Icmailov Astan Ibragimovich Bokiyev Abdujolol Abdulxamitovich

2.4.3. Agrar soxada yoritish va nurlatish qurilmalari ularga qo‘yilgan 
talablar.
Ob’ektlarni yoritishga mo‘ljallangan va ulardan ancha o‘zoq bo‘lmagan 
masofada joylashgan (yorug‘lik asbobi o‘lchamidan 20 marta kichik) yoritish 
qurilmasiga 
yoritgich 
deyiladi undan o‘zoqroq joylashganiga esa-
projektor.
YOritgichlar
 
kuyidagi belgilar bilan tasniflanadi:

ishlatilish joyiga qarab;

tuzilishi bo‘yicha; 

---

139 

o‘rnatish usuliga qarab; 

yorug‘lik tarqatish tavsifi bo‘yicha. 
Ishlatish joyiga 
qarab
yoritgichlar yopiq xonalarni, ochiq maydonlarni 
yoritish xamda kemalar, temir yo‘l transportlari, avtomabillar uchun 
ishlatiladigan yoritgichlarga bo‘linadi. 
Tuzilishiga
qarab
yoritgichlar atrof muxitni zararli faktorlardan ximoya 
qilish darajasiga qarab tasniflanadi, masalan, changdan uch sinfga: changdan
 
ximoya qilinmagan, changdan ximoya qilingan va chang o‘ta olmaydigan; 
namlik bo‘yicha sakkiz sinfga: suvdan ximoyalanmagan, tomchining 
sachrashidan ximoyalangan, germetiklangan va x.k. YOritgichlarning tuzilishi 
yongin xavfsizligini ta’minlash darajasiga xam bog‘liq. Ular yoritgichlar 
o‘rnatiladigan tayanch yuzalarning yonish darajasi bilan aniqlanadi.
 
Portlashdan
ximoyalanish ko‘rsatgichiga karab, yoritgichlar portlashga 
qarshi 
yuqori 
chidamli, 
portlashdan 
xavfsizlangan, 
o‘ta 
portlashdan 
xavfsizlanganlarga bo‘linadi.
 
O‘rnatish usuliga qarab
 
yoritgichlar: osma (ilinadigan), shiftga 
o‘rnatiladigan, oraliqqa o‘rnatiladigan, devorga o‘rnatiladigan, stolda turadigan 
va boshqalarga bo‘linadi.