4. Мактаб ва ўрта махсус таълим маассасалари иш режасининг турлари ва ақидалари Тўғри тузилган иш режа нафақат раҳбарларни иш фаолиятини системага кирита олади. Балки бутун ўқувчилар ва ходимлар ишини енгиллаштирилади ва батафсил амал қилишга катта ёрдам беради.
Умумий Ўрта таълим муассасаларида шартли равишда қабул қилинган махсус иш режалари бўлиши керак.
Жумладан:
Муассасаларининг маълум даврига мўлжаллаб тузиладиган иш режаси (йиллик, ойлик, хафталик иш режаларига бўлинди).
Бу иш режаси халқ хўжалик режа кўрсаткичлари асосида тузилади. У ўқув моддий техника базаси, мактаб қурилиши, синфлар сони, ўқувчилар ва ўқитувчилар контенгенти, масаласи.
Муассасаларининг жорий иш режаси. Умуммактаб режаси асосида ўқув чорагига ёки бир ойига мўлжалланган календарь координациялашган иш режасига текшириш муддатлари аниқланган, қайси синфдларда ёки қандай фанлар бўйича текширишлар ўтказишининг аниқ саволлари кўрсатиладиган мактаб ички назоратнинг аниқ объектлари киритилади.
Дарсларни ва факультатив машғулотларни кузатишни режа-график тарзда режалаштириш ва бир ойга ёки бир чоракка мўлжаллаб тузиш ички мақсадга мувофиқдир.
Режа-график амалда қулай, ундан фойдаланиш осон. Унга қараб назорат системасини дарров белгилаш мумкин.
Бу режа 1-йиллик ўқув йилига мўлжалланиб тузилган иш режа асосида ёзилади. Бу режанинг таркибига мактаб директори ва унинг ўринбосарларининг бир ўқув йилига мўлжаллаб тузилган иш режалари киради.
Предметлар бўйича ташкил этилган методик бирламаларининг иш режаси.
Синф раҳбарларининг иш режаси.
Мактаб кутубхонасининг иш режаси.
Мактаб устахонасининг иш режаси.
Мактаб ота-оналар комитетининг иш режаси.
Мактаб врач ва ҳамширасининг иш режаси.
Мактабда таълимни ташкил этишда тўғри ташкил этилган режаштириш таълим самарадорлигининг ошишига таъсир қилади.
Умумий ўрта таълим мауссасаларида шартли равишда қабул қилинган қуйидаги режалар бўлиши зарур.
Жорий (кунлик).
Оралиқ (1 йиллик) режа. Давлат таълим стандарти. Кадрлар тайёрлаш миллий дастури асосида тузиладиган режа ҳисобланади.
Истиқболи (5 йиллик) режа турлари мавжуд.
Халқ таълим бўлимлари ва мактабга яқин бўлган турли муассасалар билан мустаҳкам алоқада бўлиш.
Бошқариш ва раҳбарлиқ ишига билимдон, ҳалол ишбилармон ва яхши маъмурий кобилиятга эга бўлган педагог ходимларни жалб этиш.
Ходимлар ўртасида иш тақсимотининг тўғри ташкил этилганлиги.
Раҳбар ходимлардан бошлаб то оддий ҳодимларгача шахсий иш режа асосида ишлаш.
Раҳбарнинг мактаб иш режаларининг бажарилиши юзасидан узлуксиз назоратни ўрганганлиги.
Мактабнинг ўқув-тарбия ишларини режалаштирилаётган пайтда асосан учта нарсага аҳамият бериши керак.
Ишнинг бошланишида педагогик нуқтаи назарда таҳлил қилиб масалаларни кўриб чиқиш.
Ишнинг режалаштиришнинг охирида мактаб ўқувчиларга берган таълим ва тарбия дражасини аниқ тасаввур қилиш.
Мактаб ва таълим муассасиса ишини ҳозирги кун талаблари даражасига кўтармоқ учун, шунча имкон берадиган педагогик воситаларининг маъкулини танлаш.
Режалаштириш икки формада тузилади.
А) Ёзма равишда (аналитик метод.содда-мураккаб).
Б) График равишда (синтетик метод. мураккаб-содда)
Аниқланган вазифалар асосида аниқ тадбирларни белгилаш режанинг 2-қисмига жойлашади. Унинг мундарижаси қуйидагича бўлади:
Ташкилий- педагогик ишлар.
Мактаб ва таълим муассасасининг ўқув – моддий ва техникавий базасини мустаҳкамлаш.
Мактаб ва таълим муассасалар фаолиятида таянч ва ўрта умумий таълимни амалга ошириш.
Мактаб ва Ўрта махсус таълим муассасини ходимлар билан таъминлаш ва улар билан ишлаш.
Мактаб ва таълим муассасининг синфдан ва мактабдан ташқари тарбиявий ишларни ташкил қилиш.
Таълим муассасаларининг фаоллик, соғликни сақлаш ва савдо ташкилотлари билан ҳамкорликда олиб бориладиган ишлар.
Мактаб ва таълим муассасининг ўқув тарбия ишларини йўлга қўйиш.
Ота-оналар ва жамоатчилик билан ҳамкорликда олиб бориладиган ишлар.
Муассаса кенгаши ва директори олиболиб борадиган ишлар.
Таълим муассаса ички назорати ва уни амалга ошириш.
Таълим муассасанинг молия-хўжалик ишлари.
Таълим муассасанинг методик ишлари.
