Интелектуал бошқариш назарияси

1. Интеллектуал маълумотлар омбори – оддий маълумотлар омборидан фарқи тушган сўровларни аниқлаб, ўзида керакли маълумотлар бўлмаса, у ҳолда бошқа омборларга мурожаат этиб, жавоб бера олиши ҳисобланади. Масалан, соҳавий нарҳи юқори бўлган маҳсулотлар рўйхатинини чиқариб бериш.

• 1. Интеллектуал маълумотлар омбори – оддий маълумотлар омборидан фарқи тушган сўровларни аниқлаб, ўзида керакли маълумотлар бўлмаса, у ҳолда бошқа омборларга мурожаат этиб, жавоб бера олиши ҳисобланади. Масалан, соҳавий нарҳи юқори бўлган маҳсулотлар рўйхатинини чиқариб бериш.
• 2. Табиий тил интерфейс тизими – машина дарасига билимларни табиий тил кўринишида етказиб бериш ҳисобланади. Бу жараён ёзилган сўзларни луғат ва синтаксис қоидалари асосида текшириб аниқлаб беради. Бундай интерфейслар (мослаштирувчилар) маълумотлар омборига мурожаатини ҳамда бошқарув тизимларда овоз командаларини енгиллаштириб бериш.

3. Гиперматнли тизимлар - маълумотлар омборида калитли сўзлар ёрдамида матнли ахборотларни қидириш учун ишлатилиш. 11

• 3. Гиперматнли тизимлар - маълумотлар омборида калитли сўзлар ёрдамида матнли ахборотларни қидириш учун ишлатилиш. 11
• 4. Когнитив график тизими – фойдаланувчиларни ИИТ билан боғланишда график кўринишдаги маълумотлар билан ишлаш.

Масалаларни ечиш тури бўйича:

• Масалаларни ечиш тури бўйича:
• - Эксперт тизимлари;
• - Синфланган (классифицирующие) тизимлар;
• - Олдиндан аниқловчи тизимлар;
• - Трансформацияловчи тизимлар;
• - Кўп агентли тизимлар.
• Ўзи ўрганиш қобилиятига биноан:
• - Индуктив тизимлар;
• - Нейронли тизимлар;
• - Даъволарга асосланган тизимлар;
• - Маълумотларни сақланиш жойи.

• 1.4. Интеллектуал информацион тизимлар архитектураси.
• Интеллектуал информацион тизимлар архитектураси қуйидаги 1- расмда келтирилган.

Билимни олиш тизими экспертни ва билим мухандисининг таклифлари асосида билим базасини (омборини) тўлғазиб боради ва ўрганади.

• Билимни олиш тизими экспертни ва билим мухандисининг таклифлари асосида билим базасини (омборини) тўлғазиб боради ва ўрганади.
• МО – маълумотлар омборида объектга таалуқли форматланган маълумотлар, яъни конкрет фактлар ва ўзгармас константалар сақланади.
• ИИТларда маълумотларни сақлаш учун реляцион ёки объектга йўналтирилган маълумотлар омбори ишлатилади.
• Билимни интерпретация тизими яъни машина орқали чиқариш тизими асосан натижа олиш учун керакли даражада билимни қўллаш ҳисобланади.
• Билимни олиш тизими экспертни ва билим мухандисининг таклифлари асосида билим базасини (омборини) тўлғазиб боради ва ўрганади.
• Табиий тил интерфейс тизими (ТТИТ) фойдаланувчининг сўровини ва масала жавобини табиий тилда бериш механизми ҳисобланади.
• Жавобини тушунтириб берадиган тизим билимни интерпретация тизимидан келаётган маълумотларни протоколлаштириб, фойдаланувчига мантиқий асосда ҳулосалар чиқариб беради.