И. М. Абдуллаева, Д. T. Азимов. “Ахборот тизимлари

Дастурий таъминлашни кузатиб бориш. Иловаларни ишлаб чиқиш 
тугаллангандан кейин янги ахборот талабларини ҳисобга олишга имкон 
берувчи уни аста-секин модификациялаш босқичи келади. Ҳозирги вақтда 

---

38 
қабул қилинган дастурларни ишлаб чиқиш усулининг ўзига хослиги туфайли 
кузатиб бориш жараѐни қиммат турувчи, узоқ муддатли ва қийин 
бошқариладиган бўлади. Ахборот тизимларининг кўпгина бўлимларида 
штатнинг 50 %дан кўпроғи мавжуд тизимлар таркибига кирувчи дастурларни 
кузатиб бориш билан банддир.
Олдинги мингйилликнинг охирида ДТдан фойдаланиш билан боғлиқ 
жуда катта муаммо вужудга келган. У 2000 йилларнинг муаммоси номини 
олган, баъзида мингйилликнинг техник камчилиги ѐки Y2К муаммоси деб 
номланган. Унинг моҳияти дастурларни тегишли ХХ асрдан ташқари (19 дан 
бошлаб) ҳар қандай санани қўллаб-қувватлай олмасликларидан иборат бўлган. 
Кўпгина эскирган компьютер дастурлари (ва ҳатто баъзи бир янги дастурлар 
ҳам) компьютер хотирасидаги жойни тежаш мақсадида кун, ой ва йилга 
иккитадан рақам (ММ-ДД-ГГ) бўйича олтита рақамларни ўз ичига олувчи 
саналар ва майдонни сақлайди. Саналарни бундай тақдим этишдан 
фойдаланган ҳолда, компьютерлар 1999 йилдан кейин келувчи йилни 
2000 эмас, балки 1900 каби ўзгартиради. Натижада календарь саналарини 
ҳисоблаб чиқувчи дастурлар хато қилиши мумкин. Бу муаммони ҳал қилиш 
учун 2000 йил киргунга қадар саналарни ҳисоблашларни нотўғри бажарувчи 
барча корпоратив дастурлар ўзгартирилган. Баъзи бир баҳоларга кўра, бутун 
дунѐда бу муаммони ҳал қилиш учун 400 дан 600 млрд. долларгача маблағ 
сарфланган эди. 
Ташкилот учун дастурий таъминлашни танлаш. Менежерларни 
дастурловчи вазифасини бажаришлари керак бўлмаса ҳам, улар ташкилот учун 
иловалар ва тизимли дастурларни танлашда аниқ мезонларга амал қилишлари 
керак. Қуйида танлашнинг энг муҳим мезонлари баѐн қилинган.