Инновацион фаолиятни венчурли молиялаштиришнинг халқаро

Корпоратив-давлат модели. Венчур молия­
лаштиришнинг бошқа бир муваффақиятли модели 
бўлиб корпоратив­давлат модели ҳисобланади. 
Мазкур модель Европанинг Австрия, Испания, 
Италия ва германия каби давлатларида муваф­
фақиятли қўлланилмоқда. 
Мазкур модель барқарор инновацион ривож­
ланишга, шу билан бирга ўртача технологик 
кўрсаткичларга эга бўлган давлатларда жуда сама­
рали натижа кўрсатган. Молиялаштиришнинг 
корпоратив­давлат модели афзалликларидан 
бири сифатида юқори технологиялар қўлланила­
диган соҳаларда рақобатбардошликни кўрсатиш 
мумкин бўлиб, ушбу моделдан фойдаланаётган 
давлатлар ҳам бошланғич амалий тадқиқотлар 
соҳасида, ҳам стратегик муҳим бўлган соҳаларда 
етакчи ўринларни сақлаб қолишади. 
Корпоратив­давлат моделига хос бўлган инно­
вация жараёнининг асосий субъектлари бўлиб 
илмий­тадқиқот институтлари, йирик хусусий кор­
порация ва банклар ҳисобланса, ушбу жараённи 
назорат қилувчи ва иштирокчилар ўртасида ўзаро 
алоқани таъминловчи орган бўлиб илмий ва тех­
нологик ривожланишни таъминловчи давлат 
ҳисобланади. Мазкур ҳолатда бевосита банклар, 
корпорациялар ва илмий­тадқиқот институтлари 
томонидан кафилланган юқори технологиялар 
соҳасида иш олиб борувчи венчур компаниялари 
ва компанияларга қараганда, давлат устунроқ 
аҳамиятга эга.
Инновацион жараённинг барча иштирокчи­
ларини бирлаштириш ва лойиҳанинг бошланғич 
ишланмалардан тортиб инновацион маҳсулотни 
ишлаб чиқариш, уни турли соҳаларда амалга оши­
ришгача бўлган йўлда босқичма­босқич ривож­
53
ИНВЕСтИЦИЯЛАР ВА ИННОВАЦИЯЛАР / ИНВЕСтИЦИИ И ИННОВАЦИИ

---

ИҚТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2019, 1(121)
ланишини таъминлаш учун давлат ёки саноат 
корхоналари томонидан яратилган технологик 
ривожланиш дастурлари, айрим ҳолларда эса 
давлат органлари ва хусусий ҳомийлар шериклиги 
ҳисобига 
молиялаштирилган 
лойиҳалар 
қўлланилади.
Ушбу моделда инновацион лойиҳанинг даст­
лабки ишланмадан бошлаб, ишлаб чиқаришгача 
бўлган бутун цикли корпорация ичида амалга 
ошади, лойиҳани молиялаштириш эса ўрта ва 
кечки ривожланиш босқичларида амалга оши­
рилади. Бундай ёндашув юқори технологияларни 
ишлаб чиқаришга қисқа вақтда ва муваффақиятли 
тарзда жорий қилишга имкон беради.
Молиялаштиришнинг ушбу моделини самарали 
қўллаш учун илмий­тадқиқот марказларига эга 
бўлган йирик корпорациялар, корпорациялар 
учун шерик бўлиши мумкин бўлган барқарор 
банк лар, шунингдек етарли даражадаги давлат 
бошқарувининг мавжудлиги каби шартлар зарур 
бўлади.
Молиялаштиришнинг 
корпоратив­давлат 
модели молиявий таваккалчилик даражасининг 
пастлиги билан бошқа моделлардан ажралиб 
туради. шу билан бирга, у янги турдаги маҳсу­
лотларни турли соҳаларга татбиқ қилишда мавжуд 
самарани сақлаб қолишга мойил бўлади.