
300,9 
302,0 
Navoiy 
94,0 
95,8 
91,9 
85,0 
Namangan 
255,5 
256,5 
259,5 
263,3 
Samarqand 
427,7 
428,9 
403,6 
405,5 
Surxondaryo 
363,2 
363,5 
357,2 
358,8 
Sirdaryo 
169,2 
169,5 
156,2 
156,0 
Toshkent 
335,1 
338,4 
322,9 
322,2 
Farg‘ona 
416,0 
416,3 
406,1 
408,8 
Xorazm 
258,3 
258,6 
255,7 
258,9 
Toshkent shahri 
10,3 
10,4 
8,6 
8,4 
Manba: O‘zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo‘mitasi ma’lumotlari. 
Ushbu jadval ma’lumotlaridan ko‘rinib turibdiki, 2019-yilda 
qishloq, o‘rmon va baliq xo‘jaligi tarmog‘ida band bo‘lganlar soni 
3544,6 ming kishini tashkil etgan bo‘lib, 2016-yilga nisbatan 102,1 ming 
kishiga kamaygan. 

---

151 
Qishloq xo‘jaligida band bo‘lganlar to‘g‘risidagi ma’lumotlar 6.5-
jadvalda keltirilgan. 
6.5-jadval 
Qishloq xo‘jaligida band bo‘lganlar to‘g‘risidagi ma’lumotlar 
2016 
2017 
2018 
2019 
Iqtisodiyotda band bo‘lganlar 
soni, ming kishi 
13298,4 
13520,3 
13273,1 
13541,1 
Shu jumladan: qishloq, o‘rmon 
va baliq xo‘jaligida 
3646,7 
3671,3 
3537,2 
3544,6 
Qishloq, o‘rmon va baliq 
xo‘jaligining ulushi, foizda 
27,4 
27,2 
26,6 
26,2 
Manba: O‘zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo‘mitasi ma’lumotlari. 
Qishloq, o‘rmon va baliq xo‘jaligi tarmog‘ida band bo‘lganlarning
iqtisodiyotda band bo‘lganlar jami soni tarkibidagi ulushi keyingi 
yillarda pasaymoqda. Ushbu ko‘rsatkich 1995-yilda 40,9 foizni tashkil 
etgan bo‘lsa, 2001-yilda 36,1 foizni, 2016-yilda 27,4 foizni, 2017-yilda 
27,2 foizni, 2018-yilda 26,6 foizni va 2019-yilga kelib 26,2 foizni 
tashkil etgan. Tarmoqda band bo‘lgan mehnat resurslari miqdori va 
salmog‘ining pasayishi respublikada amalga oshirilayotgan agrar-
iqtisodiy siyosatning ma’lum darajadagi ijobiy natijasidir. Qishloq 
joylardagi vujudga kelgan ortiqcha mehnat resurslarini ish bilan 
ta’minlash maqsadida sanoat, xizmat ko‘rsatish, savdo va boshqa shu 
kabi tarmoqlarni qishloq joylarda rivojlantirish zarur. Shu maqsadda 
aholi zich joylashgan tumanlarda yirik sanoat korxonalari qurilib, ishga 
tushirilmoqda va ular qishloq aholisining ish bilan ta’minlanishiga katta 
hissa qo‘shib kelmoqda. Hozirgi vaqtda mamlakatimizdagi barcha 
tumanlarda klasterlar tarkibida sanoat korxonalari faoliyatini yo‘lga 
qo‘yish va rivojlantirishga e’tibor berilmoqda. Shu kabi sanoat 
korxonalarining ishga tushirilishi natijasida qishloqlarda yashayotgan 
mehnat resurslarining sezilarli qismi ish bilan ta’minlanmoqda. Bundan 
tashqari, qishloq hududlarida xizmat ko‘rsatish sohalarini rivojlantirish 
ham qishloq aholisining bandligini ta’minlashda muhim ahamiyat kasb 
etmoqda. 
Yuqoridagi ijobiy natijalarga asoslangan holda mamlakatimizning 
qishloq hududlarida sanoat korxonalari va boshqa turdagi tadbirkorlik 

---

152 
shakllarini barpo etish va rivojlantirish ishlari izchillik bilan amalga 
oshirilmoqda. Bu jarayon qishloq hududlarida ishlab chiqarish kuchlari 
oqilona joylashishini ta’minlashga ham ijobiy hissa qo‘shadi. Natijada 
mehnat resurslaridan foydalanish koeffitsiyentining oshishi ham 
ta’minlanmoqda.
Mazkur ko‘rsatkich bo‘yicha qishloq xo‘jaligi intensiv rivojlangan
davlatlardan biri bo‘lgan Niderlandiyadagi holatni ko‘radigan bo‘lsak, 
aholisining 8,7 foizi qishloq joylarda istiqomat qiladi va iqtisodiyot 
tarmoqlarida band bo‘lganlarning atigi 2,3 foizi qishloq xo‘jaligi 
tarmog‘i hissasiga to‘g‘ri keladi. 
Mamlakatimiz hukumati tomonidan bandlik Dasturi qabul qilingan 
bo‘lib, qishloq joylardagi mehnat resurslarini ish bilan ta’minlashga juda 
katta e’tibor qaratilmoqda. Jumladan, O‘zbekiston Respublikasi 
Prezidentining 2006-yil 23-martdagi “Shaxsiy yordamchi, dehqon va 
fermer xo‘jaliklarida chorva mollarini ko‘paytirishni rag‘batlantirish 
chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ-308-sonli qarori hamda O‘zbekiston 
Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2006-yil 21-apreldagi “2006-
2010-yillar davrida shaxsiy yordamchi, dehqon va fermer xo‘jaliklarida 
chorva mollari, birinchi navbatda qoramollar sonini ko‘paytirishni 
rag‘batlantirish dasturini amalga oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi 
67-sonli qarori asosida kam ta’minlangan oilalarga qoramol sotib olish 
uchun tijorat banklarining kredit liniyalari orqali ish bilan ta’minlashga 
ko‘maklashish davlat jamg‘armasi mablag‘laridan imtiyozli kreditlar 
berilmoqda va shu orqali ularning ish bilan bandligiga erishilmoqda.