Ii. Боб Фуқаро ва ишлаб чиқаришга мўлжалланган биноларнинг ёнғин хавфсизлиги

5. Қурилиш конструкцияларнинг оловга бардошлилиги.
/15; 20; 26/
Қурилиш конструкцияларининг тавсифланиши, конструкцияларнинг чегаравий ҳолатлари, конструкцияларни танланиши ва белгиланиши.
Қурилиш конструкциялари оловга бардошлилик ва ёнғиндан хавфлилик бўйича тавсифланади. СТ СЭВ 383-87 («Пожарная безопасность в строительстве. Термины и определения») андозасига асосан қурилиш конструкциясининг оловга бардошлилиги деганда, ёнғин шароитида шу конструкцияни юк кўтариш ва тўсиш функцияларини сақлаб қолиши ҳамда ёнғинни тарқалишига қаршилик кўрсатиши тушунилади.
Қурилиш конструкцияларнинг оловга бардошлилигини асосий кўрсаткичларидан бири, бу қурилиш конструкцияларнинг оловга бардошлилик чегарасидир. Қурилиш конструкцияларнинг оловга бардошлилик чегараси - қурилиш конструкцияларни оловли стандарт синовининг бошидан, то уларда оловга бардошлилик бўйича чегаравий ҳолатларнинг ҳосил бўлишигача бўлган вақтдир (минутда ўлчанади).
Қурилиш конструкцияларнинг оловга бардошлилик бўйича чегаравий ҳолатлари. Қурилиш конструкцияларига қўйиладиган талаблар ичида энг асосийси, бу уларни белгиланган вақт ичида ўзининг функционал вазифасига ва берилган фойдаланиш шартларига мос келишидир (шу қаторда оловга бардошлилик бўйича ҳам).
Шунинг учун чегаравий ҳолатлар шундай ҳолатларки, унга етганидан сўнг конструкция ўзига қўйиладиган талабларни қониқтирмай қўяди.
Ўз РСТ 30247.0-94 «Қурилиш конструкциялари. Оловга бардошлиликни синаш усуллари. Умумий талаблар» андозасига асосан оловга бардошлилик бўйича чегаравий ҳолатларнинг асосий турлари қуйидагилардир (қовус ичида белгиланиши кўрсатилган):

1. 
   Конструкция қулаши ёки чегаравий деформациянинг пайдо бўлиши оқибатида юк кўтариш лаёқатини йўқотиши (R).
   
2. 
   Конструкцияда иситилмайдиган юзага алангани кириши мумкин бўлган айрим тешик ёки ёриқ пайдо бўлиши натижасида конструкцияни яхлитлигини йўқотиши (Е).
   
3. 
   Конструкциянинг қизимайдиган юзасида ҳароратнинг ошиши оқибатида иссиқликни сақлаш лаёқатини йўқотиши (I).