Innovatsiyalar vazirligi

Xalqaro sanoat yarmarkasi va Kooperatsiya birjasi faoliyatining asosiy 
ko‘rsatkichlari
8
Ko‘rsatkich 
2010 
yil 
2011 
yil 
2012 
yil 
2013 
yil 
2014 
yil 
2015 
yil 
2016 
yil 
Xalqaro sanoat yarmarkasi va 
Kooperatsiya birjasi 
ishtirokchilari soni, nafar 
1487 
1833 
2200 
2327 
2940 
3940 
12639 
Etkazib berilgan mahsulotlar 
bo‘yicha shartnomalari soni, 
dona 
2668 
3434 
2647 
3119 
4101 
5920 
13318 
Etkazib berilgan mahsulot 
hajmi, mlrd. so‘m 
1822,5 2623 3681,8 4795,9 5424,3 6315 7904,5 
Aytish joizki, yuqorida ta’kidlab o‘tilgan farmonga muvofiq, ish bilan 
bandlikning ushbu shaklini rag‘batlantirish maqsadida bir qancha quyidagi imtiyoz 
va kafolatlar ko‘zda tutilgan: 
–
tovarlar (ishlar va xizmatlar) ishlab chiqarish bo‘yicha kasanachilarga 
buyurtma beradigan korxonalar 2006 yilning 1 fevralidan boshlab 2021 yil 1 
yanvarigacha, 
mehnat 
shartnomasi 
asosida 
kasanachilarga 
to‘lanadigan 
mablag‘larga teng miqdorda, mehnatga haq to‘lash fondidan Yagona ijtimoiy 
to‘lovni to‘lashdan ozod qilinadi; 
–
korxonalarga mehnat shartnomasi asosida kasanachilarga korxonalar 
buyurtmasi bo‘yicha mahsulot ishlab chiqarishni va xizmatlar ko‘rsatishni tashkil 
etish uchun asbob-uskuna, jihozlar va inventarlarni tekin yoki ijara sharti bilan 
berish, jumladan, lizing (moliyaviy ijara) asosida taqdim etish huquqi beriladi; 
–
korxona tomonidan tuzilgan mehnat shartnomasiga muvofiq kasanachilarga 
korxona buyurtmasi bo‘yicha ishlarni bajarish uchun tekin foydalanishga berilgan 
asbob-uskuna, jihozlar va inventarlar ulardan foydalanish davrida mulk solig‘idan 
ozod etiladi; 
–
kasanachilar buyurtmachi-korxonalarning ishlab chiqarish texnologiyasiga 
to‘liq amal qilgan taqdirda, uy sharoitida ishlab chiqarilgan mahsulotlar va 
xizmatlarni qo‘shimcha sertifikatlash hamda standartlash talab etilmaydi; 
–
mehnat shartnomasi bo‘yicha ishlayotgan korxonalarga kasanachilar 
tomonidan mahsulotlar (ishlar, xizmatlar)ning qaytarilishi ulgurji savdo 
hisoblanmaydi va litsenziyalanmaydi; 
–
kasanachilar faoliyati buyurtmachi-korxona qonunchilikda belgilangan 
tartibda tekshirilgandagina nazorat qiluvchi organlar tomonidan tekshirilishi 
mumkin. 
7
O’zbеkistоn Rеspublikаsi Prеzidеntining 2006 yil 5 yanvаrdаgi “Yirik sаnоаt kоrхоnаlаri bilаn 
kаsаnаchilikni rivоjlаntirish аsоsidаgi ishlаb chiqаrish vа хizmаtlаr o’rtаsidаgi kооpеrаsiyani kеngаytirish 
rаg’bаrlаntirish chоrа-tаdbirlаri to’g’risidа” gi Fаrmоni //Хаlq so’zi. 2006 yil 5 yanvаr 
8
Manba: O`zbekiston Respublikаsining stаtistikа qo`mitаsi / www.stat.uz 

---

Kasanachilikning bir nechta turlari mavjud bo‘lib, ular quyidagilarda 
namoyon bo‘ladi: 
1.
Qo‘l mehnatini osonlashtiradigan oddiy moslamalarni qo‘llanib 
bajariladigan qo‘l mehnati (qo‘lda kashta tikish, to‘qish, bichish, mahsulotni 
qadoqlash, navlarga ajratish, yaroqsizini ajratish, bo‘yash va hokazo) 
2.
Murakkab 
bo‘lmagan 
asbob-uskunalar 
qo‘llaniladigan 
tarzda 
mexanizatsiyalashtirilgan mehnat (tikuvchilik ishlari, sovg‘alar ishlab chiqarish, 
buyumlar yig‘ish, mahsulotlarni konservatsiyalash, qandolatchilik mahsulotlarini 
tayyorlash va hokazo) 
3.
Korxonaga xizmatlar ko‘rsatish bo‘yicha uyda bajariladigan ish (oziq ovqat 
yarim fabrikatlarini tayyorlash, qandolatchilik mahsulotlarini pishirish, kir yuvish 
va kiyim kechaklarni ta’mirlash, qoramol boqish va etishtirish ) 
4.
Telefon, internet kabi aloqa vositalari qo‘llaniladigan tarzda masofadan 
turib bajariladigan ish (ma’lumotlar tayyorlab berish ishlari, savollarni ko‘rib 
chiqish va ishlash, aholiga telefon orqali masofadan turib ta’lim xizmatlarini 
ko‘rsatish, o‘tkazmalar va shu kabilarni bajarish)