Инсоният цивилизацияси ва амалий кимё. Дастлабки кимёда атом, элемент тушунчалари. Кимё иборасининг келиб чиқиш тарихи

Мавзу:

Инсоният цивилизацияси ва амалий кимё. Дастлабки кимёда атом, элемент тушунчалари. Кимё иборасининг келиб чиқиш тарихи.

Кимё тарихи
1-Семинар
Ноорганик кимё кафедраси доц. Нуралиева Г.А.

Ўзбекистон Миллий Университети 2020
Seminar mashg‘ulotini o‘tkazishda
“Blits so‘rov”,
“Tushunchalar tahlili”,
“Assesment”, “Klaster”,
“Venn diagrammasi” interfaol metodlar qo‘llanildi.

Металлар	Планета	Символ	Ҳафта куни
Олтин	Қуёш		Якшанба
Кумуш	Ой		Душанба
Темир	Марс	♂	Сешанба
Симоб	Меркурий	♀	Чоршанба
Қалай	Юпитер	Ч	Пайшанба
Мис	Венера	♀	Жума
Қўрғошин	Сатурн	Ђ	Шанба

Қадимий етти металлар ва уларнинг қадимий символлари
“Assesment” metodi

Test 1. Aristotel targ‘ib qilgan “elementlar” tushunchasi bilan Demokrit taklif qilgan “atomlar” tushunchasi nimani anglatadi? A) birinchi faylasuf hozirgi zamondagi molekula tushunchasini, ikkinchi faylasuf atom tushunchasini anglatadi. V) xar hil narsani anglatadi. S) Ikkala termin ham hozirgi zamonda element tushunchasini anglatadi. D) bitta narsani anglatadi 2. O‘z tarixining dastlabki davrlarida kimyo qanday alpozda namoyon bo‘ldi? A) Fan ko‘rinishida. V) Falsafiy dunyoqarash ko‘rinishida S). Sanoatsifat fan ko‘rinishida. D) Xunar ko‘rinishida.

3.Muammoli vaziyat Kimyo so‘zi qaysi ma’noni anglatadi 1. 2. 3. 4. 5...

2.Simptom Kimyoning vujudga kelish omillarini aniqlang 1. 2. 3. 4. 5...

4.Amaliy ko‘nikma Insoniyatga ma’lum bo‘lgan dastlabki elementlarni yozing

Yopiq test

• Amaliy kimyo eramizdan ____________________ming yil ilgari misrliklar, yunonliklarda shaklana boshlagan.
• Qadimgi Misrda “________________” qog‘ozlari keng ishlatilgan.
• Xitoyliklarnyui eng katta yutug‘i _____________ kashf etilishi bo‘lgan.
• Borliq to‘g‘risidagi falsafiy fikrlarga ikki xil tarzda yondoshilgan:1._________________, 2. _______________________
• Yunon faylasufi FALES ning fikricha, bizni o‘rab turgan borliqning dastlabki asosini tashkil etuvchi element – modda borki qolgan jismlar shundan hosil bo‘ladi, boshlang‘ich modda, ya’ni element _______ bo‘lishi kerak deb aytgan.
• Yunon faylasufiningGeraklitning fikricha, koinotning tashkil qiluvchi modda ________________deb hisoblaydi
• Aristotelning fikricha OLOV–_________, ER-______, HAVO–__________________, SUV – ________ xossalarni namoyon etadi.
• _________________ (er. av 470-360) cheksiz bo‘laklarga bo‘lingan mitti zarrachani “atomos” – “bo‘laklarga bo‘linmaydigan” so‘zini qo‘lladi.
• “Atomlar shakli, og‘irligi va shu shakli belgilaydigan xossalaridan tashqari boshqa xil xossalari bilan bizning sezgi organlarimizga ta’sir etmaydi”,- deb yozadi qadimgi yunon olimi __________________.
• _________________ asari orqali qadimgi yunon olimlarinig fikrlari bizgacha etib keldi.

 

KEYSLAR BANKI

• «Kimyo» terminining kelib chiqishi.
• Qadimgi odamlarga qanday kimyoviy jarayonlar ma’lum bo‘lgan?
• Nima uchun misrliklarning amaliy ximiyasi grek naturfilosofiyasi bilan qo‘shilsada yaxshi natija bermadi?
• Qadimgi dunyo odamlariga ma’lum moddalarni aytib bering.
• Nima uchun grek faylasuflarining to‘rtta elementlari bir-biriga o‘ta oladi deyilar edi?
• Levkipp va Demokrit atomistikasi.