Innovation in the modern education system

 
 
INNOVATION IN THE MODERN EDUCATION SYSTEM 
635
Бундан таш
қ
ари, Фу
қ
аролик Кодекси доирасида битимлар 
яро
қ
сизлиги со
ҳ
асидаги 
ҳ
у
қ
у
қ
ни 
қ
ўллаш амалиѐтининг бар
қ
арорлигига 
салбий таъсир кўрсатадиган ва тегишли та
ҳ
лилни талаб 
қ
иладиган 
қ
онунлар бўйича зиддиятлар мавжуд. Мамлакатимиз фу
қ
аролик 
қ
онунчилигида битимларнинг 
ҳ
а
қ
и
қ
ий эмаслигини ани
қ
лаш институти 
замонавий шароитда мавжуд назарий муаммоларни уларнинг 
амалий татби
қ
этилишини 
ҳ
исобга олган 
ҳ
олда 
ҳ
ар томонлама 
ўрганишни ва ечимини таклиф 
қ
илишни талаб 
қ
илади.
Бундан таш
қ
ари суд амалиѐтида битимларга оид ишларнинг 
кўплаб кўрилаѐтгани ушбу мавзунинг долзарблигини яна бир карра 
исботлаб беради.
Битимлар билан бо
ғ
ли
қ
низоларни судда кўриш амалиѐтини 
умумлаштириш 
шуни 
кўрсатадики, 
судлар 
битимларга 
оид 
муносабатларни тартибга солувчи 
қ
онунчилик нормаларини асосан 
тў
ғ
ри татби
қ
қ
илмо
қ
далар. Шу билан бирга суд амалиѐтида низоли 
ҳ
у
қ
у
қ
ий муносабатларга нисбатан 
қ
ўлланиши лозим бўлган моддий 
қ
онун нормаларини нотў
ғ
ри ани
қ
лаш, мо
ҳ
иятига кўра низоли битимга 
нисбатан бир-бирини истисно 
қ
илувчи даъво талабларини 
қ
абул 
қ
илиш 
ва кўриш, ишни тў
ғ
ри 
ҳ
ал 
қ
илиш учун а
ҳ
амиятга эга бўлган 
ҳ
олатларни 
ҳ
ар томонлама текширмаслик каби хато ва камчиликларга йўл 
қ
ўйилмо
қ
да.7 
Жумладан, Ўзбекистон Республикаси Олий Суди статистик 
маълумотларига кўра, 2021-йил 9 ой давомида Республикамизда 
362611 (уч юз олтмиш икки минг олти юз ўн бир) та биринчи инстанция 
судларида ишлар кўрилган бўлиб, улардан 117666 (бир юз ўн етти минг 
олти юз олтмиш олти) та битимларга оиддир. Солиштириш учун жами 
кўрилган ишларнинг 7564 (етти минг беш юз олтмиш тўрт) таси уй-жой 
муносабатлари, 39692 (ўттиз тў
ққ
из минг олти юз тў
қ
сон икки) таси 
нико
ҳ
дан ажратишга доир ишлар 
ҳ
иссасига тў
ғ
ри келмо
қ
да. 
Қ
олган 
турдаги фу
қ
аролик ишлари улуши камро
қ
ни ташкил 
қ
илган.8 Бундан 
кўриниб турибдики, 2021-йилнинг 9 ойи давомида фу
қ
аролик ишлари 
бўйича судларнинг биринчи инстанциясида кўрган ишларнинг деярли 
1/3 
қ
исмини битимларга оид ишлар ташкил этмо
қ
да.
Битим унинг тарафлари томонидан ўз олдиларига 
қ
ўйган ма
қ
сад, 
юридик натижага эришишда юридик факт сифатида тан олинган 
ҳ
оллардагина, яъни шунчаки эмас, балки маълум юридик о
қ
ибатлар 
юзага келтириш ма
қ
сад 
қ
илиб тузилгандагина 
ҳ
а
қ
и
қ
ий деб 
ҳ
исобланади. Битимнинг 
ҳ
а
қ
и
қ
ийлиги 
қ
онун билан унга тааллу
қ
ли бўлган 
элементларини тегишли тизимга солиш йўли билан белгиланади. 

---