- boshqarishning iqtisodiy funksiyalari, ya’ni, mablag’larning doiraviy aylanishini amalga oshirish, mahsulot ishlab chiqarish va xizmatlar ko’rsatish, marketing xizmatini uyushtirish va hakozo.
- boshqarishning sotsial funksiyalari: mehnat sharoitini yaxshilash, xodimlarning uy-joyga ehtiyojini qondirishga yordam berish, moddiy rag’batlantirishni ta’minlash, ijtimoiy himoyani ta’minlashvah.k.
- boshqarishning ma’naviy-ma’rifiy funksiyalari: xodimlarni insoniylik, yaxshilik, mehr-shafqatli va o’zaromunosabatlarda sabr-toqatli bo’lish ruhida tarbiyalash va h.k.
- boshqarishning tashkiliy funksiyalari, ya’ni, ta’lim jarayonini tashkil qilish, o’zaro aloqalarni o’rnatish va muvofiqlashtirish, vazifalar taqsimlash, boshqarish apparat ixodimlari o’rtasida ma’suliyatlarni belgilash;
3. Xodimlar qo’nimsizligi tushunchasi.Korxonadagi xodimlar tarkibi doimiy harakatda boMadi: b a ’zilar ishdan b o ‘shaydi, boshqalar ishga kiradi, boMinmadan b o ‘- linmaga oMadi. Kasbiy siljishda ishlovchilarni o ‘z tashabbusi va m a'muriyat roziligi bilan korxona ichida yoki boMinmada bir ish joyini boshqasiga almashtirishi nazarda tutiladi. Ishlovchilarning kasbiy siljishi tizimi asosida ikki asosiy tamoyil yotadi: — malakali va nufuzli kasblar b o ‘yicha bo‘sh o ‘rinlami m a ’lum vaqt kadrlar almashinib turishi yuqori boMgan ish joylarida ishlagan va zarur o ‘quv kurslarini oMagan ishchilar q o ‘shib olib borishadi. — har bir ishchining kasbiy koMarilish yoMlarini aniqlash uchun zarur boMgan qator parametrlarning aniq hisobini olib borish (ish staji, m a’lumoti, malakasi, ishga munosabati va h.k.). Ishlab chiqarishning kadrlarga boMgan ehtiyojlari darajasi, korxonada ishlovchilar talablarini qondirish imkoniyatlarining mavjudligi va ishchining bunday harakatlarga tayyorligi xodimlar harakatning asosiy shartlari hisoblanadi.Korxonalar kadrlar qo‘nimsizligini turli usullar yordamida kamaytirishlari mumkin: ishlovchilarni yaxshilab tanlash, ularni oriyentatsiyalash, o ‘qitish, rag‘batlantirish yo‘li bilan. Korxonadagi muvaffaqiyatsizlik ko‘rsatkichi b o ‘lib xizmat qiluvchi ko‘rsatkich — q o ‘nimsizlik sabablarini aniqlash juda muhimdir. Kadrlar q o ‘nimsizligi har qanday korxona uchun qimm atga tushadi. Q o ‘nimsizlik xarajatlari quyidagilarni o ‘z ichiga oladi: — bo‘sh ish joylari paydo bo‘lishi natijasida uskunalarning to‘xtab qolishi, ishchilarning korxonadan bo‘shab ketishlari oldidan ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar sifatining pasayib ketishi, uskunalarga xizmat ko‘rsatishning yomonlashuvidan kelib chiqadigan yo‘qotishlar; — yangi ish joyida ishchining adaptatsiya davrida m ehnat unumdorligi pasayishi tufayli yo‘qotishlar; — ishdan bo‘shaganda qonunga muvofiq beriladigan nafaqalar va ishsizlik nafaqalariga o ‘sib borayotgan xarajatlar; 70 — xodimni ishga qabul qilish, tayyorlash, ishga qabul qilish va b o ‘shatishni rasmiylashtirish bilan boglliq xarajatlar. Q o ‘nimsizlikning m utlaq miqyoslari tahlil qilinayotgan davr uchun o ‘z xohishiga ko‘ra va m a’muriyat tashabbusi bilan bo‘shagan ishlovchilar soni aniqlanadi. Q o‘nimsizlik ko‘rsatkichi, uning darajasi q o ‘nimsizlikka to ‘g‘ridan-to‘g‘ri bogMiq sabablar bo ‘yicha ishdan bo‘shagan ishchilar sonining o ‘rtacha ro‘yxatdagi ishchilar soniga nisbati bilan aniqlanadi
Do'stlaringiz bilan baham: |