Informatika va dasturlash

46-mavzu. MS Word. MS Word matn protsessorining imkoniyatlari.
Muharrir (lot. – tartibga keltirilgan) – kompyuterning ob’ektlari (matn, jadval, grafika, dasturlar) bilan ishlashni amalga oshiruvchi dasturiy tahminot tizimidir.
Matnli hujjatlarni tayyorlovchi dasturlar guruxini asosan ikkiga ajratishadi: matn muharrirlari va matn protsessorlari.
Matn muharrirlari deb asosan matnli fayllarni formatlash elementlari ishlatilmasdan tayyorlaydigan dasturlarga aytiladi. Formatlash elementlari deganda matn qismlarini xar xil shriftlar va boshqalar bilan ajratib ko’rsatilmaganligi tushiniladi. Bunday muharrirlar asosan kompyuter dasturlari matnini yaratishda ishlatiladi.
Matn prtsessorlari matnni formatlash, hujjatga grafika va boshqa ob’ektlar joylash imkoniyatini beradigan dasturdir.
Ayrim matn protsessorlari WYSIWYG – muharriri deb ataladi. Buning mahnosi What You See Is What You Get – nimani ko’rayotgan bo’lsang shuni olasan degani. Boshqacha qilib aytganda kompyuter ekranida hujjatni qanday ko’rsang uni chop etganda qog’ozdagi nushasida xam shundayligicha ko’rasan. Bunday turdagi muharrirlarga Wordni misol qilish mumkin.
Matn elementlari.
Matn ma’lum kodlashtirish (KOI, UNICODE) orqali ifodalangan belgilar to’plamidan tashkil topadi.
Belgi deb klaviatura yordamida kiritiladigan va monitor ekranida ko’rinadigan xar qanday harf, raqam, tinish belgisi, arifmetik amal belgisi va boshqalar tushiniladi.
So’z ikki tarafidan bo’sh joy yoki tinish belgilari bilan ajratilgan xar qanday belgilar ketma-ketligidan tashkil topadi.
Satr deb sahifaning xar bir qatorini tashkil qilgan belgilar ketma-ketligiga aytiladi.
Abzast - Enter tugmasi bosilguncha bo’lgan belgilar ketma-ketligidir.
Bo’lim - Vstavka tavsiyanomasidagi Razriv buyrug’i yordamida matnni aloxida qismlarga ajratish.
Deyarli xamma matn muharrirlari quyidagi masalalarni xal qilishga yordam beradi:

• 
  matn terish;
  
• 
  xatolarni tuzatish;
  
• 
  matnni formatlash;
  
• 
  matnni fayl ko’rinishida saqlash;
  
• 
  hujjatni chop etish.
  

Barcha matn muharrirlari bajaradigan amallar:

• 
  Ko’rsatkich(kursor)ni xarakatlantirish,
  
• 
  Belgilarni matn ustidan yoki matn orasiga yozish rejimlari bilan ishlash,
  
• 
  Matnning ajratilgan qismi bilan ishlash,
  
• 
  Matnda so’zlarni qidirish va kerak bo’lsa almashtirish,