I. B. Isabayev, F. U. Suvanova, Q. H. Majidov

Б 
modifikatsiyaga aylantirishning tezligi etarli darajada bo'lmaganida va beqaror 
modifikatsiyaning suyuqlanish haroratiga yetganda,
A
modifikatsiyadagisining bir 
qismi o'zgarmasdan qoladi va u eriydi (suyuqlanadi). Hosil bo’lgan barqaror 
22-rasm. Monotrop polimorf moddalarning harorat o`zgarishi 
bilan bog`liq modifikatsion o`zgarishlari. 
B
u
g`
n
in
g 
soli
sh
tirm
a 
b
os
im
i 
H a r o r a t

---

129 
modifikatsiya haroratning yanada ko’tarilishi bilan
Б
modifikatsiyaning 
suyuqlanish haroratida eriydi (suyuq holatga o’tadi). Shunday qilib, tez qizdirish 
davomida xuddi enantiotrop polimorfizmdagiday polimorf moddalarning ikkita 
erish (ya’ni suyuqlanish) nuqtalari kuzatiladi. 
Monotrop polimorf moddalarning qattiq holatini belgilovchi sohada (grafikka 
qarang) bitta modifikatsiya har doim barqaror, boshqasi esa har doim beqaror 
bo’ladi. 
Beqaror modifikatsiyani faqat uni eritish (suyuqlantirish) va ma'lum 
sharoitlarda kristallashtirish orqali olish mumkin. 
Yog` kislotalarining strukturasi ular molekulasining uzun uglevodorod zanjiri 
va polyar karboksil guruhidan tashkil topganligi bilan belgilanadi. Yog` kislotalari 
va ularning aralashmasi qattiq holatda asosan kristallik strukturaga ega. Yog` 
kislotalari bir necha xil (stabil, ya’ni barqaror va nostabil, ya’ni beqaror) polimorf 
kristallik struktura hosil qila oladi. Lekin yog` kislotalarining polimorfizmi 
yetarlicha o`rganilgani yo`q.
Toq va juft uglerod atomli to`yingan yog` kislotalari polimorfizmi birmuncha 
farq qiladi.
Juft uglerod atomli normal tuzilishdagi to`yingan yog` kislotalari monotrop 
polimorfizmni namoyon etadi. Ular uch turdagi polimorf modifikatsiyalar hosil 
qilishi mumkin. Bundan ikkitasi nostabil va bittasi stabil. (

 
va 

 
-nostabil, 
