Қилиниши натижасида ноқулай иқтисодий аҳволга тушиб қолиниши ёки инқирозгаюзтутилиши

ишларнингтурларибўйичаалоҳидатузилади.
Иш жойларидақайтаишланишибошланмаганхом ашё,материалларва
сотиболинганяримтайёрмаҳсулотлартугалланмаганишлабчиқаришрўйхатига
киритилмайди,алоҳидаинвентаризацияқилинадиваалоҳидарўйхатлардақайд
қилинади.Тўлиқ яроқсиз деб топилган деталлар ҳам тугалланмаган ишлаб
чиқариштаркибигакиритилмайди.
Бир хил бўлмаган массаёки қоришмадан иборатбўлган тугалланмаган
ишлабчиқаришларбўйича(
саноатнингтегишлитармоқларида)инвентаризация
рўйхатларида, шунингдек, солиштириш ведомостларида иккита миқдорий
кўрсаткичкелтирилади:ушбумассаёкиқоришмамиқдориваунингтаркибига
кирувчихомашёмиқдориёкиматериаллар(
алоҳиданомларибўйича)
.Хомашё
ва материалларнинг миқдори тармоқ йўриқномалари билан белгиланган
тартибдатехникҳисоб-
китоббўйичааниқланади.
Тугалланмаганкапиталқурилиш сониваҳажмиинвентаризацияпайтида
унинг ҳақ тўланган қисмини ҳамда текшириш йўли билан аниқланади.
Инвентаризациядалолатномаларидаобъектнингномиваушбуобъектбўйича
бажарилганишларнинг,конструктивэлементларнинг,жиҳозларнингваҳ.к.ҳар
бир алоҳида тури бўйича кўрсатилади.Хусусан,инвентаризация комиссияси
қуйидагиларнитекширади.
- тугалланмаган капитал қурилиш таркибида монтажга берилган,лекин
ҳақиқатдамонтажибошланмаганускунаниҳисобдатурганлигиёкийўқлиги;
- қурилиши буткул тўхтатилган ёки вақтинча тўхтатилган қурилиш
объектларинингаҳволи.
Мазкуробъектларбўйича,қисман,уларнибуткултўхтатилиш сабабларива
асосларинианиқлашкерак.
Ҳақиқатдафойдаланишгатўлиқёкиқисмантопширилган,қабулқилиниши
ва ишга туширилиши тегишли ҳужжатлар билан расмийлаштирилмаган,
қурилиши тугалланмаган объектларга алоҳида далолатномалар тузилади.
Алоҳида далолатномалар тугалланган,лекин нима учундир фойдаланишга
топширилмаган объектларга ҳам тузилади. Мазкур далолатномаларда
кўрсатилган объектлар фойдаланишга топширилишини расмийлаштиришнинг
кечиктирилганликсабабларикўрсатилади.
Балансдан чиқарилиши керак бўлган қурилиши тугатилган объектларга,
шунингдекқурилишиамалгаоширилмаганобъектларбўйичалойиҳа-
изланиш
ишларига бажарилган ишлар хусусияти ва уларнинг қиймати тўғрисидаги
маълумотларқурилишнингтўхтатилишисабабларикўрсатилибдалолатномалар
тузилади.
Бунингучунтегишлитехникҳужжатлар,ишлар,босқичлартопширилганлиги
тўғрисидаги далолатномалар,қурилиш объектларида бажарилган ишларни
ҳисобгаолишжурналивабошқаҳужжатларданфойдаланишкеракбўлади.
Бинолар,иншоотлар,машиналар,ускуналар,энергетикжиҳозларвабошқа
объектларқонунсизкапиталтаъмирланганинингинвентаризациясибажарилган
ишларнинатурадатекширишйўлибиланамалгаоширилади.
Тугалланмаган капитал таъмирлаш бўйича таъмирланаётган объектнинг
номи,бажарилганишларнингномивабажарилишфоизи,бажарилганишларнинг
сметабўйичаваҳақиқийқийматикўрсатилгандалолатноматузилади.

---

Қишлоқхўжалигидатугалланмаганишлабчиқаришнитекши-
риш ўзигахос
хусусиятларга эга.Амалиёт шуни кўрсатмоқда-
ки,айрим ҳолларда қишлоқ
хўжалик корхоналарида маҳсулотлар тан-
нархини пасайтириб кўрсатиш
мақсадидатугалланган ишлабчиқа-
ришларгатааллуқли харажатларнингбир
қисмитаннархгаолиббо-
рилмасдан,тугалланмаганишлабчиқариш таркибига
қўшилади.Бу биринчидан,маҳсулотлар таннархини сунъий равишда пасай-
тирилишига олиб келса,иккинчидан,молиявий ҳисобот кўрсат-