I bob. Zamonaviy adabiyotshunoslikda strukturalizmning o`rni…10-40

Badiiy matnda timsollar tizimi

Timsol nazariyasi va timsolning badiiy matn tarkibidagi o’rni beqiyos. Badiiy matn yaxlit poetik timsol sifatida shakillanadi. Obraz (timsol) tushunchasining ikki tomonlama xarakteri mavjud . Badiiy matnning obrazliligi. Obrazlilik san’atning mohiyatini anglatuvchi omil ekanli ,estetik tahlilda obraz (timsol)ning o`rni qanday? Badiiy asarning obrazlar olami. Badiiy obraz (timsol) turlari: kishilar, hayvonlar, tabiat va narsa-predmet obrazlari. Badiiy asarning bosh predmeti Inson shaxsi ekanligida ko`rinib turadi. Kishilar obrazlarini anglatuvchi poetik tushunchalar: personaj, qahramon, xarakter, tip. Tabiat obrazi (timsoli) peyzaj sifatida. Uning badiiy asar tarkibidagi vazifasi. Hayvonlar timsollarining hayotiy va majoziyligi. Narsa va predmetlar timsollari ramzni tashkil qiluvchi badiiy unsurlar sifatida. Poetik ramz tabiati va simvollar nazariyasi. Ramzchilik (simvolizm) va uning badiiy tahlildagi o`rni shuning uchun ham dimo ahamiyatga ega.
Badiiy matnda tarkibida timsol elementining vazifasi quydagicha. Timsol va model munosabati. Timsol dunyoni badiiy modellashtirishning ilk tajribasi sifatida qaraladi. Badiiy matnni modellashtirishda timsollarning o`rni struktural tahlilda poetik timsolning vazifasi hisoblanadi.