I qism. Fotometriya asoslari

Ranglarning aralashishi. 
Additiv, subtraktiv integrallangan 
ranglarning aralashishi 
farqlanadi. 
Spektral ranglar. 
Toza, to‘yingan ranglar, oq yorug‘likni spektral 
ajratish bilan hosil qilinadi. 
Ranglarning subtraktiv aralashishi. 
Bitta yorug‘lik manbasidan 
hosil qilingan har xil ranglarning aralashishi.
Issiqlik nurlanishi. 
Ko‘rinadigan soha chegarasidan tashqarisida 
yorug‘lik energiyaga ega bo‘lib, uzun to‘lqinli 
infraqizil nurlanish 
ko‘rinishida issiqlik uzatadi.
Issiq ranglar. 
Spektrning qizil-sariq sohasidagi ranglar. 

---

284 
Ultrabinafsha nurlanish, ultrabinafsha, UB. 
Ko‘rimnadigan 
spektrning binafsha qismiga chegaradosh bo‘lgan, to‘lqin uzunliklari 
380 nm dan kichik bo‘lgan ko‘zga ko‘rinmaydigan nurlanish. Ba’zi bir 
moddalar ultrabinafsha nurlarni yutadi va ko‘rinadigan yorug‘lik 
nurlantirishni boshlaydi. Ultrabinafsha nurlanishning uchta diapazoni 
farqlanadi: 
UV-C. 100-280 nm. 
UV-B. 280-315 nm. 
UV-A. 315-400 nm. 
Fokal nuqta. 
Optik o‘qdagi nuqta bo‘lib, yorug‘lik nurlari 
singandan yoki qaytgandan keyin shu nuqtada kesishadi. 
Sovuq ranglar. 
Ko‘k va uning binafshagacha bo‘lgan hamma 
tuslari. 
Xromatik 
ranglar 
– 
spektrda 
bu 
ranglarning 
tuslari 
ajratiladi:sariq, to‘q sariq (zarg‘aldoq), qizil, ko‘k, havorang, binafsha, 
yashil (grekchadan chromos- rang). Bu ranglar bir biridan farq qiladigan 
alohida sifatga ega. Xromatik ranglar – quyosh nurining sinishi 
natijasida hosil bo‘ladigan quyosh spektrining ranglari. Spektr ranglari 
shartli ravishda «rang doirasi» bo‘yicha joylashadi. Ranglarning bu 
shkalasi sovuq ranglardan issiq ranglarga ko‘p miqdorda o‘tishini o‘z 
ichiga oladi. Axromatik ranglarga oq, kulrang, qora rangdar kiradi. Ular 
rang tuslaridan holi bo‘lib, faqat yorqinliklari (yorqinlik kuchi) bo‘yicha 
farqlanadi.