Инвестиции относительно новый для нашей экономики термин

Rossiya Federatsiyasi mintaqasining investitsion muhiti - bu yillar davomida rivojlangan va asosiy kapitalga investitsiyalarni jalb qilish ko'lamini (hajmi va sur'atlarini) belgilaydigan turli xil ijtimoiy-iqtisodiy, tabiiy, ekologik, siyosiy va boshqa sharoitlar to'plami. Rossiya Federatsiyasining ma'lum bir mintaqasi. Investitsion muhit ikki komponentdan - mintaqaning investitsion jozibadorligi va undagi investitsion faollikdan iborat.
Mintaqada investitsiya faolligi - bu hududning asosiy kapitaliga investitsiyalarni jalb qilish intensivligi. Investitsiya faoliyati kompleks (integral) ko'rsatkich bilan o'lchanadi. Investitsion faoliyat real va prognozli bo'lishi mumkin.
Mintaqaning investitsion jozibadorligi - bu mintaqaning asosiy kapitaliga investitsiyalarni jalb qilish intensivligini belgilovchi turli ob'ektiv belgilar, vositalar, imkoniyatlar va cheklovlar yig'indisidir.
Mintaqaning investitsion jozibadorligi, o'z navbatida, ikki guruh omillardan - mintaqaning investitsion salohiyatidan va mintaqaviy investitsiya risklaridan iborat.
Viloyatning investitsion salohiyati - bu hududning asosiy kapitaliga investitsiyalarni jalb qilishda muhim ahamiyatga ega bo'lgan ob'ektiv iqtisodiy, ijtimoiy va tabiiy-geografik xususiyatlarining yig'indisidir.
Misol uchun:

• 
  sanoat ishlab chiqarish hajmi
  
• 
  kichik biznesning rivojlanish darajasi
  
• 
  zarar ko'rayotgan korxonalar ulushi
  
• 
  hududni yo'llar bilan ta'minlash
  
• 
  va hokazo.
  

"Ekspert" jurnalining 2000-2001 yillardagi investitsiya muhitini yillik tadqiqotiga ko'ra. 2000-2001 yillarda eng katta sarmoyaviy salohiyatga ega bo'lganlar: Moskva, Sankt-Peterburg, Moskva viloyati (10-jadvalga qarang); eng past salohiyat: Checheniston Respublikasi, Koryak avtonom okrugi, Aginskiy Buryat avtonom okrugi.
Mintaqaviy investitsiya risklari - bu investitsion faoliyatdan tashqari mintaqaviy omillar ta'sirida yuzaga keladigan o'ziga xos bo'lmagan (notijorat) risklar. Bu omillarga mintaqadagi ijtimoiy-siyosiy vaziyat, tabiiy muhitning holati va boshqalar kiradi.
Misol uchun:

• 
  Mehnat munosabatlaridagi ziddiyat darajasi
  
• 
  Jinoyat darajasi
  
• 
  Ishsizlik darajasi
  
• 
  Atrof muhitning ifloslanish darajasi
  
• 
  Hudud aholisining bozor iqtisodiyotini shakllantirish jarayonlariga munosabati
  
• 
  Va hokazo.
  

Mintaqaviy investitsiya xatarlarining mavjudligi mintaqaning investitsion salohiyatidan to'liq foydalanmaslik ehtimolini belgilaydi.
"Ekspert" jurnalining 2000-2001 yillardagi investitsiya muhitini yillik tadqiqotiga ko'ra. 2000-2001 yillarda ruslar orasida minimal investitsiya xavfi (kamayish tartibida): Nijniy Novgorod viloyati, Moskva, Belgorod viloyati, Kaliningrad viloyati, Sankt-Peterburg.
Maksimal xavf: Checheniston Respublikasi, Ingushetiya Respublikasi, Taymir avtonom okrugi, Chukotka avtonom okrugi.


Uchinchi bosqich - aniq investitsiya ob'ektlarini tanlash, buning natijasida investitsiya bozoridagi joriy taklif tahlil qilinadi, so'ngra individual real investitsiya loyihalari va moliyaviy vositalar tanlanadi.
investitsiya faoliyatining asosiy yo'nalishlariga va korxonaning iqtisodiy strategiyasiga mos keladi.
Investitsiyalarni boshqarish jarayonida korxona yuqori investitsiya samaradorligini ta'minlashi kerak, shuning uchun amalga oshirish rejalashtirilgan barcha investitsiya ob'ektlari ularning iqtisodiy samaradorligi nuqtai nazaridan tahlil qilinadi. Ushbu tahlil natijalariga ko'ra alohida investitsiya ob'ektlari reytingi ularning samaradorligi va rentabelligi mezonlari bo'yicha amalga oshiriladi va eng yuqori samaradorlikni ta'minlaydigan ob'ektlar sotish uchun tanlab olinadi.


To'rtinchi bosqich - investitsiyalarning likvidligini ta'minlash. Investitsion faoliyatni amalga oshirish jarayonida korxonalar alohida investitsiya ob'ektlari uchun investitsiya muhitining o'zgarishi natijasida kutilayotgan rentabellik sezilarli darajada pasayishi mumkinligini hisobga olishlari kerak . Bunday o'zgarishlar natijasida ularning individual investitsiya dasturlarini bekor qilish va kapitalni qayta investitsiyalash bo'yicha o'z vaqtida qaror qabul qilish kerak. Shuning uchun har bir investitsiya ob'ekti uchun dastlab investitsiya likvidligi darajasi baholanishi va likvidlikning eng yuqori potentsial darajasiga ega bo'lganlarga ustunlik berilishi kerak.


Beshinchi bosqich - investitsiya resurslarining zarur hajmini aniqlash va ularni shakllantirish manbalarini izlash. Ushbu bosqichda korxonaning investitsiya faoliyatini rejalashtirilgan yo'nalishlarda amalga oshirish uchun zarur bo'lgan investitsiya resurslariga bo'lgan umumiy ehtiyoj bashorat qilinadi. Investitsion resurslarga bo'lgan ehtiyojdan kelib chiqib, ularni shakllantirish manbalari aniqlanadi. O'z mablag'lari etishmasligi bilan qarz mablag'larini jalb qilish to'g'risida qaror qabul qilinadi.
Investitsiyalarni boshqarishning oltinchi bosqichi - bu kompaniyaning investitsiya faoliyati jarayonida yuzaga keladigan investitsiya risklarini boshqarish.

Ushbu bosqichda barcha investitsiya ob'ektlari uchun investitsiya qilish jarayonida korxona duch kelishi mumkin bo'lgan xatarlarni aniqlash ­va aniqlangan risklarni hisobga olgan holda investitsiya risklarini minimallashtirishga qaratilgan chora-tadbirlarni ishlab chiqish kerak.