Informatika va axborot texnologiyalari faniga kirish

Amaliy  daraja.  Amaliy  darajadagi  dasturiy  ta’minot  ma’lum  ish  o‘rnida  aniq 

topshiriqlar  bajaruvchi  amaliy  dasturlar  majmuasidan  iborat.  Bu  topshiriqlarning 

spektori  ishlab  chiqarishdan  to  ijodiygacha  va  ko‘ngilochar  topshiriqlargacha  juda 

kengdir.  Hisoblash  texnikasining  tadbiq  qilinishi  mumkin bo‘lgan  sohalarining  ulkan 

funksional (harakat) diapazoni turli xildagi faoliyat turlari uchun amaliy dasturlarning 

mavjudligi bilan bo‘langan. 

Amaliy  va  tizimli  dasturiy  ta’minotlar  o‘rtasida  bevosita  o‘zaro  aloqa  mavjud 

bo‘lgani  uchun  (ularning  birinchisi  ikkinchisiga  tayanadi)  shuni  ta’kidlash  kerakki, 

hisoblash  tizimining  universalligi,  amaliy  dasturiy  ta’minotdan  foydalanishning 

qulayligi  va  kompyuterning  funksional  (harakat,  vazifa  bajarish)  imkoniyatlarining 

kengligi  foydalanilayotgan  amallar  tizimining  tipiga  hamda  uning  yadrosi  qanday 

tizimli vositalarni o‘z ichiga olganligiga bog‘liq. Operatsion tizimi uch qismdan iborat 

bo‘lgan  inson-dastur-uskuna  majmuining  o‘zaro  aloqa  va  harakatini  qanday 

ta’minlashga ham bog‘liqdir. 

Fayllarning arxivli nusxasini yaratish 

Hozirda  informatsiyalarni  saqlash,  extiyotsizlik  oqibatida  ma'lumotlarni 

bo’zilishini  oldini  olish  va  informatsiyalarni  ixcham  shaklda  saqlash  uchun  maxsus 

arxivlovchi programmalardan foydalaniladi. 

Arxivlovchi  programmalarni  bir  necha  variantlari  mavjud.  Biz  keng  tarqalgian 

arj.exe va rar.exe programmalarini kurib chiqamiz. 

Programmalarni  (fayllarni)  arxivlanganda  ularning  xajmi  kamayadi.  Qanday 

mikdorga  kamayishi  faylni  turiga  bog’liq.  Masalan  matnli  fayl  arxivlanganda  uning 

xajmi 70 % ga kamayadi. 

Kompyuterlardan  foydalanish  jarayonida  turli  sabablarga  ko’ra  magnit 

disklardagi ma'lumotni o’chirish yoki zararlantirish mumkin. Bu magnit diskini ishdan 

chiqishi,  fayllarning  noto’g’ri  tahriri  yoki  faylni  extiyotsizlik  oqibatida  o’chirilishi, 

yoki  kompyuter  virusining  zarari  natijasida  yo’z  beradi.  Shuning  uchun 

.foydalanayotgan  fayllarning  arxiv  nusxasini  ko’chirish  va  o’zgartirilayotgan  fayllar 

nusxasini yangilab turish zarur.