Interfaol dars o’tish materiallari

Формула ва функциялар билан ишлаш
Excel жадвали ячейкаларига сонлар ва матнларни киритишдан ташқари, унга ҳисоблаш формулаларини ҳам киритиш мумкин. Ҳисоблаш формулаларини киритишда ячейканинг биринчи позициясига тенглик (=) белгисини киритиш лозим. Фақат шунда Excel дастури бу ячейкага формула киритилганлигини билади ва у ҳисоблашни амалга оширади.
Ячейкага ҳисоблаш формулаларини киритганда формулада қатнашаётган ўзгарувчиларнинг ўзини эмас, унинг қийматларининг адреслари кўрсатилиши лозим. Масалан, Y=4x+9 формулада х нинг бирор қиймати учун Y нинг мос қийматини ҳисоблаш керак бўлсин. Агар х қийматини А1 ячейкага киритган бўлсак А2 ячейкага Y қийматини чиқариш керак бўлса, у ҳолда А2 ячейкага Y=4x+9 эмас =4*А1+9 формулани киритиш лозим бўлади.
Ҳисоблаш формулаларида қуйидаги арифметик амаллар ишлатилади. (–) айириш; (+) қўшиш; (/) бўлиш; (*) кўпайтириш; (^) даража. Гуруҳлашда ўрта қавс ишлатилади. Агар формулада қўшилувчилар ёки айирилувчилар келса улар албатта қавс ичига олиниши керак.




Excel funktsiyalari

Excelda 400 dan ortiq kategoriyalarga bo’lingan funktsiyalarni ishlatish mumkin. Funktsiyalar matematik, moliyaviy, statistik, mantiqiy, matnli, sana va vaqt, MB bilan ish yuritish, massivlar va boshqa kategoriyalarga bo’lingan. Excelda funktsiyalarni kiritishni yengillashtirish uchun standart instrumentlar panelida joylashgan maxsus “master funktsiya” deb nomlanuvchi fx piktogrammasi mavjud

Ayrim matematik funktsiyalarni quyida keltiramiz:

• 
  SUMM()– yig’indini hisoblash, misol =SUMM(A3,A4,A5,A6) yoki =SUMM(A3:A6)
  
• 
  PROIZVED() - ko’paytmani hisoblash, misol =PROIZVED(A3,A4,A5,A6) yoki =PROIZVED(A3:A6)
  
• 
  KOREN() – kvadrat ildiz, misol =KOREN(A3+A5)
  
• 
  FAKTR() – faktarialni hisoblash, misol =FAKTR(5)
  
• 
  ABS() – modul, misol =ABS(F8-F9)
  
• 
  LN() – natural logarifm, misol =LN(A8*F9)
  
• 
  LOG() – oddiy logarifm, misol =LOG(4,F8) , bu yerda 4 asos.
  
• 
  LOG10() – o’nlik logarifm, misol =LOG10(A7)
  
• 
  SIN() – sinus, COS() – kosinus, TAN() – tangens, ATAN() – arktangens va boshqa.
  
• 
  EXP() – eksponenta.
  
• 
  MOBR() – teskari matritsani topish.
  
• 
  MUMNOJ() – matritsani matritsaga ko’paytirish.
  

Ayrim mantiqiy funktsiyalarni quyida keltiramiz:
ESLI(; ; ) – shartli funktsiya. Bu yerda mantiqiy ifoda biror shartni bildiradi, agar shart bajarilsa birinchi ifoda hisoblanadi aks holda ikkinchi ifoda hisoblanadi

• 
  I(, , ..) – bu funktsiya mantiqiy ifodalardan barchasi chin bo’lsagina chin qiymatni qabul qiladi.
  
• 
  ILI(, , ..) – bu funktsiya mantiqiy ifodalardan hech bo’lmaganda birortasi chin bo’lsagina chin qiymatni qabul qiladi, aks hoda yolg’on qiymatli bo’ladi.
  
• 
  NE() – inkor etish funktsiyasi. Bu funktsiya mantiqiy ifoda qiymatini inkor etadi, ya’ni chin bo’lsa yolg’on, yolg’on bo’lsa chin qiladi.