Informatika va axborot tеxnologiyalari fanidan ma’ruzalar matni

a) axborotning reprezentativligi — obyekt xususiyatini adekvat ifoda etish maqsadlarida uni to‘g‘ri tanlash va shakllantirish bilan bog‘likdir.
b) axborotning mazmundorligi — semantik (mazmuniy) hajmini ifoda etadi.
v) axborotning yetarliligi (to‘laligi) — qaror qabul qilish uchun minimal, lekin yetarli tarkibga (ko‘rsatkichlar jamlamasiga) ega ekanligini bildiradi. To‘g‘ri qaror qabul qilish uchun to‘liq bo‘lmagan, ya’ni yetarli bo‘lmagan, xuddi shuningdek, ortiqcha bo‘lgan axborot ham foydalanuvchining qabul qilgan qarorlari samaradorligini kamaytiradi.
g) axborotning aktualligi (dolzarbligi) — axborotdan foydalanish vaqtida uning boshqarish uchun qimmatliligi sakdanib qolishi bilan belgilanadi va uning xususiyatlari o‘zgarishi dinamikasi hamda ushbu axborot paydo bo‘lgan vaqtdan buyon o‘tgan vaqt oralig‘iga bog‘liq bo‘ladi.
d) axborotning o‘z vaqtidaligi — uning avvaldan belgilab qo‘yilgan vazifani hal etish vaqti bilan kelishilgan vaqtdan kechikmasdan olinganligini bildiradi.
e) axborotning aniqligi — olinayotgan axborotning obyekt, jarayon, hodisa va hokazolarning real holatiga yaqinligi darajasi bilan belgilanadi.
j) axborotning ishonarliligi — axborotning real mavjud obyektlarni zarur aniqlik bilan ifoda etish xususiyati bilan belgilanadi.
z) axborotning barqarorligi — axborotning asos qilib olingan ma’lumotlar anikdigini buzmasdan o‘zgarishlarga ta’sir qilishga qodirligini aks etgiradi.
Kompyuter o‘zi nima? Kompyuter bu insoniyatning eng ajoyib kashfiyotlaridan biridir. Bu buyuk kashfiyot insoniyatning taraqqiyoti yo‘lida keskin burilish yasadi.
Hozirgi kunda kompyuter hayotimizning barcha sohalariga jadallik bilan kirib keldi. Bugun kompyuterda hisoblash, yozish, o‘qish, o‘rganish, gapirish, saqlash, chizish, qayta ishlash, saralash, musiqa yozish, axborotni olish va biror manzilga yuborish, tahrirlash, maketlar tayyorlash, audio va video yaratish, o‘ynash, eng asosiysi, har qanday muammoni dasturlash mumkin. Uning imkoniyatlari kundan-kunga ko‘paymoqda, shuning uchun u ishda, o‘qishda, uyda va hatto dam olishda insonning eng ishonchli do‘stiga aylandi.Hozirgi kunda har bir inson o‘z faoliyati jarayonida kompyuterbilan muloqot qilishni o‘zlashtirgan, mazmunli mehnatining ma’’lum bir qismini kompyuterasosiga ko‘chirgan bo‘lmog‘i lozim.
Biz uchinchi ming yillikka qadam qo‘ydik va hozirgi insonlar yangi asrda, yangi talablar asosida ishlaydilar. Shubhasizki, XXI asr misli ko‘rilmagan tezkor gullab yashnash asri bo‘ladi. Bunda axborotlarsiz ishlab chiqarish rivojlanishini tasavvur yetib bo‘lmaydi, u butun kishilik jamiyati rivojlanishi resursi deb tan olingan. Bu kompyuterlar va axborot tizimlari, mahalliy va global tarmoqlar, internet umumjahon tarmog‘i, mul’timediali texnologiyalar va hokazolarni o‘z ichiga oladi.
Axborot texnologiyasiga ta’rif bering?
Axborot texnologiyalarini tatbiq etish iqtisodiyot, fan, ta’lim va boshqarishning barcha sohalarida davom yetyapti. Axborot texnologiyalarining fan va ta’’lim sohasidagi asoslari bo‘lgan ko‘plab zamonaviy tehnika vositalari: kodoskop, audio va video magnitofonlar, televizor, kompyuter, skaner, mikrofon, kolonka, videoko‘z, videoproektor va nusha olish apparatlaridan dars berish jarayonida maksimal foydalanish ta’’lim samaradorligini oshirishga keng imkoniyatlar yaratadi.