Iqtisodiyot Fakulteti "Moliya"

2.1-rasm. Sof moliyaviy oqimlar.

mrld dollor

2.2-rasm. Rivojlanayotgan mamlakatlarda xususiy sektorlardagi sof moliyaviy oqimlar.

mrld dollor

Qarzlar xususiy sektor kreditorlariga qaytarilayotganda, rivojlanayotgan mamlakatlarga o'z kapitalining sof tushumlari, asosan, chet el investitsiyalari yo'nalish bo'yicha muhim bo'lib qolmoqda. To'g'ridan-to'g'ri tashqi investitsiyalar oqimlari 2002 yilda sekinlashdi, aksariyat pasayish Lotin Amerikasida sodir bo'ldi. Aksincha, Xitoyning JSTga a'zo bo'lishi, Xitoyga kelayotgan oqimlar kuchli o'sish va optimizmga javoban ko'tarildi.

Qarzlarning qisqarishi, kapitalning yuqoriligi - xususiy oqimlarning o'zgaruvchanligi qarzlarning tegishli zaxiralari uchun muhim ahamiyatga ega bo'ldi. 1998 yildan buyon rivojlanayotgan mamlakatlarning tashqi qarzdorlik zaxiralari barcha manbalar hisobiga tushib ketgan bo'lsa, so'nggi o'n yil ichida chet elliklar egalik qilgan va boshqaradigan o'z kapitalining zaxiralari keskin o'sdi.

Tashqi kapitalga nisbatan bog'liqlik Sharqiy Osiyo va Tinch okeanida eng yuqori ko'rsatkichdir, bu asosan Xitoyning ta'sirini aks ettiradi, bu erda tashqi qarzlar va kapital nisbati hozirda 50 foizdan pastga tushdi - Xitoyning tashqi investitsiyalarning tashqi majburiyatlari tashqi qarz majburiyatlaridan ikki baravar ko'pdir.

Rivojlanayotgan dunyoning uchta eng yirik mintaqalarining (Sharqiy Osiyo va Tinch okeani, Evropa va Markaziy Osiyo, Lotin Amerikasi va Karib dengizi) YaIMga nisbatan tashqi majburiyatlarining barchasi YaIMning uchdan ikki qismiga teng darajada o'xshash. Evropa va Markaziy Osiyo mintaqasi qarzga asoslangan majburiyatlarning eng yuqori ulushiga ega bo'lib, aksariyat hollarda kapitalga egalik qilish oddiy haqiqatni aks ettiradi.