Informatika 2017 qqalpoq indd

3-sabaq. INFORMACIYALARDÍ  KODLAW 

USÍLLARÍ

Insan  informaciyalardı  jıynaw,  saqlaw  hám  qayta  islewde  qolaylı 

hám  de  qısqa  kóriniste  bolıwı  ushın  hár  qıylı  belgilewlerden 

paydalanadı. Buǵan seslerdi hárip hám cifrlar arqalı, muzıka seslerin 

notalar  arqalı,  matematikalıq,  fizikalıq,  biologiyalıq  nızamlılıqlardı 

formulalar  arqalı  táriyiplewin  mısal  etiw  múmkin.

Belgi  hám  belgiler  sisteması

Adamzat  óz  sanasındaǵı  informaciyalardı  keleshek  áwladqa  mate-

riallıq  túrde  saqlap  qoyıw  maqsetinde  súwretley  baslaǵanda  hár 

qıylı  belgilerden  paydalanǵan.  Belgi  qanday  da  bir  obyekttiń  ornın 

basıwshı  sáwleleniwi  bolıp  xızmet  etedi,  sol  sebepli  belgiler  jetkerip 

beriwshige  qabıl  etiwshiniń  sanasında  obyekttiń  sáykes  sáwleleniwin 

payda  etiw  imkaniyatın  beredi.  Ulıwma  alǵanda,  belgi — bul  ashıq 

yamasa  ashıq  emes  túrde  sezip  túsiniletuǵın  obyektke  anıq  mazmun 

beriw  túrindegi  kelisimi  bolıp  tabıladı.

Eger  belginiń  kórinisi  onıń  mazmunın  túsine  alıw  imkaniyatın 

berse,  ol  jaǵdayda  kelisim  ashıq  dep  ataladı.  Bul  jaǵdayda  belgini