Қилиниши натижасида ноқулай иқтисодий аҳволга тушиб қолиниши ёки инқирозгаюзтутилиши

ҳисоби ҳолати билан танишиши, ҳужжатларнинг тўғри ва ўз вақтида
расмийлаштирилиши,хизмат сафарлари ва хўжалик харажатлари юзасидан
корхонараҳбаринингфармойишибор-
йўқлиги,ходимнибусафаргаюбориш ва
хўжаликхаражатларинингасослилигинианиқлашлозим.
Аудитор бухгалтерия ходимларинингушбу соҳадаги қонунлар ва юқори
ташкилотларнингмеъёрийҳужжатлариданхабардорликларигаҳамдауларнинг
нусхалари корхона бухгалтериясида мавжудлигига ишонч ҳосил қилиши,
шунингдекушбумеъёрийҳужжатларгаамалқилиниш даражасинитекшириши
керак.Бунингнатижасидақуйидагилараниқланишимумкин:

илгариҳисобдорпулларюзасиданқарзибўлганёкибупулларюзасидан
ҳисоблашмаган, ҳисобот топширмаган шахсларга, корхонада ҳақиқатда
ишламайдиганшахсларгапулберилмаётганлиги;навбатдагибирйўламеҳнат
таътилигачиқаришвахизматсафаригаюборишҳоллари;хизматсафаривақтида
меҳнат қобилиятини йўқотиб,касалхонада даволанишда бўлган ходимларга
турар жой ва кундалик харажатлари тўлаш тартибига риоя қилинишини,бу
муддатнинг2ойданошмаганлигинианиқлашкерак.
Ҳисобдор шахсларга бўнаклар берилишининг асослилигини аниқлаш
хўжаликэҳтиёжлариучунҳисобдорсуммабериш талабларигариояқилишни
текширишданиборат.Бундааудиторҳисобинибериш учунбўнаколганшахслар,
ҳамдаберилганбўнакларсуммасивамуддатинингкорхонараҳбарибуйруғига
мувофиқлигинианиқлайди.
Хизматсафарибиланбоғлиқхаражатларучуннақдпулбериш Ўзбекистон
Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 01. 02. 1998 йил 34 Ф сонли
Фармойишигаасосан,19.04.1998йилдачиққанЎзбекистонРеспубликасиМолия
вазирлигининг28сонли,Меҳнатвазирлигининг497И101сонли‘
‘
МДҲҳудудида
хизматсафарларитўғрисида’
’гийуриқномасигамувофиқ амалгаоширилиши
лозим.Бўнакбериш учунхизматсафаритўғрисидагибуйруқвахизматсафари
гувоҳномасиасосбўлади.Хизматсафариучунҳисобдорсуммаберилганлигини
тасдиқлайдиган касса чиқим ордерларини текшириш чоғида барча
реквизитларинингтўлиқтўлдирилганлигига,хусусан,бўнакбериш учунасоснинг
акс эттирилганлигига эътибор берилади.Муайян ҳисобдор шахс томонидан
олдинги олинган бўнак бўйича тўлиқ ҳисобот берилганидагина,унга бўнак
берилади.

---

Ҳисобибериладиганбўнакберишнингасослилигинитекшириш амаллари
кассамуомалаларинитекшириш чоғидаҳамамалгаоширилишимумкин.Бунда
аниқланган
тафовутлар
тўғрисидаги
ахборотлар
ички
ҳисоб-
китоб
муомалаларинитекшираётганаудиторгаберилади.
Ҳисобдоршахслартомониданбўнакҳисоботларинингўзвақтидатақдим
қилинишини текшириш, бўнак ҳисоботлари ҳақиқатда тақдим қилинган
муддатларни, хизмат сафари тўғрисидаги буйруқда ёки хизмат сафари
гувоҳномасида кўрсатилган муддатларга солиштириш йўли билан амалга
оширилади.
Агараудиторушбуқоидагаамалқилинмаётганлигинианиқласа,ундасўнгра
№21БҲМСнингталабларигамувофиқбелгиланганмуддатлардақайтарилмаган
ҳисобдор суммаларнинг9430-«Бошқа операцион харажатлар» счётида акс
эттирилиши(
Дт9430Кт4220,4230)вакейинчаликушбусуммаларнингҳисобдан
ўчирилишинитекширишзарур.
Ҳисобибериладигансуммаларишлатилишинингасослилигиниҳужжатлар
бўйича текшириш уларнинг сарфланишини тасдиқлайдиган ҳужжатлар
мавжудлигиниватўғрилигини,уларнингкейинчаликаксэттирилишинианиқлаш
йўлибиланамалгаоширилади.
Хўжаликмуомалаэҳтиёжлариучунқилингансарфларнингқонунийлигива
мақсадгамувофиқлигибўнакҳисоботидааксэттирилганмаълумотларниунга