Integratsiyalashgan pedagogikasi

«Matematika» fanidan «OHilganlarni takrorlash» mavzusidagi
integrallashgan dars ishlanmasi
Mavzu:
« 0 ‘tilganlami mustahkamlash».
Darsning maqsadi:
hisoblash malakalarini mustahkamlash, ta­
biatni asrashni o ‘rgatish, mantiqiy fikrlashni o ‘stirish.
Dars jihozi:
dengiz jf^nzotlari rasmlari.
I. Tashkiliy qism.
Bugun darsimizga usta dengizchi Jek tashrif buyurgan. U oltin 
baliqcha tutib olibdi. Oltin baliqcha unga dengiz osti dunyosini 
ko‘rsatishni va’da beribdi. Bugun ham m am iz Jek bilan birga den­
giz ostiga sayohat qilamiz.
Oltin baliqlar haqida nim alam i bilasiz?
1 -o ‘quvchi:
Oltin baliqlar Yaponiya va Xitoy daryolarida bo ‘- 
ladi. Ulaming galasi suv ostida oltinday tovlanib turadi.
2-0 ‘quvchi:
Oltin baliqlar 200 yil oldin Yevropaga ham kelti- 
rilgan. Odamlar ulam i akvariumda boqishadi.
II. 
0 ‘qituvchi:
Oltin baliq sizlami suv osti sayohatiga tayyor- 
garligingizni tekshirish uchun mantiqiy masala takUf qilyapti:
1) 
suv ostida 12 ta baliqcha bekiimiachoq o ‘ynayotgan edi. 
Katta baliqlardan biri 1 ta baliqchani yutib yubordi. Qancha b a­
liqcha o'ynashda davom etadi. (1 ta ham qolmadi.)
177

---

2) 2-baliqning uzunligini top:
(sayra)
III. Og‘zaki hisob:
— 
Bilasizmi, hayot aw al suvda paydo bo‘lgan, Yer kurasida 
bahqlarning nechta turi mavjudligini bilasizmi? (Dengiz yulduz- 
lariga yozilgan misollami yechamiz.)
27:9= 
16:8= 
20:5= 
30:6= 
42:7=
(Javoblami ketma-ket yozamiz: 32456 ta baliq turi bor.)
IV. 
0 ‘qituvchi: —
M ana bu baliq nomini bilasizmi? (Kambala.)
3-0 ‘quvchi: —
Kambala balig‘i juda qiziq baliq. Uning tanasi 
yapaloq, dengiz tubida yota oladi va bir tom oni bilan suza oladi. 
Ko‘zlari ham bir tomonda.
4 - o ‘quvchi:
— A w al k o ‘zlari ikki tom onda b o ‘lgan, lekin 
boshqa baliqlarga yem bo‘lmaslik uchun u bir tom onlam a suzishni 
va dengiz tubiga berkinishni o ‘rgandi.
0 ‘qituvchi:
— Baliqli yomg‘ir haqida eshitganmisiz? Bo‘ron 
qattiq bo'Iganda u suvni baliqlar bilan ko'tarib ketadi va biror 
joyga yom g‘ir qilib tashlaydi. M asalan, oxirgi vaqtda Angliyada
9 m arta, Hindistonda undan 4 bor ko‘p baliq yomg‘iri yog‘gan. 
Hammasi bo ‘lib, nechta shunday yomg‘ir yoqqan?
9 + (9+ 4)= 22
178

---

V. 
0 ‘qituvchi: — Siz eng katta baUq nom ini bilasizmi? U kit 
akulasi. Misollami yechsangiz, uning uzunligini bilib olasiz:
6 7 -5 2 = 15; 
9 3 -7 7 = 16; 
82 -6 5 = 17; 
100-82 = 18.
Demak, akula uzunligi 15 dan 18 metrgacha bo ‘ladi. Endi shifr- 
langan sonlami toping:
A A
11
A A 
A A A
- 126
- 230
A A Ami 
- 1 3 4
I I I I I I I I 
- 308
Bu sonlami yuqoridagi sonlarga qo‘shing va misollami yozing:
15+126=
16+230=
17+134= 
18+308=
5