Ii. Боб Фуқаро ва ишлаб чиқаришга мўлжалланган биноларнинг ёнғин хавфсизлиги

Реакторнинг материал баланси. Реактордаги мавжуд моддаларнинг таркиби ва миқдори, реакция маҳсулотлари.
Реакторнинг нормал иши жараёни унинг ҳажмига реакторга тушаётган, унда тўпланаётган, ундан чиқаётган моддалар миқдори ўзаро мос келган тақдирдагина юзага келади. Агар бу айтилган шартлар бажарилмаса, реакторнинг материал мувозанати бузилади. Бу ўз навбатида, аппаратларнинг шикастланишига, авария юзага келишига шунингдек цех ва очиқ майдонларга ёнғин тарқалишига олиб келади.
Бу ҳолатларнинг содир бўлмаслиги учун:

• 
  реакторга тушаётган ва чиқарилаётган маҳсулотлар миқдорини автоматик равишда бошқарувчи қурилмалар билан жиҳозлаш;
  
• 
  реакторларга маҳсулотларни беришда ва ундан чиқаришда электр двигателларнинг ишлашини кўрсатиб турувчи сигнализация қурилмаларига эга бўлган марказдан қочма насослар ва турбокомпрессорларни қўллаш;
  

• 
  ишдаги ва захирадаги электродвигателларни мустақил ток манбаи билан таъминлаш.
  
• 
  суюқлик сатҳларини автоматик равишда бошқарувчи ва унга мос сигнализация мосламалари билан реакторни жиҳозлаш.
  
• 
  маҳсулот ҳаракатланиш йўлларида қолдиқ моддаларнинг ҳосил бўлишни назорат қилиш; Бу йўлларни доимий равишда ифлос ва қолдиқ моддалардан тозалаш: полимер ҳосил бўлмаслиги учун бу жараёнларга ингибиторларни киритишни амалга ошириш зарур.
  

Кимёвий реакцияларнинг тезлигини ошириш, реактордаги ва унга боғланган бошқа аппаратлардаги босимни маълум даражада ошишига олиб келади.
Иссиқлик алмашинув режимининг бузилиши (иссиқлик алмашинуви содир бўладиган юзаларнинг ифлосланиши ёки хлодагент берилишининг тўхтатилиши натижасида) реакция муҳитдаги ҳароратнинг кўтарилишига олиб келади. Бу ўз навбатида реакция тезлигининг мос равишда ўзгаришга олиб келади.
Ёнғинни олдини олиш чоралари сифатида қуйидагилар назарда тутилади:

• 
  бошланғич мавжуд реагентлар ҳароратини автоматик равишда бошқариш;
  
• 
  катализатор (инкциатор) нинг миқдорини дозаторлар ёрдамида назорат қилиш;
  
• 
  дозировка қилиб берувчи насосларнинг автоматик бошқарилиши;
  
• 
  реакцияга киришувчи моддалар концентрациясини назорат қилиш;
  
• 
  реагентларни бошқа аралашмалардан тозалаб қўйиш;
  
• 
  Реакторни белгиланган даражада тўлдирилишига риоя қилиш.