I umumiy qism

  

 

 

 

 

 

 

 

       Payvandlash    bilan    qoplash    va    purkash    usullarda    qo’llanadigan    ishchi  

gazlar  asosan  ikki  xil  vazifani  bajarishga  mo’ljallangan,  ya`ni  ximoya  

muxitini yoki yonuvchi gaz vazifasini.  

      Payvandlashda,    qoplashda    va    purkashda    ishlatiladigan    ximoya    gazlari  

barchasi ikkita guruxga bo’linadi: faol gazlar, ya`ni ular metallarda eriydi  

va ular bilan riaktsiya beradi (azot, vodorod, karbonat angidridi SO2) xamda inert 

gazlari (argon, geliy).  

        Karbonat  angidridi  SO2  asosan  qora  metallarni  payvandlashda  va  

qoplashda  qo’llanadi.  Bu  gaz  asosan  ximoya  muxitini  bajaradi  va  kerak  

bo’lganda  kukun  materiallarni  uzatuvchi  vositasini  bajaradi.   

       Sanoatda  karbonat  angidridi  gazi  suyuq  xolatda  ishlab  chiqiladi  va  po’lat 

ballonlarda 7,5 MPa bosimda tarqatiladi.  

      Vodorod  N2  gazi  asosan  po’latdan  tayyorlangan  buyumlarni  gaz  alangasi  

yordamida    payvandlashda    va    qoplashda    qo’llanadi.    U    kislorod    bilan 

aralashgandan so’ng portlovchi aralashmani xosil qiladi. Vodorodni suvdan  

elektroliz, vodorod tarkibiga kirgan gaz aralashmalaridan yoki suv bug`idan  

parchalash  yo’li  bilan  olinadi.