"iqtisodiyot va menejment "

Aylanma 
fondlar
- ishlab chiqarish jarayonida bir marta qatnashib, o’z qiymatini tayyor 
mahsulotga to’liq o’tkazib, o’z shaklini ham o’zgartiradigan va bununlay yo’qotib 
yuboradigan mehnat buyumlaridir.
Korxona ishlab chiqarish aylanma fondlar uch qismdan tashkil topadi: 

ishlab chiqarish zahiralari; 

tugallanmagan ishlab chiqarish va o`zi tayyorlangan yarim fabrikatlar; 

kelgusi davr xarajatlari. 
Ishlab chiqarish zahiralari
– bu ishlab chiqarish jarayonida ishlatish uchun 
tayyorlab qo`yilgan mehnat buyumlaridir, bo`lar: xom ashyo, asosiy va yordamchi 
materiallar, yoqilg’i, energiya, sotib olingan yarim fabrikatlar va yig’iladigan 
buyumlar, tara va tara materiallari, asosiy fondlarning joriy remonti uchun olib 
qo`yilgan ehtiyot qismlardan tashkil topadi. 
Tugallanmagan ishlab chiqarish
va o`zida tayyorlanadigan yarim fabrikatlar-
bu ishlab chiqarish jarayoniga qatnashadigan mehnat buyumlaridir, bularga: 
materiallar, detallar, ishlab chiqarish jarayonida qayta ishlanuvchi, to`ldiriluvchi va 
to`planuvchi buyumlar, shuningdek, o`zida tayyorlangan yarimfabrikatlar, birta 

---

81 
tsexida ishlab chiqarilishi to`liq tugatilmagan va korxonaning boshqa tsexlarida yana 
qayta ishlanishi zarur bo`lgan buyumlar kiradi. 
Kelgusi davr xarajatlari
– bu aylanma fondlarning nomoddiy unsurlari, ya`ni 
ayni vaqtda ishlab chiqarilayotgan, lekin kelgusi davr mahsuloti bo`ladigan 
mahsulotlarni tayyorlash va yangi mahsulot turlarini o`zlashtirish bilan bog’liq 
bo`lgan xarajatlardir. (Masalan, yangi turdagi mahsulotlarni ishlab chiqarish uchun 
texnologiyalarni qayta ta`mirlash va jihozlarni qaytadan o`rnatish xarajatlari). 
Ishlab chiqarishning aylanma fondlari o`z harakati bo`yicha muomala sohasiga 
xizmat qiluvchi