metod va uslublar majmuasidir. Bu ta`lim jarayonida o’qituvchi va talaba faoliyati
Texnologiya so’zi zamirida rejalashtirilgan jarayonlarni amalga oshirish usul va
Ta`lim texnologiyalarini tadqiq etishda avvalo, quyidagilarga e`tibor berish
- rejalashtirlgan ta`lim texnologiyasiga ijtimoiy - pedagogik asoslar nimalardan
iboratligini aniqlash;
- ta`lim texnologiyasining jarayon sifatida bosqichma-bosqich amalga oshiriladigan
qat`iy ketma-ketligi mavjudmi, ularning funktsional tuzilmasi nimalardan iboratligini
- bu texnologiya bugungi kun talabiga va jahon ta`limi talablariga mos kelishligini
- ta`lim texnologiyasining maqsadini o’rganilayotgan o’quv predmetining maqsadlari
Bunda joriy va oraliq natijalar muntazam ravishda nazorat qilinib boriladi va shu
bir-biriga mos tushsa, pedagogik jarayon oxiriga etgan hisoblanadi, ya`ni pedagogik
18
Pedagogik texnologiyaga YUNESKO ta`rifi: - Pedagogik texnologiya ta`lim
berish va o’zlashtirish usullarini yaratish, qo’llash, ularni yagona tizimga keltirish yo’li
bilan inson salohiyati va texnik vositalarining barcha imkoniyatlaridan muvofiq
foydalanib, bilimlar o’zlashtirilishining eng maqbul jarayonidir.
Ta`rifdan ko’rinib turibdiki, pedagogik texnologiya asosan tizimli yondashuvdan
iborat bo’lib, pedagogik tadqiqotlarda “tizimiy yondashuv“ tadqiqot usuli boshqa
yondashuvlardan keskin farq qiladi va manbani har tamonlama chuqur o’rganish
imkonini beradi.
Ta`lim texnologiyalarini o’quv jarayoniga joriy etishning dolzarbligi quyidagi
beshta shartlarning barcha talablariga javob beradigan ta`limiy tadbirdir:
- “ Kadrlar tayyorlash milliy dasturi “ maqsadi va vazifalarini ro’yobga chiqarish uchun
ta`limni jadallashtirish zarurligi;
- ta`lim-tarbiya jarayonida o’qituvchi va o’quvchi rolini o’zgartirish zarurligi;
- fan-texnika taraqqiyotining o’ta rivojlanganligi natijasida axborotlarning keskin
ko’payib borayotganligi va ularni yoshlarga bildirish uchun vaqtning chegaralanganligi;
- kishilik jamiyati o’z taraqqiyotining shu kundagi bosqichida nazariy va empirik
bilimlarga asoslangan tafakkurdan tobora foydali natijaga ega bo’lgan, aniq yakunga
asoslangan texnik tafakkurga o’tib borayotganligi;
- barkamol avlodni tarbiyalash talabi ularga eng ilg’or bilim berish usuli hisoblangan
ob`ektiv borliqqa tizimli yondashuv tamoyilidan foydalanishni talab qilishi.
O`zbekistonlik pedagog-olim L. V. Golish ta`lim texnologiyasini quyidagicha
ifrdalab bergan:
“Ta`lim texnologiyasi – pedagogik texnologiyaning ilmiy aspektini belgilash
uchun ishlatiladi. Bu, texnik va inson resurslarini hamda ularni, o’z oldiga ta`lim
shakllarini optimallashtirish vazifasini qo’yuvchi hamkorligini hisobga olgan holda dars
berish va bilimlarni o’zlashtirishning barcha jarayonlarini yaratish, qo’llash va
belgilashning tizimli usuli”.
Ta`lim texnologiyasi tushunchasi o’qitish va o’rganish jarayoniga tizim sifatida
qarashni anglatar ekan, avvalo tizim tushunchasini tushunib olish zarur.
Do'stlaringiz bilan baham: