Ilm-fan va ta’limda innovatsion yondashuvlar, muammolar, taklif va

“UzACADEMIA” scientific-methodical journal
 
 
 
 
28 
www.academiascience.uz
Quyidagi xulosalarni shakllantirish mumkin:
- psixik rivojlanish va maktabda o‗qishga tayyorgarlik darajasi bolalar 
bog‗chasida tarbiyalangan bolalarda bog‗chaga bormaydigan bolalarga nisbatan 
yuqori.
- bolada tengdoshlari bilan ma‘lum bir munosabatlarning yuzaga kelishi, 
«bolalar jamiyati»ning shakllanishi maktabgacha yoshning muhim xususiyati bo‗lib 
hisoblanadi. 
- ota-onalar bolalarni yoshligidanoq mehnat qilishga psixologik jihatdan 
tayyorlab borishlari kerak. 
- mehnat har qanday moddiy va ma‘naviy boyliklarning asosiy manbai, shu 
bilan birga shaxsni har tomonlana kamol toptirishning muhim vositasidir. Mehnat 
jarayonida insoniy hislatlarning faol namoyon bo‘lishi uchun eng qulay sharoitlar 
yaratadi va har bir kishida ma‘naviy qoniqish hosil qiladi.Bola mehnatining samarasi 
va mahsuloti katta yoki kichik bo'lishiga qaramasdan hurmat qilinishi kerak. 
Foydalanilgan adabiyotlar 
1. Kalyushen G., M.Deyugina «Yo‗rgakdan maktabgacha» 1996 y. 
2. Krutetskiy V.A. Pedagogik psixologiya asoslari. T., ―O‗qituvchi‖, 1996 y. 

---

“ILM-FAN VA TA’LIMDA INNOVATSION YONDASHUVLAR, MUAMMOLAR, TAKLIF VA 
YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 2
4
-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-ONLAYN KONFERENSIYASI
“UzACADEMIA” scientific-methodical journal
 
 
 
 
29 
www.academiascience.uz
BOSHLANG„ICH TA‟LIMDA KREATIV FIKRLASH VA
MOTIVATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH USULLARI 
Arslonova Mohira Valijonovna
 Namangan viloyati To‗raqo‗rg‗on tumani 28-umumiy
o‗rta ta‘lim maktabi boshlang‗ich sinf o‗qituvchisi
Pedagogika 
va psixologiyada o‗quvchining bilim olishga qiziqishini 
shakllantirishda motivatsiya va kreativ fikrlashning o‗rni katta. Motivatsiya barcha
pedagogik ta‘sir tizimida shakllanadi va o‗qish faoliyatida tarbiyalanadi. 
Shuning uchun o‗qituvchi o‗quvchida motiv va motivatsiyalarini hosil qilishga 
intilishlari va uni o‗stirishlari kerak. Motivatsiya bolada bilim olishga ishtiyoq va 
qiziqish uyg‗otadi.
Hozirgi zamon o‗qituvchisi har tomonlama ijodkor bo‗lishi va o‗quvchilarda ham 
bu qobiliyatni rivojlantirishi, tarbiyalashi lozim. Bu esa o‗quvchida kreativlikni 
rivojlantiradi. Kreativlik inglizcha so‗zdan olingan bo‗lib, ―
create
‖ – yaratish 
ma‘nosini bildiradi. Kreativlik deganda shaxsning yangilik yaratish, muammolarini 
yechishga qaratilgan ijodiy faoliyati tushuniladi.
Ta‘lim berish jarayonida o‗qituvchi odatdagi dars uslubidan voz kechishi kerak. 
Harf o‗rganish jarayonidayoq bolalarning belgilangan chiziqlar bo‗ylab yozishi, 
topshiriqlarni 
bajarishda 
namunalar 
orqali 
ishlashi, 
pedagogning 
yaxshi 
bajarganlarini rag‗batlantirishi natijasida bolalar bir qolipga tushib qoladilar. Bunday 
qoliplardan voz kechib, o‗quvchilarda ijodkorlik qobiliyatini rivojlantirish, noodatiy 
xulosalar chiqarishga o‗rgatish zarur.
Har bir o‗quvchida o‗ziga xos qobiliyat va iqtidor mujassam. Qobiliyat va iqtidor 
maqsad sari yetaklaydi, yaratuvchanlikka undaydi. Masalan, rangli qog‗ozdan gul 
yasashni hamma o‗quvchimizga topshiriq sifatida beramiz. O‗quvchilar bu 
topshiriqqa turlicha yondashib, turlicha bajaradilar. Tekshirib ko‗rib boladagi 
motivatsiya va kreativlikni aniqlashimiz mumkin. Chunki, motivatsiya ma‘lum bir 
natijaga tez va ishonchli erishish uchun miyadagi jarayonlarni faollashtirsa, kreativ 
fikrlash esa ijodiy qobiliyatini namoyon qiladi.
Bolalarda motivatsiya hosil qilishda, kreativ fikrlashini rivojlantirishda didaktik 
o‗yinlar, noan‘anaviy metodlar muhim ahamiyat kasb etadi. Shuning uchun 
boshlang‗ich sinf o‗qituvchisi har bir dars jarayonini tashkil etishda didaktik 
o‗yinlardan foydalanishlari zarur. Chunki bunday darslarda bolalar diqqati to‗liq jalb 
etiladi, xotirasi mustahkamlanadi. Bilimlarni chuqur egallashga yordam beradi.
Didaktik o‗yinlarni tanlashda o‗quvchilarga bilim va tarbiya berishning quyidagi 
tartib-qoidalariga rioya qilinadi:

---

“ILM-FAN VA TA’LIMDA INNOVATSION YONDASHUVLAR, MUAMMOLAR, TAKLIF VA 
YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 2
4
-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-ONLAYN KONFERENSIYASI