Iqtisodiy-ijtimoiy geografiya fanidan atamalar to’plami: Obyektivlik

Район – ихтисослашишга кўра қўшни ҳудудлардан ўзига хос хусусиятларига кўра ажралиб турувчи таксономик бирлик. Район тушунчасини икки асосий хусусияти мавжуд: биринчиси муаян ҳудуднинг ўзига хослиги ва қўшни ҳудудлардан фарқ қилиши; иккичиси ҳудудий бирлик ва яхлитлик хусусиятларининг мавжудлиги.

Энергия ишлаб чиқариш цикллари - маълум хом ашё ва энергия (бу ерда энергия кенг маънога эга) асосида ишлаб чиқаришнинг технологик жиҳатдан узлуксиз, ҳатто унинг чиқиндилари асосида ташкил этилиш шакли.

Автомагистрал – кўп қаторли (ҳар бир йўналиши икки ва ундан ортиқ бўлакли) юқори тезликда ҳарактланадиган йўл, башқа йўллар билан бир хил даражада кесишмайдиган йўл. Автомагистрал турли мамлакатларда турли хил номларга эга автомобил йўли ҳисобланади. Жумладан, Италияда интерстейт, АҚШда фривэй, Буюк Британияда моторвэй деб аталади. Автомагистрал автомобилларнинг белгиланган 120-140 км/с. Кам бўлмаслиги керак.

Авиаиттифоқ (Авиаальянс) – авиакомпанияларнинг ташиш фаолияти самарадорлигини ошириш учун интеграциялашган бирлашмаси ҳисобланади. 1990 йиллардан бошлаб жаҳон авиакомпанияларида рақобатни кучайтириш мақсадида ташкил этила бошланган. Авиаиттифоқларга тегишли ҳаво йўллари бир қатор афзалликларга эга бўлган йўловчиларга ҳизмат қилади: ягона тарифлар, аэропортларда қулай шароитлар, маршрутларга биргаликда ҳизмат кўрсатиш ва бошқалар. 2010 йил бошларида глобал миқёсдаги авиаиттифоқларга " Star Alliance " (штаб-квартираси во Франкфурте- на-Майнеда 27 та корхона, 4,4 мингта самолёт, 1,3 мингта аэропорти мавжуд, 649 миллион йўловчи айланмаси мажуд); Sky Team Авиаиттифоқи (штаб-квартираси Амстердамда 19 компания, 4,1 минг самалет, 1000 та аэропорт, 506 миллион йўловчи айланмаси мажуд, Oneworld (бош офиси Ванкувер 3 компания,тахминан 2500 самолёт, 766 аэропорт; 308 млн.киши).

Иқтисодий географик жараён амалда ҳудудий меҳнат тақсимотининг ривожланиб боришини англатади. Янги ерларнинг, қазилма бойликлар ёки бошқа табиий ресурсларнинг ўзлаштирилиши, миллий ва минтақавий иқтисодиёт ҳудудий таркибининг ўзгариши ва такомиллашуви, диверсификацияси, уларнинг натижасида янги магистрал йўл ва шаҳарларнинг (марказларнинг) вужудга келиши, умуман олганда, ҳудудлар “геометрик географияси”, иқтисодий ландшафти ёки картасининг шаклланиши ва ривожланиши ушбу жараён моҳиятини акс эттиради