I bob qattiq jismlar 1-§. Qattiq jismlarning fizikasida asosiy tushunchalar



Download 5,36 Mb.
Pdf ko'rish
bet144/225
Sana03.07.2021
Hajmi5,36 Mb.
#108758
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   225
Bog'liq
Яримўтказгичлар физикаси Бадирханов

 
9.9  § Fotolitografiya jarayoni 
 
 
FL jarayoni bir qancha operatsiyalardan iborat: 
 

plastinka  sirtini  tozalash.  Buning  uchun  suyuq  uch  xlor  etilenda  (C
2
Cl
3
H) 
yoki  uning  bug‘ida  yuviladi,  azot  kislotasida  (HNO
3
)  qaynatiladi.  Yuvish  uchun 
toluol (C
7
H
8
), amilatsetat, atseton (S
3
N
6
O) va etil spirti ishlatiladi.  
 

 FRni surish. Sentrofuga yordamida, purkash orqali, FR ga botirib va boshqa 
usullar bilan amalga oshiriladi. 
 

 FR qatlamini quritish. T=300 K da 15

30 minut, so‘ngra T=100

120 
0
C da 
30

60 minut oralig‘ida quritiladi. IQ nurda yoki vakuumda ham quritish mumkin. 
      -    Eksponirlash.  Kontaktli  usul  bilan  amalga  oshiriladi.  Yoritilganda  FR 
qatlamining xossasi o‘zgaradi. 
 
-  Ochiltirish  negativ  fotorezis  ishlatilsa  yoritilmagan  sohalar  organik 
eritgichlar:  toluol  (C
7
H
8
),  uchxlor  etilen  (C
2
Cl
3
H),  xlorbenzol  (C
6
H
5
Cl)  da  eritib 
yuboriladi. 


 
147 
Pozitiv  FR  larda  yoritilgan  sohalari  indenkarbon  kislota  eruvchan  tuzlarga 
aylanadi va kuchsiz (0,3 – 0,4)% li ishqorli NaOH yoki uch natriy fosfat eritmasida 
eritiladi. 
-  Mustahkamlash  -  rasm  hosil  qilingan  fotorezis  qatlamini  mustahkamlash 
uchun  ishlatilayotgan  FR  turiga  qarab  130
o
C  dan  260
o
C  gacha  oraliqdagi  haroratda 
bir soat davomida qizdiriladi. 
- Hosil qilingan rasmning geometrik o‘lchamlarini mikroskop ostida tekshirish: 
FL jarayonida eng ko‘p hosil bo‘ladigan nuqsonlari rasm chetlarining notekisligi, FR 
qatlamlarida teshiklar hosil bo‘lishi. 
-  SiO

qatlamini  yemirish.  Bu  qatlamning  FR  bilan  himoyalanmagan  sohalari 
30gr NH
4
F + 60ml H
2
O + 9ml HF (48%) yemirgich yordamida yemiriladi. Tarkibida 
fosfor atomlari ko‘p bo‘lgan SiO
2
qatlamining  HF  da  yemirilish  tezligi  toza  SiO
2
  da 
borli SiO

qatlamidan katta bo‘lgani uchun SiO

qatlamini HF da yemirish maqsadga 
muvofiq emas. 
-Mustahkamlangan  fotorezis  qatlamini  ketkazish  uchun  sulfat  kislotada 
(H
2
SO
4
)  qaynatiladi  yoki  10%  li  ishqor  eritmasiga  solinadi.  Alyuminiy  qatlamini 
yemirish uchun negativ fotorezis bo‘lganda 5-20 % li NaOH  yoki KON ishlatiladi. 
Yemirish uchun  T=50-80 
0
C gacha qizdirish kerak bo‘ladi  va yemirish  tezligi 200 - 
500  A
0
/min  ni  tashkil  etadi.  Pozitiv  FR  bo‘lganda  alyuminiyni  yemirish  uchun 
ortofosfor  kislotasining  50  %  li  eritmasiga  solinib,  T=60-70 
0
C  gacha  qizdiriladi. 
Quyidagi yemirgichdan ham foydalanish mumkin: 
3.8 l FeCl
3
+360 mll 38% li HSl 
Xrom  qatlamini  yemirish  uchun  pozitiv  FR  bo‘lganda  kuchsiz  HCl  dan 
foydalanish mumkin. Yemirish tezligi katta bo‘ladi. Oltin  qatlamini yemirish uchun 
pozitiv FR bo‘lganda 1HNO
3
+3HCl yemirgichdan foydalaniladi.  
Tantal  qatlamini  yemirish  uchun  negativ  FR  qo‘llanilganda  avval  ishqorli 
eritmada  tantal  qatlamining  oksid  qatlami  yemiriladi,  so‘ngra  HF  li  yemirgichda 
tantal qatlamini yemiriladi. 

Download 5,36 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   225




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish