Ilmiy-texnikaviy taraqqiyotni prognozlashtirish

Zamonaviy texnik vositalarda emirilish qulayligining o'sishi
Zamonaviy texnik vositalar emirilishining o'sishi, ilmiy tekshirish natijalarini amaliyotda qo'llash, muhandisni sosial rolini kuchaytirdi. Ilmiy sohadagina emas, muhandislik faoliyatida ham etika muammolari paydo bo'ldi, ya'ni umumiy norma namunalari va konstruktor, injener faoliyatida ma'naviy tartiblarni hal etish muammolari paydo bo'ldi. Injener etikasi u yoki bu konstruksiyani qayta ishlashni ko'zda tutadi:
- iqtisodiy, ergonomika va texnikani boshqa peremetrlari - yaratilgan texnikani qo'llash uchun etarli sharoit tashkil etish;
- bo'ysunuvchilarga rahbarlik qilish va muomala madaniyatini ta'minlash;
- o'zining injenerlik faoliyatini takomillashtirish uchun ilmiy va texnik bilimlar darajasini oshirish.
Muhandisni etik qoidalari tajribali injener faoliyatida paydo bo'ladigan muammolar, vaziyatlar echimini topishda yo'l ko'rsatishi lozim. Shuning uchun ham bir qator mamlakatlarda "Gippokrat qasamyodi" kabi analogik (o'xshashlik) maqsadli injener axloq kodekslari yaratildi, masalan Germaniyada "injener kredo", Amerikada " injener kodeksi" kabi.
Qisqacha xulosalar.
Ilmiy-texnikaviy taraqiyot – bu xo‘jalik xayotidagi yangi bilim va erishilgan yutuqlarni ochish va ulardan foydalanishning uzilmas va og‗ir jarayonidir.
Ilmiy-texnika inqilobi - bu ilmning, ishlab chiqarishning asosiy omili bo‘lgan bevosita ishlab chiqarish kuchiga aylanishi asosida ishlab chiqarish kuchlarining tubdan sifatli o‘zgarishidir.
ITTning ishlab chiqarish jarayoniga bo‘lgan ta‘sirining umumiy ko‘rinishi bu ekstensiv va intensiv o‘sish o‘rtasidagi nisbatni ikkinchisining xisobiga o‘zgarishidir.
ITTning asosiy natijasi bu – ishlab chiqarishda shakllanadigan va moddiylashadigan iqtisodiy samaraning oshishidir.
Davlatning ilmiy-texnikaviy siyosatini shu davlatning ilmiy va ilmiy-texnik faoliyatiga bo‘lgan munosabatni ifodalaydi hamda ilm, texnika va ilmiy-texnik yutuqlarini amalga oshirish sohasida mamlakatni xukumat organlarining faoliyatini shakli, yo‘nalishi va maqsadlarini aniqlab beradi.
Ilmiy-texnika taraqqiyoti innovatsion bosqichlarni bosib o‘tadi. Innovatsion sikl bosqichida yechiladigan masalalarning taxlili ularning ko‘p xilligini aniqlab beradi. Ular nafaqat maqsadlari bilan balki, faoliyat natijalarining ko‘rsatkichlari bilan ham xarakterlanadi. Taxlil natijalari ko‘rsatadiki, mavjud jarayonlarning shakllanishi, tuzilishi, ularni matematik modellashtirish imkoniyati birinchi bosqichdan oxirgi bosqich tomonga o‘sib boradi.