Ichki kasallikiar

1 0 .4 .1 . E ndem ik buqoq
E n d e m i k b u q o q d e g a n d a , asosiy a lo m a ti q a l q o n s i m o n b e z n in g
k a t t a l a s h i s h i d a n i b o r a t b o ‘lg a n b u t u n o r g a n i m z n i n g k asa lligi 
tushuniladi.
Etiologiyasi'.
o d a m o r g a n i z m i g a t a s h q i m u h i t d a n y o d n i n g
yetarlicha tushmasligi sababli, e n d e m ik b u q o q p a y d o b o i a d i . Kasallik 
y o d m iq d o r i n in g k a m a y ib k etishiga b o g l i q b o l i b , o v q a t m a h -
sulotlari va ic him lik suvn in g y o d g a k a m t o ‘y in is h id a n kelib ch iq a d i. 
E n d e m i k b u q o q , n a f a q a t, o z iq - o v q a t m a h s u l o t la r i d a y o d , balki 
b o s h q a e le m e n tla r : m is, m a r g a n e s , q o lrg ‘o s h i n , ru x , k o b a lt, b r o m
va b o s h q a l a r m i q d o r i n in g y e tis h m a s lig id a n h a m p a y d o b o i a d i . Bu 
kasallik t o g ‘li t u m a n l a r aholisi o ra sid a k o ‘p u ch ray d i. B e m o rla r n in g
aksariyat q is m in i a y o lla r tashkil qiladi.
Klinikasi.
K asallikning asosiy belgisi q a lq o n s im o n b e z n in g k atta- 
lashuvi h is o b la n a d i. B e m o r v a q t- b e v a q t y u ra k urish i, ish q ilg a n d a
n a fa s qisishi, b iro z te rla sh , se r z a rd a lik , o riq la b k e tis h d a n , x o tin -
q i z l a r h a y z k o ‘rish s i k l in i n g b u z i l i s h i d a n s h i k o y a t q i l i s h a d i .
E n d e m i k b u q o g ‘i b o r q iz la r d a jin siy j i h a t d a n yetilish k e c h ik a d i. 
B u q o q j u d a k a t t a l a s h i b k e t s a b a ' z a n t r a x e y a , q i z i l o ‘n g a c h ,
h a l q u m n e r v in i n g b o s ilib q o l i s h ig a x o s a l o m a t l a r p a y d o b o i a d i .
B u n d a y h o lla r d a b e m o r l a r n i n g n a fa s olishi o ‘zgarib, u l a r d a q u r u q
y o ‘ta l p a y d o b o i a d i , o v o z b o ' g l l i b q o l a d i , y u t i s h q i y i n la s h a d i
( 4 2 - r a s m ) .