И. М. Абдуллаева, Д. T. Азимов. “Ахборот тизимлари

жойлаштириш 

Буюртмани бажарилишининг 
тўғридан тўғри назорати

Мижозлар 
билан 
узоқ 
муддатли
аалоқаалоқалар 
Идентификация 
лучших клиентов 

---

101 
Сиғим, захиралар даражаси, етказиб беришлар жадвали, тўловлар муддатлари 
Буюртмалар, қайтаришга сўровлвр, таъмирлаш ва хизмат кўрсатишга сўровлар, 
тўловлар
Ўзларининг етказиб беришлар занжирчаларини усталиқ билан қурувчи 
компаниялар керакли мижозларни зарур товарлар билан вақтнинг энг кам 
сарфланиши ва энг паст нархлар бўйича таъминлайдилар. Ахборот тизимлари 
бу жараѐнларни таъминот, ишлаб чиқариш, рўйхатдан ўтказиш ва якуний 
маҳсулотлар 
ва 
хизматларни 
буюртмачиларга 
етказиб 
беришни 
мувофиқлаштириш ва назорат қилишда ѐрдам кўрсатиш йўли билан 
самаралироқ бошқаришга имкон берадилар. Ахборот тизимлари талабни 
башоратлаш, ишлаб чиқариш, материалларни сарфлаш, буюртмаларни ишлаб 
чиқиш, асбоб-ускуналарни жойлаштириш, буюртмаларни бажариш, транспорт 
хизматлари, счѐтлар ва тўловлар тизимларни интеграцияланишини мумкин 
қиладилар. 10.1-жадвалда компания бундай тизимларни татбиқ этишдан 
қандай фойда олиши кўрсатилган. 
10.1-жадвал 
Бошқарувнинг ахборот тизимлари ѐрдамида таъминот занжирини 
бошқаришни енгиллаштириш омиллари 
Етказиб беришлар занжирчаларини бошқариш тизимлари ички 
(корпоратив) ва ташқи (экстранет) маҳаллий тармоқлар ѐки ихтисослаш-
тирилган дастурий таъминлашдан фойдаланиш билан яратилишлари мумкин. 
Катта ташкилот, қоидага кўра, ҳар хил турдаги ахборот тизимларининг 
кўпчилига эгалик қилади, улар эҳтимол бўлган барча вазифаларни бажарадилар 
ва алоҳидаги бизнес-жараѐнларга хизмат кўрсата туриб, ҳар хил ташкилий 
даражаларда фаолият юритадилар. Бу тизимларнинг катта қисми бир-бирлари 
билан ҳеч ҳам боғлиқ эмас, шунинг учун менежерларга корхона ҳолатининг 
яхлит кўринишини олиш учун зарур маълумотларни йиғиш осон эмас. Масалан, 
сотиш хизмати ходимлари буюртмани расмийлаштиришда керакли товар 
Қачон ва нимани ишлаб чиқариш, сақлаш ва аралаштириш ҳақида қарорлар қабул 
қилишда ѐрдам кўрсатиш
Буюртмаларни тез узатиш
Буюртмалар ҳолатини кузатиб бориш
Буюртмаларни олиш мумкинлигини текшириш ва даражасини кузатиб бориш
Етказиб беришларни кузатиб бориш
Ишлаб чиқаришни бозорнинг ҳақиқий эҳтиѐжлари асосида режалаштириш
Товарнинг ўзига хос хусусияларни қўллаб-қувватлаш 
Нуқсонлар ва қайтарилишларнинг тезлиги ҳақидаги маълумотларни тарқатиш
Товар дизайнига ўзгаришларни тез татбиқ этиш