"ijtimoiy fanlar" kafedrasi

 
Nasroniylikning muqaddas manbasi 
Injil milodning birinchi asrida yozilgan, 27 bo‘limdan iborat. Injil Iso Masihni 
ko‘rib, uni Yaqindan bilgan, uning ta’limotini sinchiklab o‘rgangan mualliflar 
tomonidan yozilgan.
Xristianlik ota-xudo, o‘g‘il-xudo va muqaddas 
ruh – uch ko‘rinishga ega xudo to‘g‘risidagi 
ta’limotni, jannat va do‘zax, oxirat, Isoning qaytishi haqidagi va boshqa aqidalarni 
o‘z ichiga oladi. 
Ota-xudo, o‘g‘il-xudo va muqaddas ruh siymolari tasvirlangan ikona 
Xristianlik ta’limoti 

---

130 
Xristian jamoasining shakllanishi, uning aqidalarini tartibga solinishi, cherkov 
munosabatlarining ishlab chiqilishi, diniy tabaqalar tuzumining vujudga kelishi 
milodning IV asri boshlarida 324 yili xristianlik Rim imperiyasida davlat dini deb 
e’lon qilinganidan so‘ng amalga oshdi. 
325 yili tarixda birinchi marta Rim imperatori Litsiniya Nikeya shahrida I 
Butun Olam Xristian Soborini chaqirdi. Unda pasxani bayram qilish vaqti 
belgilangan, 381 yili Konstantinopolda II Butun Olam Xristian Sobori bo‘lib o‘tdi. 
II Jahon sobori “troitsa” haqidagi qoidani ishlab chiqqan va “e’tiqod timsoli”ni 
qonunlashtirgan. Konstantinopol patriarxi Rim patriarxi kabi barcha boshqa 
episkoplarga nisbatan imtiyozlarga ega degan qoidani kiritgan. Bu soborda qabul 
qilingan “e’tiqod timsoli” 12 qismda ifodalandi: 

Birinchi qismda olamni yaratgan Xudo haqida; 

Ikkinchi qismda xristianlikda Xudoning o‘g‘li hisoblangan Iisus Xristosga 
imon keltirish haqida; 

Uchinchi qismda ilohiy mujassamlaShuv haqida so‘z yuritilib, unga ko‘ra, 
Iso Xudo bo‘la turib, bokira Bibi Maryamdan tug‘ilgan va inson qiyofasiga 
kirganligi haqida; 

To‘rtinchi qismda Isoning azob-uqubatlari va o‘limi haqida so‘z ketadi. Bu 
gunohlarning kechirilishi haqidagi aqidadir. Bunda Isoning tortgan azoblari va 
o‘limi tufayli Xudo tomonidan insoniyatning barcha gunohlari kechiriladi deb 
e’tiqod qilinishi haqida; 

Beshinchi qismda Isoning xochga mixlanganidan so‘ng uch kun o‘tib qayta 
tirilganligi haqida; 

Oltinchi qismda Isoning meroji haqida; 

Ettinchi qismda Isoning nuzuli (ikkinchi marotaba erga qaytishi) haqida; 

Sakkizinchi qism Muqaddas Ruhga imon keltirish haqida; 

To‘qqizinchi qism cherkovga munosabat haqida; 

O‘ninchi qismda Cho‘qintirishning gunohlardan forig‘ qilishi haqida; 

---

131 

O‘n birinchi qism o‘lganlarning ommaviy tirilishi haqida;

O‘n ikkinchi qismda abadiy hayot haqida so‘z yuritiladi. 
Xristianlikning bundan keyingi falsafiy va nazariy rivojida