Ибрат мактаби Шукуҳ Сўзчамбар 2 март 2018 йил

Шаҳар ДСИ. 
назорат натижалари бўйича 
аниқланган солиқлар ва бошқа 
мажбурий тўловлар миқдорини 
ундириш тартиби белгилаб бе
-
рилди.
Солиқ кодексининг 54, 55 ва 
354-моддаларига 
вақтинчалик 
молиявий қийинчиликларга учра
-
ган ҳалол солиқ тўловчиларга – 
хўжалик юритувчи субъектларга 
солиқ таътилларини бериш тарти
-
бини белгиловчи ўзгартиришлар 
киритилди.
Қонун билан Фуқаролик ко
-
дексининг 26-моддасига, Солиқ 
кодексининг 
62-моддасига 
ҳамда “Банкротлик тўғрисида”ги 
Ўзбекистон 
республикаси 
Қонунининг 27 та моддасига 
ўзгартириш ва қўшимчалар ки
-
ритилди. Улар якка тартибдаги 
тадбиркор мақомини йўқотган 
ва муқаддам тадбиркорлик фао
-
лияти билан шуғулланиши на
-
тижасида юзага келган солиқ 
қарздорлигига 
эга 
бўлган 
фуқароларга – жисмоний шахс-
ларга банкротлик қўлланишини 
назарда тутади.
Хўжалик юритувчи субъект
-
ларни “йирик солиқ тўловчилар” 
тоифасига киритиш бўйича аниқ 
мезонларни белгилаб берувчи 
нормаларнинг ҳуқуқий асоси
-
ни белгилаш учун Солиқ кодек
-
си янги 22 прим 2-модда билан 
тўлдирилди ҳамда 45-моддасига 
қўшимча киритилди.
Қонун билан Ўзбекистон рес-
публикаси “Давлат солиқ хиз
-
мати тўғрисида”ги Қонунининг 
6-моддаси ва Солиқ кодексининг 
56, 57, 58, 155-моддаларига солиқ 
тўловчи ваколатли органларга 
мурожаат қилган санадан бошлаб 
15 иш куни давомида (олдин 30 
иш куни ичида қайтарилар эди)
ортиқча тўланган солиқлар ва 
бошқа мажбурий тўловлар сумма
-
ларини қайтариш тартибини бел
-
гилаб берадиган ўзгартиришлар 
киритилди.
Солиқ кодекси хўжалик юри
-
тувчи субъектлар ходимлари
-
нинг ҳисоботдаги ва ҳақиқий 
сони мувофиқлиги устидан мо
-
ниторинг тартиби тўғрисидаги 
янги 71 прим 1-модда билан 
тўлдирилди.
шу билан бирга, 2018 йил 
3 январь куни Ўзбекистон рес-
публикасининг 
“Айрим 
дав
-
лат органлари фаолияти тако
-
миллаштирилиши, 
шунингдек 
фуқароларнинг ҳуқуқлари ва 
эркинликларини ҳимоя қилиш 
кафолатларини 
таъминлашга 
доир қўшимча чора-тадбирлар 
қабул қилиниши муносабати би
-
лан Ўзбекистон республикаси
-
нинг айрим қонун ҳужжатларига 
ўзгартиш ва қўшимчалар ки
-
ритиш тўғрисида”ги 456-сонли 
Қонунига асосан ҳам Солиқ 
кодексининг 84, 271, 283, 
349-моддаларига ўзгартиш ва 
қўшимчалар киритилмоқда.
Жумладан, юридик шахслар, 
уларга ажратилган ер участка
-
ларида қурилиши лойиҳа-смета 
ҳужжатларида 
белгиланган 
норматив муддатда ёки бундай 
муддат белгиланмаган бўлса, 
қурилиш бошланганидан эъти
-
боран йигирма тўрт ой ичида 
тугаллаш борасидаги мажбу
-
риятини бажармаса, ер солиғи 
ва мол-мулк солиғини уч бара
-
вар миқдорда тўланиши жорий 
этилмоқда.
шунингдек, қуриб битказил
-
ган объектда ишлаб чиқариш ва 
хизматлар кўрсатиш фаолияти 
ўн икки ой ичида ташкил этил
-
маган тақдирда ҳам ер солиғи 
ва мол-мулк солиғи уч баравар 
миқдорда ундирилади.
Солиқ кодексининг 130, 204, 
355-моддаларига киритилаётган 
қўшимчаларга асосан, ўзи ишлаб 
чиқарган товарлар хорижий ва
-
лютага экспорт қилинганда, то
-
варларни реализация қилишдан 
тушган фойда жаҳон бозорида 
ҳақиқий вужудга келган нархлар 
бўйича экспорт қилиш масала
-
ларини кўриб чиқувчи махсус 
ваколатли органнинг қарорлари 
асосида, товарларни реализация 
қилишнинг ҳақиқий нархидан 
келиб чиққан ҳолда аниқланиши 
белгиланмоқда (амалда товар
-
ларни таннархидан ёки олинган 
баҳосидан аниқланар эди).
шунингдек, Солиқ кодексининг 338-моддаси Тошкент шаҳри ва 
Тошкент вилоятидаги кўчмас мол-мулкнинг алоҳида тоифаларини 
бошқа шахсга ўтказиш шартномаларини тасдиқлаганлик учун ва
-
зирлар Маҳкамаси томонидан давлат божини ҳисоблаб чиқаришнинг 
бошқача тартиби белгиланиши мумкинлигини назарда тутувчи нор
-
ма билан тўлдирилмоқда.
Ўйлаймизки, қонунчилигимизга киритилган мазкур ўзгартириш-
лар мамлакатимизда кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликка кенг 
эркинлик бериш ҳамда уларни ривожланиши натижасида солиқ со
-
лиш базасини кенгайтиришга хизмат қилади.