Ii. Amaliy mashgulotlar materiallari 1-amaliy mashg’ulot Yigirishda mahsulot namligini nazorat qilish Ishning maqsadi

Tarash mashinasidan ajraladigan chiqindilarning nazorat qilish; Tarash mashinasida ishlatiladigan tipli saralanmaga, ishchi organlarning tezligiga, garnitura tipiga, tozalash tizimiga, garnitura tishini charxlangani va ishchining malakasiga qarab 3,5-8% gacha chiqindilar ajraladi. Tarash mashinasidan ajraladigan chiqindilardan tashqari yigirishga yaroqli tola uzunligi 15mm dan katta tolalar ham borki ular yigirishga ishlatiladi.

Tarash mashinasidan ajraladigan chiqindilar qaytadigan va qaytmaydiganlariga bo‘linadi.

• 
  Qaytadigan chiqindilarga tarash mashinasi piltasi, tarandisi, pilta uzuqlari va qayta ulash pilta va tarandisi. Qaytimlar qaytib tipli saralanmaga qo‘shiladi va u yaroqli xom ashyo hisoblanadi va avaylab saqlanadi. Shu bilan birga qabul, bosh va ajratuvchi baraban ostidagi yong‘oqchalar shlyapka va baraban tarandisi, tarash valigi momig‘i va toza supurundilar ham kiradi.
  
• 
  Qaytmaydigan chiqindilarga maxsulotni qayta ishlashda havoga ajratadigan chang va nam. Qabul barabani ostidan ajralgan tugunaklar, g‘o‘za bargi, chanoq bo‘lakchalari, tugunaklar, pishmagan tola, murakkab tugunaklar, tuproq va h.k. Xas-cho‘p va iflosliklar tugunaklardagi chiqindilarni 50 dan 60% gacha tashkil etadi.
  
• 
  Qabul barabani ostidan ajraladigan chiqindilarni, qabul barabani va pichoq, yoki qabul barabani va ostki panjara oraliq masofalarini o‘zgartirish orqali rostlash mumkin. Yuqorida ko‘rsatib o‘tilgan chiqindilarni yuqori chiziqiy zichlikdagi iplar ishlab chiqarishda ishlatish mumkin.
  
• 
  Tarashdan ajralgan momiq uzunligi 10-11 mm tolalar va kam miqdordagi iflosliklardan tashkil topgan.
  
• 
  Bosh va ajratuvchi baraban ostidan ajraluvchi momiq, kalta tolalardan tashkil topgan. Agar bosh baraban ostidan uzun tolalarni ajralish miqdori ko‘paysa, bosh baraban va ostki panjaraning oraliq masofasini kamaytirish kerak.
  
• 
  Tozalash valigidan ajralgan momiq tolasining uzunligi 6 mm ni tashkil etib, ko‘p miqdorda changdan iborat, momiq ta’minlash silindiri va qabul barabani tirqishini yopuvchi oralig‘idan ajraladi.
  
• 
  Shlyapka tarandisining 90% tola uzunligidan 2 mm kichik uzunlikdagi tolalarni tashkil etadi. Ular mayda yopishqoq iflosliklar, chigit po‘stidagi tolalar, tugunaklar va chigal tolalar va h.k.
  
• 
  Shlyapka tarandisi miqdorini oldi pichoq va bosh baraban oraliq masofasini rostlash orqali amalga oshiriladi. Shlyapka tarandisi miqdorini kamaytirish uchun oraliq masofa kamaytiriladi.
  

Shlyapka tarandisini qayta ishlab past navli xom ashyoga qo‘shib ishlatish mumkin. Yuqori sort paxta navlarini qayta ishlanganda ajralgan shlyapka tarandisini II nav paxta tolalariga qo‘shib 25 teks ip ishlab chiqarish mumkin.

Tarash sexida bosh muhandis tomonidan tasdiqlangan chiqindilar namunalari bor bo‘lish kerak.

MDH korxonalarida ishlayotgan tarash mashinalarining ishchi organlaridan ajraladigan chiqindi miqdori 2.6-jadvalda keltirilgan

2.6-jadval

Paxta tolasining tipi	Paxta tolasining sorti	Aralashmada ifloslik,%	Aralashmadan ajraladigan chiqindi, %
			Qabul barabani ostidan ajraladigan momiq va tugunak,%	Shlyapka tarandisi	Tozalash valigi momig‘i	Jami
1	I, II	3	1,3-1,6	1,5-1,8	0,15	3,0-3,5
2	I, II	3,5	1,5-1,8	1,8-2,0	0,15	3,5-4,0
3	I, II	3,5	1,8-2,0	2,0-2,2	0,15	4,0-4,2
4; 5; 6;	I, II, III	3,5	1,8-2,2	2,0-2,4	0,15	4,0-4,5
4; 5; 6;	I, II, III	3,5	2,0-2,4	2,2-2,5	0,20	4,5-5,0

Tarash mashinasidan olinadigan mahsulot - taralgan piltaning sifati fabrika laboratoriyasida nazorat qilib turiladi.

Fabrika laboratoriyasi mahsulot sifatini qanchalik yaxshi tekshirib, nazorat qilib tursa, fabrika shunchalik samarali ishlaydi.