Informatika va axborot tеxnologiyalari fanidan ma’ruzalar matni

Tezkor xotira mikrosxemalari - Kompyuterning vaqtinchalik xotirasi. U dasturlar ishlash jarayonida zarur bo‘lgan ma’lumotlarni saqlash uchun foydalanadi. Kompyuter uchirilgandan keyin shu xotiradagi ma’lumotlar yukotiladi.

Kesh xotira mikrosxemalari - Kompyuter tomonidan dasturlar ishlash jarayonida kup ishlatilgan ma’lumotlarni saqlash uchun foydalanadi. Bu xotira tezkor va doimiy xotira urtasida joylashadi.

Kontroller yoki adabterlar - Ular har xil tashqi qurilmalar ishini ta’minlaydilar. Ishlash holatlari bilan farqlanadi (video plata, tovush plata, tarmoq platasi va ...).

Ona platasi Mother board - Asosiy elektrosxema bo‘lib unga prosessor, tezkor va kesh xotira mikrosxemalari, kontroller va adabter elektrosxemalari o‘rnatiladi, kattik disk va disk yurituvchilari ulanadi.

Disk yurituvchilari - Bu egiluvchan va kompakt disklardagi ma’lumotlarni ukish va ularga saqlash ishlarni bajaradigan qismi.

Elektr ta’minlovchi blok - Har bir kisimning uziga mos elektr-kuvvat extiyojini ta’minlovchi blok.

CD disklar – bu kompakt disk so‘zlarining bosh harflaridan olingan nomli disklar bo‘lib, axborotlarni saqlash uchun optik yuzadan iborat, yumaloq disk ko‘rinishidagi axborot tashuvchi hisoblanadi. Kompakt disklar 700 Mbayt hajmga ega bo‘lib, unga ma’lumot disk o‘quvchi qurilmaning lazer nuri yordamida yoziladi va o‘qiladi.
DVD disklar – bu dijital video disk so‘zlarining bosh harfidan iborat nomli disklar hisoblanadi. Bu disklar 4.5 Gbayt hajmga ega bo‘lib, CD disklarga nisbatan 7 barobar ko‘p axborot sig‘dirishi mumkin.
Flesh disklar juda katta hajmdagi axborotni o‘z ichiga sig‘dira oladigan yarim o‘tkazgichli elementlardan qurilgan xotira. Hozirgi kunda flesh xotiralarning hajmi 64 Gb gacha bo‘lgan axborotni o‘ziga sig‘dira oladi. Flesh xotiralar o‘lcham jihatidan juda kichik bo‘lib foydalanish uchun juda qulash.