Informatika 2017 uzb indd

ASCII KODLASH JADVALI

---

38

I bob. Axborot

Yuqoridagi jadvalni tartiblashda qisqa yozish uchun ikkilik 

raqam 

lari o‘rniga tetrada kodiga mos o‘n oltilik sanoq sistemasi 

sonlari qo‘llangan. Masalan, tetrada kodiga mos 4=0100 va 1=0001 

ekanligidan 

A

 belgisining ikkilik kodi 01000001 bo‘ladi. Xuddi shu 

kabi quyidagilarni yozish mumkin:

A

 ­ 01000001

H 

­ 01001000

M

 ­ 01001101

T 

­ 01010100

B

 ­ 01000010

K

 ­ 01001011

O

 ­ 01001111

V

 ­ 01010110

D

 ­ 01000100

I

 ­ 01001001

R

 ­ 01010010

N 

­ 01001110

Jadvalga ko‘ra quyidagi so‘zlarni kodlaymiz:

VATAN

01010110 01000001 01010100 01000001 01001110

MAKTAB

01001101 01000001 01001011 01010100 01000001 01000010

KITOB

01001011 01001001 01010100 01001111 01000010

Axborot hajmi va uzatish tezligi

Axborot ham boshqa ko‘pgina tushuncha (masalan: vaqt, ish, 

harorat, masofa va h.k)lar kabi o‘lchanadi. Ammo uning o‘lchov 

birligi matematika yoki fizika kursidagi o‘lchov birliklaridan farq 

qiladi.

Axborotdagi belgilar ikkilik raqamlari asosida kodlangani sababli 

kodning bitta razryadi (xonasi) uchun 

bit

 atamasi qo‘llaniladi. Bu 

atama «ikkilik raqamlari» iborasining ingliz tilidagi «