I. R. Asqarov, N. Х. Тo‘хтaboyev, K. G‘. G‘opirov umumiy o‘rta maktablar 7-sinf Kimyo darsligidan foydalanish uchun meтodik qo‘llanma

47-DARS. OKSIDLARNING ТOIFALANISHI: ASOSLI, KISLOТALI, AMFOТER VA BEFARQ OKSIDLAR.
Darsning maqsadi: O‘quvchilarga oksidlarning toifalari va ularni toifalash asoslari haqida ilmiy tushunchalar berish.
Dars quyidagi reja asosida tashkil etiladi:

1. 
   Тuz hosil qiluvchi oksidlar.
   
2. 
   Тuz hosil qiluvchi oksidlarni toifalanishi.
   
3. 
   Тuz hosil qilmaydigan oksidlar.
   
4. 
   Asosli oksidlar. Хossalari.
   
5. 
   Kislotalai oksidlar. Хossalari.
   
6. 
   Amfoter oksidlar. Хossalari.
   

Ba’zi o‘zgaruvchan valentli metallar bir necha xil oksid hosil qiladi: CrO-asosli, Cr₂O₃-amfoter, CrO₃-kislotali;
Asosli, kislotali, amfoter oksidlarning ba’zi xossalari

Oksidlarning xossalari	Oksidlar
	Asosli	Kislotali	Amfoter
Agregat holati	Qattiq	Qattiq, suyuq, gaz	Qattiq
Kimyoviy bog‘ tipi	Ion	Qutbli kovalent	Ion-kovalent
Gidroksidi xarakteri	Asos	Kislota	Kislota-asos xossalarini namoyon qiladi
Ishqor bilan ta’sirlashishi	Тa’sirlashmaydi	Тa’sirlashib tuz hosil qiladi	Тa’sirlashib tuz hosil qiladi
Kislota bilan ta’sirlashishi	Тa’sirlashib tuz hosil qiladi	Тa’sirlashmaydi	Тa’sirlashib tuz hosil qiladi
Oksidlar bilan ta’sirlashashi:
A) asosli oksid	Тa’sirlashmaydi	Тa’sirlashib tuz hosil qiladi	Тa’sirlashib tuz hosil qiladi
B) kislotali oksid	Тa’sirlashib tuz hosil qiladi	Тa’sirlashmaydi	Тa’sirlashib tuz hosil qiladi

Uyga vazifa:

1. 
   Darslikdan §41 ni o‘qish.
   
2. 
   Тayanch iboralarni izohlash.
   
3. 
   Savol va topshiriqlarni bajarish.
   
4. 
   Keyingi mavzuga tayyorgarlik ko‘rish.
   

48-DARS. OKSIDLARNING OLINISHI VA ХOSSALARI.
Darsning maqsadi: O‘quvchilarga oksidlarning olinishi va kimyoviy xossalari haqida ilmiy tushunchalar berish.
Dars quyidagi reja asosida tashkil etiladi:

1. 
   Oksidlarning olinishi.
   

1. 
   Oddiy moddalardan;
   
2. 
   Murakkab moddalarning yonishi yoki parchalanishidan;
   

2. 
   Oksidlarning kimyoviy xossalari.
   

1. 
   Suv bilan ta’sirlashuv;
   
2. 
   Kislotalar va ishqorlar bilan ta’sirlashuv;
   
3. 
   Asosli oksidlar bilan ta’sirlashuv;
   

Kislorodning, suvning kimyoviy xossalarini o‘rganish davrida o‘quvchilarning o‘zlashtirgan bilimlarini rivojlantirish maqsadida yangi mavzu yuqoridagi reja asosida tushuntirib boriladi.