Iqtisodiyot kafedrasi

3-chizma. Chet mamlakatlar rag’batlantiruvchi fiskal siyosati

Chet mamlakatlarning rag’batlantiruvchi fiskal siyosati xalqaro foiz stavkasi ning oshishiga va capital harakati schyotining (I-S<0)defitsiti va joriy operatsiyalar schyoti (Xn <0) ning ijobiy saldoga ega bo’lishiga olib keladi. Ichki investitsiya mamlakat tomonidan rag’batlantirilgan holatda, rejalashtirilgan investitsiya egri chizig’i o’ngga va yuqoriga harakat qiladi, boshqa ishtirokchilari foiz stavkasi r va jamg’arma hajmi S o’zgarmaydi. Bunday modellashtirishning natijasi sifatida kapital harakati schyoti (I-S) >0 ijobiy qoldiqqa va joriy operatsiyalar schyoti (-Xn) qisqarishi kuzatiladi. Investitsiya chizig’ining o’ngga va yuqoriga siljishi kapital harakati schyoti (I-S>0) ning ijobiy saldoga va joriy operatsiyalar schyoti (-Xn) ning manfiy saldosi yoki joriy to’lov balansida defitsitni keltirib chiqaradi.
r S

4-chizma. Mamlakatdagi investitsiya taklifi hajmining o’zgarishi. ¹⁰Demak, xalqaro tovarlar orqali to’lov balansining joriy schyoti (Xn)da o’z aksini topadi va bu kapital harakati schyoti (I-S) da o’z aksini topgan kapital jamg’armalar oqimi bilan juda mustahkam bog’liq hisoblanadi.
Shunday qilib, davlat investitsiyani rag’batlantiruvchi siyosat olib borsa, bu kapital harakati schyoti (I-S) ijobiy qoldiqqa va to’lov balansining joriy operatsiyalar kamomadga (Xn) ega bo’linadi.
Aksincha, agar davlat jamg’armalarni rag’batlantiruvchi siyosat olib borsa, yuqoridagi holatning aksini kuzatish mumkin.
I-S<0 va Xn >0
Agar biz kichik ochiq iqtisodiyot modelini yopiq iqtisodiyot bilan taqqoslaydigan bo’lsak,yopiq iqtisodiyotda jamg’arma darajasi juda past bo’ladi va bu o’z navbatida investitsiya hajmining ham past darajada bo’lishiga va kelajakda kapital zaxiralarining kamayishi oqibatda iste’mol (C) ning kamayishiga olib keladi.
Ochiq iqtisodiyotda esa jamg’armalarning past darajada bo’lishi tashqi qarzning ortishiga olib keladi va bu ham kelajakdagi iste’mol (C) ni kamaytirishga olib keladi.
Yuqoridagi aytilganlardan foydalanib, biz mamlakatdagi chet el taklifining funktsiyasini ko’rishimiz mumkin:
X= +mX Bu erda :
X – eksport hajmi
- avtonom eksport hajmi, ya’ni mustaqil real ayirboshlash kursi asosidagi (X) m – eksportga moyillik.
Import bo’yicha keyns funktsiyasi:

M= + Y
M – import
- ixtiyordagi daromaddan importga taklif
- import iste’moliga bo’lgan moyillik

Shunday qoida bor <
Bozor farovonligi uchun jami taklif funktsiyasiga ta’sir qiluvchi barcha omillarni ko’rib chiqdik.
Kelib chiqadigan jami taklif funktsiyasi

• 
  = C+I+G+ Xn
  

Izohlashning keynscha modeli daromadga asosan quyidagicha ko’rinishga ega bo’ladi:

• 
  = C(y) + I(p,i) + G(y) + Xn (E,y)
  

Izohlashning keynscha modeli foiz stavkasi bo’yicha esa quyidagicha bo’ladi:
= C(i) + I(y,i) + G(i) + Xn (e,i)
Kichik ochiq iqtisodiyot tushunchasi. Ikkinchisi global moliyaviy bozorlarda tashkil etilgan bunday foiz stavkalarini qabul qiladi. Kichik ochiq iqtisodiyotda global bozorning ozgina qismi bo'lgan iqtisodiyotdir. Global moliyaviy bozorlarga kirish paytida hukumat xalqaro qarz olish va kredit berishga xalaqit bermaydi degani. Uchta taxmin kichik ochiq iqtisodiyotda qabul qilinadi. Shunday: y \u003d y \u003d f (k, l).
Bu shuni anglatadiki, iqtisodiyotdagi ozodlik qiymati hozirda mavjud bo'lgan ishlab chiqarish omillari va ishlab chiqarish funktsiyalari ko'rsatilgan darajasida qayd etiladi. Bu avval. Ikkinchidan, sarflanadigan Y-T daromadining kattaligi, iste'mol qanchalik yuqori bo'ladi. Iste'mol funktsiyasi quyidagicha yozilgan: C \u003d F (y-t). Uchinchidan, haqiqiy foiz stavkasi qanchalik yuqori bo'lsa, investitsiyalar hajmi: i \u003d f (r).
Katta ochiq iqtisodiyot ochiq iqtisodiyotdir, bunda foiz stavkasi ichki iqtisodiy jarayonlarning ta'siri ostida shakllanadi; Davlat davlatga sezilarli ta'sir ko'rsatishga qodir xalqaro bozor Va global qiziqish darajasi darajasida.
Katta ochiq iqtisodiyot quyidagi tengliklardan foydalangan holda aniqlanadi. Shunday qilib: y \u003d y \u003d f (k, l), bu chiqindilarning kattaligi ishlab chiqarish funktsiyasida belgilangan mehnat va kapitalga bog'liq. Keyingi, muammoning qiymati iste'mol qilish, investitsiyalar miqdori, davlat xaridlari va sof eksport: y \u003d c + i + nx.
Bundan tashqari, iste'mol quyidagicha ishlatiladigan daromadga bog'liq deb taxmin qilinadi: y \u003d c (y - t).
Investitsiyalar hajmi haqiqiy foiz stavkaiga bog'liq: i \u003d f (r).
To'lovlar balansi holati haqiqiy ayirboshlash kursiga bog'liq: nx \u003d nx (e).
Kapital trafikning holati - bu CF \u003d CF (R) foiz stavkasining qaramligi.
Va oxirgi, poytaxtning harakati va joriy operatsiyalar hisobi bir-birlarini muvozanatlashi kerak.
Yuqorida aytib o'tilganidek, ochiq iqtisodiyot poytaxtning erkin harakati, eksport va eksportning harakati, eksport va importning harakati, ochilish kurslarining paydo bo'lishi, bu ochiq iqtisodiy modelning mohiyatini anglatadi. Uning mohiyatiga asoslanib va \u200b\u200bbozor qurilmoqda. Bunday holda, bu tovarlar va xizmatlar, personalning chiqib ketishi, valyuta bozori. Har bir yo'nalish iqtisodiy fan G'arb bu bayramda ularning nuqtai nazarini bildirdi. Biroq, ochiq iqtisodiyotni tushuntiradigan oddiy kategoriya tizimi mavjud. Bunday holda, kapitalning eksporti va importi, yurishi va oqishi o'rtasidagi funktsional ahamiyatga ega bo'lish kerak. Bu avval. Ikkinchidan, ochiq iqtisodiyot milliy iqtisodiyotdan alohida emas, balki, aksincha, milliy bozorlar bilan chambarchas bog'liq. Uning toifalari tizimi - bu elementlar, aloqada bo'lmagan va unga bo'ysunadigan mantiqiy munosabatlarning kombinatsiyasi.
Ochiq iqtisodiyotning asosiy identifikatori joriy hisobning balansi sifatida yozilgan \u003d - kapital hisobi qoldig'i. Shunday qilib, nx \u003d s-i yoki nx \u003d (y - c-g) -i.
Ikkinchisi quyidagi shaklda qayta yozilishi mumkin:
Nx \u003d - (r) \u003d s-y (r).
Bu ochiq iqtisodiyotning asosiy munosabatidir. Bu shuni ko'rsatadiki, eksportni minus impusi tejash minus investitsiyalarini tenglashtiradi. Mamlakat iqtisodiyoti muvozanatida, tenglik zarur. Ushbu tenglama omonat va investitsiyalar miqdorini va shunga ko'ra, kapital hisobvarag'i (i-s) va to'lovlar hisobi (NX) hisobini belgilaydi. Omonat miqdori byudjet va soliq siyosatiga (y-t) bog'liq. Shunday qilib, hukumat sotib olish yoki undan ko'p bo'lgan kichik hajm yuqori soliqlar Milliy tejash darajasini oshirish. Investitsiyalar hajmi foiz stavkaiga bog'liq. Binobarin, poytaxtning harakati va joriy operatsiyalar hisoboti fiskal va pul-kredit siyosatining ta'siri ostida shakllantiriladi. Ikkinchisi, jamoatchilik siyosati, shunda barqarorlashtirish siyosati, turli xil variantlarning kombinatsiyasi.
Ochiq iqtisodiyotning nazariy muvozanatining asoslari - bu kapitalning harakatchanligi, ya'ni milliy valyutada ko'rsatilgan omonatlarning xatarlari va likvidiga sezilarli farqlar mavjud emas. Kutilayotgan daromadlar (foiz stavkalari va valyuta kurslari), kapital darajasi xalqaro moliya bozorlarida foiz stavkalari.
90-yillar va XXI asrdagi moliyaviy inqirozlar. Jahon moliyaviy tizimining ishlash printsipi o'zgarmadi: ba'zi bir bozorlarni qoldirdi, poytaxt boshqalarga kelsak, butun makroiqtisodiy nazariya sharoitida davom etar ekan, tizim umumta'lim sharoitlariga javoban ish olib borishda davom etdi.
Amerika Qo'shma Shtatlarida ipoteka inqirozidan 2007 yilda boshlangan global likvidlik inqirozi sharoitida deyarli barcha mahalliy moliya bozorlari xavf ostiga qo'yilishi mumkin bo'lgan investitsiyalar o'rtasida investitsiyalar o'rtasida "shoshilish" ni boshladi Xarajatlar va yuqori hosil beradigan, ammo xavfli aktivlar.
Nazariyada tadbirlarning ushbu rivojlanishi deyarli chiqarib tashlanadi; Ichki stavkaga ichki talab va pul ta'minotini kamaytirish yoki boshpana berishni kamaytirish yoki boshpana berish valyutalariga (odatda - boshpana aktivlariga) qisqartirishdan kelib chiqqan holda, ichki stavkaga raqobat ta'siri yo'q. Boshqalar. Boshqacha aytganda, qisqa vaqt ichida kichik ochiq mamlakatlarning (kichik iqtisod yoki moi) global moliyaviy bozorda yangi muvozanat sharoitlariga moslashishiga to'sqinlik qiluvchi omillar mavjud emas. Shuning uchun, to'lovlar yoki zaxiralar balansining joriy hisobini sozlab, Moe nazariy ma'noda barqaror ichki talabni saqlab qolish imkoniyatiga ega.
Global likvidlik inqirozida bunday moslashuv qisqa muddatli sarmoyadorlarning salbiy umidlari va deyarli barcha milliy moliya bozorlariga bosim o'tkazilishi bilan moslashuv paydo bo'ldi. Shunday qilib, poytaxtning oqimi farqlarni aniqlay boshladi foiz stavkalarisuveren va korporativ xatarlar darajasi. Bu juda yaxshi emas, balki ichki narxlarning bo'shlig'ining oshishiga olib kelmadi: OECD mamlakatlaridagi maksimal va minimal ichki stavkalar 2007-2008 yillarda o'sdi. Deyarli 2 pp Rivojlanayotgan bozorlardagi vaziyat yanada kuchaydi: 2007 yilda kapitalning oqishi 2007 yilda 618 milliard dollarni tashkil etdi. Natijada, "tashqi kapitaldagi banklar tomonidan moliyalashtirish g'oyasi barqarorlikni kafolatlaydi Inqiroz paytida kapitalning ulushi. "
Shu bilan birga, salbiy umidlar saqlanib qoladi, qurilmaning davomiyligi va ko'lami va global retsessiyadan ko'proq cho'zilgan va qaytish chiqadi. Tsiklik jarayonlari nafaqat joriy hisoblar va zaxiralar, balki tashqi va ichki qarz olish jarayoni, balki uy xo'jaliklari, investitsiyalar, shuningdek, davlat iste'moli ta'siriga ta'sir qiladi.Shu sababli, korporativ va suveren xatarlar, makroiqtisodiy muvozanatning tuzatishi shartlari, hozirda juda muhim iqtisodiy tadqiqot mavzusi hisoblanadi.Amerika Qo'shma Shtatlarida 2007 yilda boshlangan global likvidlik inqirozi birinchi to'liq moliyaviy inqirozni hisobga olish mumkin.Nazariy nuqtai nazardan, bu globallashuv davri davridagi yirik ochiq iqtisodning birinchi inqirozi. Oldingi inqirozlar mahalliy bo'lgan, global (Meksika - 1994, Argentina - 2002), masalan, kichik iqtisodiyotga (Sof shaklda) taqsimlangan yoki mintaqaviy ravishda taqsimlangan. .). Global inqiroz Likvidlik aniq bir iqtisodiy bozorning milliy moliya bozorining ko'plab kichiklarga ta'siri bilan bog'liq.
Tahlil shuningdek, pul-kredit siyosati turi va moliyaviy tizimdagi xatarlar darajasi o'rtasidagi qat'iy bog'liqlikning yo'qligini ko'rsatadi. Tanqidiy xatarlarni belgilangan kursda kuzatish mumkin (markaziy va Sharqiy Evropa) va sozlanishi (Meksika) va zaxira valyuta (AQSh) va suzuvchi valyuta iqtisodiyotida (Islandiya). Bu shuni ko'rsatadiki, valyuta kursi xavfni ko'paytirishi mumkin, ammo ularning paydo bo'lishining asosiy sababi emas. Bundan tashqari, suzuvchi kurslarning kapital oqimlarining milliy moliya bozorlariga ta'siri ko'rsatkichlari sifatida ravshan bo'lishdan to'xtaydilar. Suzuvchi kursning bu funktsiyasi ushbu bozorlarga kirishni tartibga solish uchun muvaffaqiyatli moslashtirilishi mumkin (XXR misol). Agar global milliy moliya bozorida milliy moliya bozorining integratsiyasi nafaqat cheklanmagan, balki maxsus rag'batlantirilmasa, iqtisodiyotning suzuvchi kursining indikativ funktsiyasiga nisbatan sezgir bo'lish mumkin.
Faqat makroiqtisodiy o'zgaruvchi - bu milliy moliya bozorida kapitalni qo'llash shartlari. Biroq, bu erda bron qilish kerak. Inqirozning eng yaqin bosqichida aholining aksariyat kichik iqtisodiyot aktivlarining katta qismi ishonchli aktivlardagi qisqa muddatli kapitalning chiqib ketishining bir turi edi. Xitoy o'z bozorida xorijiy moliya institutlari ishtirokini yanada qat'iy tartibga solishda bunday oqimlar qochib qutuldi. Biroq, umuman olganda, milliy moliya bozorlariga bo'lgan to'siqlarning balandligi, AQShda etarli darajada mo''tadil holatga keltiradi: bu AQShda etarli darajada mo''tadil edi, ya'ni kapitalning ichki oqimi tashqi emas, balki ichki oqim emas edi.
Shunday qilib, u milliy dagi xavflarni to'plashning umumjahon sabablarini aniqlay olmaydi moliyaviy tizimlarHech bo'lmaganda yuqorida ko'rib chiqilganlar. Har bir omillar boshqalari bilan muayyan kombinatsiyada harakat qiladi va xavfli kombinatsiyalar uchun bir nechta variantlarni shakllantiradi. Masalan, kursni belgilash qat'iy pul siyosati va kapital irmoqlar ustidan kuchsiz nazorat bilan birgalikda xatarlar bilan bezatilgan. Yumshoq pul-kredit siyosati katta iqtisodiyot valyutasining zaxira holati va iqtisodiyotda kapital oqimlarining nazorati yo'qligi bilan bog'liq bo'lishi mumkin. Kichik iqtisodiyotda qat'iy pul-kredit siyosati, suzuvchi valyutaga qaramay, chet eldan tajovuzkor kapitalni jalb qiladigan likvidlik inqiroziga olib keladi. Shunga ko'ra, u hech qanday javobga ega emas va ochiq iqtisodiyotning makroiqtisodiy muvozanatining umumiy omili mavjud emas. Inqiroz barqarorligi faqat xitoy modelini, boshqalardan farqli ravishda, tashqi va ichki kapitalni nazorat qilishni ta'minlagan.
Shu bilan birga, moliya bozorida norezidentlarning moliyaviy bozorlarining kam ulushi inson iqtisodiyotini inqirozdan saqlab qolmadi va XXRda ichki kapital oqimini nazorat qilish to'liq uchib ketishning shakllanishi bilan ta'minlanadi Kredit bozori va davlat sektorida "yomon" aktivlar to'planishidan foydalanadi. Shu sababli, global moliya faoliyatini isloh qilishda Xitoyning shubhasiz muhimligini hisobga olishni o'ylamasligi mumkin emas. Ammo shundaki, iqtisodiyotning likvidlik inqirozlariga barqarorlikni oshirish maqsadida, milliy moliyaviy tizimlarda rolni yengillashtirish mexanizmlarini izlashni davom ettirish kerak.¹¹

3.