Ii. Боб Фуқаро ва ишлаб чиқаришга мўлжалланган биноларнинг ёнғин хавфсизлиги

Портлашдан ҳимоя қилиш белгиларини турлари бўйича

ГОСТ 12.2.020-76 ва ПУЭ	ПИВРЭ ва ПИВЭ
1	Портлаш кирмайдиган қобиқ	d	B
2	"е"турдаги ҳимоя (портлашга қарши ўта ҳимояланган)	l	H
3	Учқун хавфи бўлмаган электр занжири	i	И
4	Ток йўналтирувчи қисми бўлган мой тўлдирилган қобиқ	о	М
5	Ҳимояланган газ билан ортиқча босим остида тўлдирилган (ёки пуркалган) қобиқ	р	П
6	Ток йўналтирувчи қисми бўлган кварц тўлдирилган қобиқ	g	K
7	Портлашдан ҳимоя қилувчи махсус тур	s	C

19. Электр ёритиш мосламаларининг ёнғин хавфсизлиги ва уни олдини олиш. Электр ёритгичларни танлашда, монтаж қилишда ва ишлатишда қўйиладиган асосий талаблар /1; 2; 3; 5; 6; 7; 8; 12; 16/
Электр ёритиш мосламалари ҳақида тушунча бериш, уларнинг вазифаси, тузилиши, хиллари ва амалиётда қўлланишини тушунтириш, ёнғин хавфлилиги ва уни олдини олиш чораларини кўрсатиш. Уларни танлашда, монтаж қилишда ва ишлатишда қўйиладиган асосий талаблар қайси меъёрий ҳужжатда кўрсатилганлигини ва асосий талабларни кўрсатиш.
Ёритиш мосламаларининг ёнғин хавфлилиги асосан улардаги ёритиш манба, контакт элементлари ва ишга туширгичлари ҳисобланади.
Ёритгичларда электр энергиясини ёритиш энергияга айлантириш асосан иссиқлик ажралиши ва бу эса лампаларнинг бошқа элементларнинг юқори даражада қизишга олиб келади.
Масалан, накалли лампаларнинг қувватига қараб ўртача ҳарорати 100-160⁰ С гача, ифлосланганларида эса 300⁰ С гача қизиши мумкин. Люминесцент лампаларда эса 70 –80⁰ С ёки 100-120⁰ С бўлиши мумкин.
Агарда лампалар яқинида ёнувчан материаллар жойлашган бўлса ёки тегиб қолса, бунда лампаларнинг иссиқлик ҳароратлари уларни ёнишга олиб келиши мумкин.
Ёритгичларнинг улаш жойларида контактларнинг бўшлиги, уларнинг қизишига ва учқун чиқишга сабаб бўлиши мумкин.
Электр ёритиш мосламаларини лойиҳалашда шуни назарда тутиш керакки, танланган мосламаларнинг ҳаммаси хонанинг ва ташқи ускуналарнинг шароитларга мос қилиб олиниши керак.
Нам, чанг, заҳарли буғлар ва газлар ёритгичларнинг конструкцияси зарар етказмаслиги зарур.
Портлаш ва ёниш хавфи бўлган ҳудудларга уларнинг даражаси, тури, ҳимоя даражаси ва шунга ўхшаш кўрсаткичларига мос қилиб танланиши шарт.
Ёритгичлар ўрнатилган тармоқдаги улагичлар хонадан ташқарида бўлиш зарур.
Ёритгичларнинг маҳкамлаш мосламалари мустаҳкам ўрнатилиши таъминланган бўлиши керак.
Ишдан чиққан лампаларни фақат ўчирилган ҳолатда алмаштириш зарур.