Iqtisodiyot kafedrasi


Ochiq iqtisodiyotning mohiyati va uning ko’rinishlari



Download 232,3 Kb.
bet2/11
Sana25.06.2022
Hajmi232,3 Kb.
#702985
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
Kapital mobilligi

Ochiq iqtisodiyotning mohiyati va uning ko’rinishlari

Yopiq iqtisodiyot aslida real holatda kuzatilmaydi. Aslida hech qaysi davlat boshqa davlat bilan iqtisodiy aloqa qilmasdan mustaqil ravishda mavjud bo’la olmaydi va rivojlana olmaydi. Bu tushuncha fakat ochiq iqtisodiyot bilan solishtirib o’rganish uchun foydalaniladi.
Mamlakatning qanchalik darajada ochiq iqtisodiyotga moslashganlik yoki ochiq iktisodiyotdan foydalanish darajasini quyidagi ko’rsatkichlar ifodalaydi:
Import kvotasi = Import / YaIM * 100 %
Import kvotasi - import hajmining mamlakatning YaIMida tutgan ulushini ifodalaydi .
Eksport kvotasi = Eksport / YaIM * 100%
Eksport kvotasi - mamlakat YaIMida eksport salohiyati qanchalik darajada ekanligini ifodalaydi .
Tashqi savdo aylanmasi kvotasi = tashqi savdo aylanmasi / YaIM * 100%
Ochiq iqtisodiyot kichik va katta ochiq iqtisodiyot kabi ko’rinishlarda bo’lib, ularning bir qancha farqli jihatlari mavjud. Xususan, ular real foiz stavkasining qo’llanilishi bilan farq qiladi.
Kichik ochiq iqtisodiyotda r real foiz stavkasi barcha davlatlarda iqtisodiyotga bir xil darajada ta’sir ko’rsatadi yoki hamma davlatlarning bir biriga bo’lgan ta’siri bir xil darajada, ya’ni sezilarli darajada farq qilmaydi, deb qaraladi.
Katta ochiq iqtisodiy modelida bu masala boshqacharoq hal qilinadi, ya’ni tashqi savdo aylanmasi bo’yicha katta ta’sirga ega bo’lgan davlatlarning ushbu real foiz stavkasini o’rnatilishida va boshqa davlatlarga nisbatan bu foiz stavkaning ta’sirini aniqlashda katta ta’sirga ega ekanliklari alohida hisobga olinadi.
Y=C+I+G+Xn
Asosiy makroiqtisodiy ayniyatga ta’sir etuvchi omillar eksport va importning (hajmi hisobida) o’zaro farqi , ya’ni Nx hisoblanadi .
Sof eksport Xn = X- M
bu erda :

  1. - eksport hajmi ; M - import hajmi .

Dunyoning ko’pgina davlatlarida sof eksport hajmi asosiy ayniyatning boshqa ko’rsatkichlariga nisbatan YaIM hajmiga kam ta’sir ko’rsatadi (o’rtacha 3-4 % YaIMdagi ulushi).
Asosiy ayniyatni o’zgartiramiz :

  1. –C- G = I + Xn

Ifodaning chap tomoni Y- C- G milliy jamg’armani beradi, ya’ni uy xo’jaligi iste’moli va davlat talabini kondirilgandan so’ng qolgan qismi hisoblanadi Shuning uchun Y –C- G ifodani S bilan belgilab olamiz . 2
S = Y –C- G .
Endi ifoda quyidagicha tus oladi : S = I + Xn yoki (I - S) + Xn = 0
(I - S) + Xn = 0 bu ayniyat milliy hisoblarning asosiy ayniyati bo’lib, xalqaro oqimlar o’rtasidagi o’zaro bog’liqlikni ifodalaydi, ya’ni oldindan belgilangan jamg’arilgan kapital (I - S) va xalqaro oqimlar Xn .
(I - S) + Xn = 0 tenglamadagi har bir ishtirokchi ko’rsatkich o’ziga xos nomlanishga ega va o’ziga xos funktsiyaga ega .
(I - S) to’lov balansida kapital harakati schyoti deb ataladi va ichki investitsiyaning ichki jamg’arishdan ortiqligini ifodalaydi.
Investitsiya mamlakatdagi jamg’armalarni oshirishi mumkin, ya’ni tadbirkorlar investitsion loyihalarni chet el kapitali ishtiroki orqali moliyalashtiradilar. Bundan kelib chiqadiki kapital harakati schyoti tashqi qarzlar orqali moliyalashtiriladi, ya’ni ichki kapital jamg’armasi hajmiga teng bo’ladi.
Xn ni biz sof eksport deb atagan edik. (I - S) + Xn = 0 tenglamada esa Xn o’zida chetdan sof eksport evaziga olingan summani ifodalaydi va to’lov balansining joriy schyot yoki joriy operatsiyalar schyoti deb yuritiladi.
(I - S) + Xn = 0 ayniyatiga kaytadigan bo’lsak agar ayniyatda (I - S) miqdor musbat (ijobiy) qoldiqqa ega bo’lsa, Xn manfiy (salbiy) bo’ladi degani. Bu o’z - o’zidan kapital harakati schyotini musbat qoldiqqa ega ekanligini va to’lov balansi schyotida defitsit bo’lganligini anglatadi, bu shuni anglatadiki, biz jahon bozoridan eksportga qaraganda importni ko’proq qilishimiz kerak.
Aksincha agar (I - S) manfiy qiymatga ega bo’lsa Xn musbat bo’ladi. Unda kapital harakati schyotida defitsit va joriy operatsiyalar schyotida musbat (ijobiy ) saldoga ega bo’lamiz. Bunda mamlakat jahon bozorida kreditor rolini bajaradi va importga qaraganda eksportni ko’payganini anglatadi.
Agarda milliy jamg’arish mamlakat ichidagi jamg’armadan ortib ketsa, ortgan qismi chet elga investitsiya qilinishi mumkin.
Agarda aksincha mamlakat ichidagi investitsiya milliy jamg’armadan ortib kets, unda biznining mamlakatga investitsiya qilinishi kerak bo’ladi.
Ochiq iqtisodiy model mamlakatda ham, chet elda ham, chet elda ham iqtisodiy faoliyat erkinligini anglatadi. Ochiq iqtisodiyot - Iqtisodiyot, bu erda barcha iqtisodiy aloqalar sub'ektlari cheklovlarsiz xalqaro tovarlar, xizmatlar, kapital va boshqa mahsulotlar bozorida operatsiyalar amalga oshiradigan cheklovlarsiz amalga oshiriladi. Bu erda yopiq iqtisodiyotdan farqli o'laroq, tashqi savdo operatsiyalari erkinligi kuzatilmoqda, erkin valyuta almashinuv darajasi va valyuta savdolari zaxiralar va standartlar orqali normativ hisob-kitob hisoblanadi. Ochiq iqtisodiyot shuni anglatadiki, davlatlar MRIda faol ishtirok etadi, eksport qilinadigan mahsulotlar va xizmatlarning eksport va eksport qilish va jahon moliyaviy bozorlarida kreditlar berish uchun bepul. va xalqaro moliyaviy-iqtisodiy munosabatlar tizimiga kiritilgan. Jahon tajribasi shuni ko'rsatadiki, yopiq iqtisodiyot mamlakatlar dunyoda iqtisodiy aloqa va texnologiyalardan, xorijiy investitsiyalar, axborot va boshqalardan tashqari, tashqi iqtisodiy siyosatning o'ziga xos xususiyati ochilgan. Iqtisodiyot afzalliklardan maksimal darajada foydalanishdir tashqi iqtisodiy faoliyat Milliy iqtisodiyot faoliyatining eng yuqori samaradorligiga erishish. Ochiq iqtisodiyot sohada davlat monopoliyasini yo'q qiladi tashqi savdo va qo'shma korxonaning turli shakllaridan faol foydalanish, bepul korxonalarni tashkil etish, shuningdek, oqilona foydalanish imkoniyatini anglatadi ichki bozor Tribul uchun chet el kapitali, mahsulotlar, texnologiyalar, ma'lumotlar va ish kuchi.
Iqtisodiyotning ochiqligi darajasi ko'p jihatdan taqdim etishga bog'liq tabiiy boyliklar, aholiga ichki bozor sig'imidan va aholining samarali talabiga binoan. Bundan tashqari, iqtisodiyotning ochiqligi darajasi milliy iqtisodiyotning ko'payishi va tarmoq tarkibi bilan belgilanadi. Amaliyot shuni ko'rsatadiki, soha tarkibidagi asosiy tarmoqlar (metallurgiya, energiya), mamlakatning Xalqaro mehnat ajratmasiga nisbatan kichikroq, uning iqtisodiyotining ochiqligi darajasiga ega. Aytish mumkinki, mamlakat iqtisodiyotining ochiqligi darajasi yuqori bo'lib, unda ko'proq iqtisodiy aloqalar rivojlanmoqda, uning sohasidagi tarmoqlar tarkibidagi mehnatning sanoat tarkibi, o'z xavfsizligi kamroq Tabiiy boyliklar.
Iqtisodiyotning ochiqligi bo'yicha mamlakatni quyidagi guruhlarga bo'lish mumkin: nisbatan ko'milgan iqtisodiyotga ega bo'lgan davlatlar (eksport ulushi yalpi ichki mahsulotning 10 foizidan kam); Nisbatan ochiq iqtisodiy bo'lgan davlatlar (YaIMning 35% dan ortiq eksport ulushi); Birinchi ikkitasi orasida joylashgan davlatlar. Ushbu mezon asosida eng ochiq iqtisodiyot bo'lgan mamlakatlar Gonkong, Singapur, Yangi Zelandiya, Shveytsariya, Shimoliy Koreya, Kuba.
Biroq, YaIMga eksportning ulushi iqtisodiy tizimning ochiqligining yagona ko'rsatkichidir. Iqtisodiyotning ochiqligi darajasini o'lchash maqsadida foydalaniladigan ko'rsatkichlar ko'pincha qo'llaniladi:
1. Jahon savdosida mamlakat faoliyatini tavsiflovchi ko'rsatkichlar:
Intrakent xalqaro ixtisoslashuv koeffitsienti:
Ko'rsatkich -100 dan +100 gacha bo'lgan indikator (birinchi holatda, mamlakat ikkinchi yoki boshqa mahsulotni juda olib, ikkinchidan - faqat bitta yoki boshqa mahsulotni eksport qilish). Ekstremal dotlar o'rtasida joylashgan ko'rsatkichlar mamlakat ichidagi xalqaro ixtisoslashuvda mamlakatning ishtiroki darajasini tavsiflaydi;
Eksport kvotasi - iqtisodiyotning bir yoki boshqa mahsulot uchun umumiy va shaxsiy sanoat uchun iqtisodiyotning ahamiyatini tavsiflovchi indikator:
Ochiq iqtisodiyot iqtisodiyotning har qanday xususiyati tashqi iqtisodiy operatsiyalarni amalga oshirish huquqiga ega bo'lgan jahon iqtisodiy munosabatlari tizimiga birlashtirilgan: eksport / tovarlar va xizmatlarni olib kirish, shuningdek moliyaviy bitimlar.
To'liq ochiq iqtisodiyotda iqtisodiyot ham tushuniladi, ularning rivojlanishi global iqtisodiyotda faoliyat olib boradigan tendentsiyalar bilan belgilanadi. Mamlakatning tashqi aloqasi kuchayadi va rivojlanishning yuqori darajasiga o'tish mutlaq va nisbiy kengayish.3
Boshqa davlatlar o'rtasidagi iqtisodiy aloqalar mavjudligi boshqa mamlakatlar bilan mavjud bo'lgan iqtisodiy aloqalarning ochiq iqtisodiyotiga ega degani emas. Hatto mamlakatning iqtisodiy siyosatida yoki izolyatsiya qilingan (avistakitik) tendentsiyalari, tashqi aloqadagi muqarrar ravishda hukmronlik qilish, ammo tashqi iqtisodiy aloqalarning yopiq (Arafik) iqtisodiyotda minimal rol o'ynaydigan bo'lsa .
Ochiq iqtisodiyot shunday milliy iqtisodiyot, iqtisodiy aloqalarning ichki va xalqaro bozorlarida erkin bo'lib, uning ichki va xalqaro bozorlarida, shuningdek, dunyoda keng tarqalgan tendentsiyalarga yo'naltirilgan. Iqtisodiyot. Shu bilan birga, tashqi savdo aylanmasi (eksport + import) ushbu mamlakatda umumiy iqtisodiy rivojlanishni rag'batlantirishi boshlanadi. Ba'zi eksport smetasiga ko'ra zamonaviy sharoitlar Iqtisodiyotni rivojlantirish bo'yicha tashqi savdo aloqalarining rag'batlantiruvchi ta'siri tashqi savdo aylanmasi uning yalpi ichki mahsulotining kamida 25 foizi miqdorida aniqlanganda aniq ko'rsatilgan. Biz gaplashyapmiz Tashqi savdo kvotasi ko'rsatkichi haqida.
Kernors nazariyasining so'zlariga ko'ra, ochiq iqtisodiyotning umumiy tenglamasi quyidagicha:
Y \u003d c + i + g + g + (eksport - import), bu erda:
Y - talab
C - Iste'mol,
I - investitsiyalar,
G - davlat xaridlari.
Ba'zi mamlakatlarning iqtisodiyoti katta darajada ochiq, boshqalari kamroq. Bundan tashqari, yirik mamlakatlarning iqtisodiyoti odatda kamroq darajada ochiq. Iqtisodiyotning ochiqligi darajasi, shuningdek, tabiiy resurslar, aholini, shuningdek uning samarali talabiga binoan samarali kuchlarni rivojlantirish darajasida belgilashga bog'liq. Agar samarali kuchlar bir xil darajada rivojlanayotgan bo'lsa, iqtisodiyot yanada kengroq iqtisodiy salohiyatga ega, uning ostida mehnat va moddiy resurslarning maksimal darajada sanoat va unumdor bo'lmagan maqsadlar ishlab chiqarishning maksimal darajasini ta'minlash va sharoitda samarali foydalanish Barcha manbalar. Bundan tashqari, iqtisodiyotning ochiqligi darajasi milliy ishlab chiqarishning tarmoq tarkibiga bog'liq. Mamlakatning Mehnatning xalqaro qismiga nisbatan mamlakatning nisbiy aloqasi shunchalik kam bo'lgan asosiy tarmoqlar (metallurgiya, energiya va boshqalar) ning ulushi qanchalik katta bo'lsa, ya'ni Iqtisodiyotning ochiqligi darajasi. Aksincha, ishlab chiqarish sanoati, ayniqsa mexanik muhandislik, elektronika, kimyo kabi sohalar chuqurroq hisobni taklif etadi, shunda mamlakatlarning texnologik jihatlari va shunga mos ravishda iqtisodiyotning ochiqligini kuchaytiradi. Shunday qilib, milliy iqtisodiyotning ochiqligi shunchalik yuqori, shunchalik yuqori bo'lgan kuchlar ishlab chiqilgan bo'lsa, uning tarmoq tarkibiy tuzilmalari, uning iqtisodiyotning iqtisodiyot tuzilmalari, uning umumiy iqtisodiy salohiyati va ta'minoti kamroq o'zining tabiiy resurslari.
Milliy iqtisodiyotning ochiqligi "o'zaro kelishuv" va "zaifliklar" tushunchasi bilan bog'liq. "Aloqalar" paydo bo'lishi, nomutanosiblik va diskvaliboriyni engish bilan shug'ullanadi. Rossiya va G'arbiy Evropa o'rtasidagi matolar va savdo balansini muvozanatni muvozanatlash istagi bo'lgan misolning misolidir.
"Zaiflik" ostida milliy iqtisodiyotning jahon bozoridagi vaziyatdan bog'liqligini tushunadi, shuningdek tashqi iqtisodiy omillar ta'siri ostida zarar etkazilishiga olib keladi. Shunday qilib, iqtisodiy vaziyatni bir mamlakatda o'zgartirish zanjir reaktsiyasini keltirib chiqarishi mumkin. Milliy iqtisodiyotlar uchun asosiy muammolar jahon narxlari, talabi va raqobatga bog'liqligini ta'minlaydi. Shunday qilib, neft narxlarining ko'payishi, eksport qiluvchilar uchun foydali bo'lgan neft mahsulotlari importga bog'liq yoki energiya intensiv iqtisodiyoti ta'siriga aylanadi.
Iqtisodiyotning ochiqligi g'oyasi hali ham turmaydi, ammo iqtisodiy hayotning xalqaro miqyosida rivojlanib bormoqda.
Zamonaviy sharoitda ular ochiqlikning ikki turi haqida tobora ko'proq gaplashmoqdalar:
Etteo Yura Wedning tashqi iqtisodiy faoliyatini amalga oshirish uchun me'yoriy-huquqiy holatni liberallashtirish bilan bog'liq. Ushbu turning ochiqligi bojxona to'siqlari, sarmoyaviy muhit, migratsion qonunchiligi, xorijiy investorlarni himoya qilishni kafolatlash darajasida ifodalanadi.
2. Xalqaro birjalar intensivligi tushuniladi, bu ochiqlik mamlakat va uning shaxsiy qismlarining haqiqiy ishtirokini tavsiflaydi xalqaro tizim Jahon iqtisodiyoti va turli ko'rsatkichlar bilan o'lchanadi.
Nafaqat mamlakatlar, balki ularning iqtisodiy kosmos mamlakatlaridan, balki ko'plab mamlakatlar, shu qatorda ko'plab mamlakatlar, shu qatorda yirik mamlakatlar ham jahon iqtisodiy rishtalariga turli yo'llar bilan shug'ullanadi, balki bir qator mamlakatlarda, shu jumladan o'qish uchun eng katta jihatlar, shu jumladan bir qator mamlakatlar uchun ham turli xil mamlakatlar uchun jahon iqtisodiy aloqalariga tegishli. Ochilish jarayonini cheklovchi omillar. Mamlakatning ochiqligi darajasi iqtisodiyotning hududiy tuzilishining barcha elementlari uchun o'rtacha ko'rsatkichga ega, ammo mamlakatning alohida hududlari o'rtasidagi farqlar juda sezilarli darajada farq qilishi mumkin ularning turli raqobatdoshligi va investitsion jozibadorligini aks ettirishning natijasidir.
Ochiq iqtisodiyotning asosiy belgilari:
Iqtisodiyotning ochiqligi darajasini aniqlash uchun ochiq iqtisodiyotning asosiy belgilarini ko'rib chiqish kerak, ularni uch guruhga bo'lish mumkin.
Birinchi guruh - makro sathida ochiq iqtisodiyot belgilari:
1) dunyo-iqtisodiy aloqalarning turli shakllaridan eng to'liq foydalanish.
2) mamlakatning dunyo iqtisodiyoti bilan almashish mamlakatdagi kamchiliklar yoki ortiqcha mahsulotlar almashinuvi emas, balki tovarlarning qiyosiy xarajatlari va tovarlarning sifati bilan bog'liq bo'lgan mamlakatning barqaror tashqi iqtisodiy ixtisosligi.
3) Tashqi qarzga sazovor bo'lgan mamlakatning xorijiy valyutasining barqarorligi iqtisodiy o'sish imkoniyatlarini yopmaydi va yangi kreditlarni jalb qilish bilan bog'liq qiyinchiliklar tug'dirmaydi.
4) milliy valyutaning xalqaro qayta tiklanishi.
5) Milliy iqtisodiyotni rivojlantirish global iqtisodiyotda faoliyat tendentsiyalari bilan belgilanadi.
Ikkinchi guruh - bu mikro darajadagi ochiq iqtisodiyotning belgilari.
1) mulkchilikning barcha shakllari korxonalarining tashqi bozorlariga, kapital va xizmatlarning tashqi bozorlariga bepul ish haqi ishlab chiqing.
2) barcha tanlov erkinligi iqtisodiy tarkibiy qismlar Iqtisodiy faoliyatni amalga oshirishda ichki va xorijiy sheriklar va bozorlar.
3) tashqi iqtisodiy faoliyatning ko'plab korxonalarning iqtisodiy faoliyatida organik tarkibiy qismga aylanishi.
Uchinchi guruh - bu davlat faoliyatida ochiq iqtisodiyot belgilari:
1) ichki ishlab chiqaruvchilarning moslashuvchan himoyasi bilan birgalikda ichki tanlovni ochish.
2) iqtisodiy faoliyat va xorijiy kapitalni himoya qilishning huquqiy va iqtisodiy kafolatlarini ta'minlash.
3) qulay investitsiya muhitini yaratish (siz ichki bozorning xorijiy tovarlar, kapital, texnologiyalar, ma'lumotlar, axborot va boshqalar uchun oqilona foydalanish imkonini beradigan omillar kompleksini tushunishingiz mumkin)
4) Tashqi savdo monopoliyasini eng ko'p tovar lavozimlarida bartaraf etish.
5) mahalliy eksportchilar tashqi bozorlarida qo'llab-quvvatlash.
6) jahon standartlari va ularning rivojlanish tendentsiyalari bo'yicha texnik, sanoat va ijtimoiy siyosatni yo'naltirish.
7) xalqaro iqtisodiy huquqni xalqaro miqyosda yaqinlashtirish.
8) mamlakatning xalqaro shartnoma majburiyatlarining ichki qonunchilik normalari bo'yicha ustuvorligi.
9) milliy iqtisodiyotdagi muayyan vaziyatga qarab, tashqi iqtisodiy aloqalarni tartibga solish bo'yicha mablag'larning umumiy qabul qilingan "Arsenal" arsenalidan foydalanish.
10) davlatning eng muhim xalqaro iqtisodiy tashkilotlarda ishtirok etishini ta'minlash.
"Iqtisodiyotning ochiqligi" va "Savdo erkinligi" kontseptsiyalari frittime ajratilishi kerak. Savdo erkinligi - bu tashqi savdoning minimal savdosining minimal aralashuvi siyosatidan boshqa narsa emas. Iqtisodiyotning ochiqligi savdo erkinligidan beri kengroq tushuncha hisoblanadi:
1) Mamlakatning nafaqat xalqaro savdo, balki boshqa tashqi iqtisodiy yoki jahon-iqtisodiy munosabatlarda ham faol ishtirokini anglatadi. Bepul savdo tushunchasi faqat tashqi savdo sohasiga tegishli.4
2) Iqtisodiyotning ochiqligi protektsionizmni istisno qilmaydi, bu savdo erkinligi siyosatining antiferaidir
Himidikizm - bu ichki bozorni chet el raqobatidan himoya qilishning davlat siyosati, savdo siyosatining tarif va tarifsiz vositalardan foydalangan holda himoya qilish. Avazki siyosatining maqsadi tufayli protektsionizmni muhofaza qilish maqsadida, protektsionizm xalqaro savdosning yordamini rad etmaydi va barchaga hamma narsalarga hamma narsani ta'minlash vazifasini o'rnatmaydi.
Amaldagi protektsionizmning 4 ta asosiy shakllarini ajrating:

  1. Tanlangan - aniq ayrim mamlakatlar, tovarlar yoki kompaniyalarga qarshi.

2. Sanoat - milliy iqtisodiyotning ayrim tarmoqlarini, birinchi navbatda qishloq xo'jaligini himoya qiladi.
3. Skalle - bir yoki bir nechta mamlakatlar bilan birgalikda ba'zi mamlakat yoki bir qator davlatlarga nisbatan amalga oshiriladi.

  1. Yashirin (bilvosita) ichki iqtisodiy siyosat usullari bilan amalga oshiriladi.

Mamlakat iqtisodiyotining asosiy ko'rsatkichlari:
Econo-Miki-ning ochiqligi darajasini o'lchash uchun ishlatiladigan ko'rsatkichlar ko'pincha qo'llaniladi:

  1. eksport kvotasi

  2. import qilingan kvota

  3. tashqi savdo kvotasi

Ba'zida elastiklik koeffitsientlari ham qo'llaniladi (iqtisodiyotning ochiqligi dinamikasini baholash yoki yalpi ichki mahsulotga nisbatan import qilish uchun ishlatiladi.
Eksport kvotasi - bu iqtisodiyotning umuman va boshqa mahsulotlar yoki boshqa mahsulotlar bo'yicha eksportning ahamiyatini tavsiflaydigan miqdoriy ko'rsatkich. Butun milliy iqtisodiyot doirasida u eksport (E) narxining yalpi qiymatiga nisbati sifatida hisoblanadi ichki mahsulot (YaIM) Tegishli davr uchun: KE \u003d E / Yalpi 100%.Import kvotasi - bu milliy iqtisodiyot va turli xil mahsulotlar bo'yicha individual sanoat uchun import va individual sanoat ahamiyatini tavsiflovchi miqdoriy ko'rsatkich. Import qilingan kvota butun iqtisodiyot doirasida import qiymatining (lari) yalpi ichki mahsuloti narxiga nisbati sifatida hisoblanadi: Ki \u003d va / YaIM * 100%.Tashqi savdo kvotasi eksport va importning umumiy qiymati va yalpi ichki mahsulotning umumiy qiymatiga nisbati, foizda yalpi ichki mahsulot narxiga nisbati: kv \u003d e + va / 2vp * 100%.
Boshqa variant kv \u003d (e + va) / gdp * 100% * 0,5
Eksport va import, balki mamlakat uchun tashqi savdo aloqalarining ahamiyatini ko'rsatadi. Barcha ko'rsatkichlar mamlakatning jahon eksporti bo'yicha ulushini ko'rsatmaydi.
Yalpi ichki mahsulotga nisbatan eksport va importning elastikligi mamlakat yalpi ichki mahsulotining 1 foizga o'sishi yoki importi o'sishi, ko'rib chiqilayotgan davrda foizlar o'zgarishi bilan hisoblab chiqilgan davrda hisoblab chiqiladi shu davrda mamlakat yalpi ichki mahsulotida.
Ee \u003d delta e (%) / gdp delta (%)
Ei \u003d delta va (%) / gdp delta (%)
Agar ular kattaroq bo'lsa, ushbu koeffitsientlarning qiymati\u003e 1 Iqtisodiyotning ochiq tabiati oshishi sifatida< 1 то наоборот.
Shuni ta'kidlash kerakki, ushbu ko'rsatkichlarning birortasi umuman milliy iqtisodiyotning ochiqligi umumiy ko'rsatkichi bilan tan olinmaydi, chunki ular ushbu mamlakatning ishlab chiqarish omillarining xalqaro harakati bo'yicha ishtirok etishini hisobga olmaydilar, deb hisoblamaydilar, hisobga olmaydilar uning dunyo harakatining o'zgarishi, jahon narxlari darajasi va boshqalar. Shuning uchun bu ko'rsatkichlarning barchasi iqtisodiyotning ochiqligi sifatida faqat birinchi yaqinlashishida xizmat qilishi mumkin.
Iqtisodiyotning ochiqligi umumjahon ko'rsatkichi yo'q, biz faqat ko'rsatkichlarning umumiyligi haqida gapirishimiz mumkin.
Global Bank hali ham mamlakatning eksport kvotasi mezonligi bo'yicha iqtisodiyotning ochiqligini oshiradi. U mamlakatni uch guruhga ajratadi:

  1. Nisbatan yopiq, kvota bilan< 10%

  2. Iqtisodiyotni o'rtacha ochadigan davlatlar, 10 dan 25% gacha kvota

  3. Ochiq iqtisodiyot mamlakatlari, kvota\u003e 25%

Ammo bu erda siz yoki YaIM eksportdan ko'ra ko'proq kamaygan bo'lsa, siz ham xato qilishingiz mumkin, shunda biz noto'g'ri rasm olamiz.
Ichki va xorijiy adabiyotlarda ochiq iqtisodiyot modeli tushunchasi muhokama qilinadi. Agar siz G'arbning iqtisodiy fikrini qoplasangiz, uning har bir yo'nalishlari ochiq iqtisodiyotning o'z modelini ishlab chiqdi. G'arbning o'quv va monografik adabiyotlarida ham Ochiq iqtisodiyotning nazariyalari tahlil qilinadi. Ularning tadqiqotlari iqtisodiy fikrning turli yo'nalishlari bo'yicha amalga oshirildi. Ushbu masala ushbu kun xorijiy davlatlar iqtisodiy adabiyotida dolzarb bo'lib qolmoqda. Oxir oqibat, ochiq iqtisodiy model milliy iqtisodiyot o'rtasidagi hamkorlik, makroiqtisodiy va tashqi iqtisodiy siyosat va uning muvozanat darajasi bo'lmaganda, uning barqaror bo'lmagan siyosatini ishlab chiqish masalasi kabi bunday masalalarni ochadi.
Ochiq iqtisodiyot kapitalning eksporti, eksporti, eksporti, eksport va import qilish, birja kurslari. Shuning uchun uning ochiqligining uchta darajasi yo'q, ya'ni:

  • tovarlar va xizmatlar eksporti;

  • kapitalning oqishi va chiqib ketishi;

  • valyuta harakati.

Ochiq iqtisodiyot nazariyalarida mamlakatlar o'rtasidagi aloqalarni aniqlash uchun, narxlar moslashuvchan bo'lgan yirik ochiq iqtisodiyotning doimiy va modellari, narxlar qabul qilinayotgan kichik iqtisodiyotning doimiy va modellari mavjud. "Iqtisodiyot" yoki "Volksirtschripre" ga asoslanib, qisqa muddatli va uzoq muddatli davrlar ham mavjud. Chet el mamlakatlari iqtisodiyotidagi valyuta kurslari bir holatda, ikkinchisiga - suzuvchi modellar, ochiqchasiga, suzuvchi yoki moslashuvchan bo'lgan. valyuta kursi. Ushbu modellarning har biri davlat siyosatining bir qismini aks ettiradi. Ochiq iqtisodiyotni rivojlantirish voqeligini faqat umumiy hajmda, ko'rib chiqilgan modellar tizimi ko'rsatilishi mumkin.
Sharqiy Evropa mamlakatlarida bu muammo islohotlar bilan tahlil qilindi. Axir, ushbu davrdan oldin savdo va kreditlar davlat tomonidan amalga oshirilgan. Sharqiy Evropa mamlakatlari kapital valyuta nuqtai nazaridan, tovarlar va xizmatlarni eksport qilish, eksport qilish va import qilish, almashinuv kurslari va valyuta kursi, valyuta kursi bo'yicha kursi bo'yicha o'z iqtisodiyotlarini ochdilar. Sharqiy Evropa mamlakatlari orasida kimdir o'z iqtisodiyotini, kichikroq kimnidir kashf qildi. Iqtisodiyotning ochiqligi tabiiy ravishda boshqa davlatlarning Sharqiy Evropa mamlakatlarida iqtisodiyotning ochiqligi, o'ziga xos sharoitlarga nisbatan qo'llaniladigan ijobiy va salbiy ta'sirni kuchaytiradi, bu esa muayyan sharoitlarga nisbatan qo'llaniladi Iqtisodiy islohotlarning islohotlari va dozasini isloh qilish va iqtisodiy islohotlar dozasi, ularning ketma-ketligi bo'yicha rivojlanishi. Shuning uchun bu muammo Sharqiy Evropaga qiziqish uyg'otadi. Natijada, ochiq iqtisodiyotning asosiy nazariyalarini, ularning kameralarining asosiy mulohazasi, iqtisodiy o'sishning erishilishi bo'lgan makroiqtisodiy va tashqi iqtisodiy siyosat mamlakatlari o'rtasidagi munosabatlarning haqiqiy aksidir. , inflyatsiya va ishsizlikning etishmasligi, to'lovlar balansini tekislash.5


  1. Download 232,3 Kb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish