Házirgi qaraqalpaq ádebiyatı hám ádebiy process 1-tema: Kirisiw, házirgi qaraqalpaq ádebiyatı pániniń maqseti hám wazıypaları

2.T.Qayıpbergenovtıń 60-80 jıllardaǵı romanları 
Jazıwshınıń 1960-jılları jarıqqa shıqqan 

Sońǵı hújim

, 

Qaraqalpaq qızı

romanları milliy 
prozamızda qaharman xarakterininiń evolciyasın súwretlewde áhmiyetke iye bolǵan shıǵarmalar 
qatarına kiredi. 

Sońǵı hújim

atlı romanda Qaraqalpaqstanda awıl xojalıǵın kollektivlestiriw máseleleri 
sóz etiledi. Bul nárse romandaǵı Jiyemurat, Aytjan, Serkebay, Jálmen, Ayxan obrazları arqalı 
beriledi. Romandaǵı barlıq waqıya bir awıldıń masshtabına jámlengen. Shıǵarmanıń tiykarǵı 
ideyası awıldaǵı jańa dúzim menen góne dúzimniń gúresi súwretlew.
Jazıwshınıń 

Qaraqalpaq qızı

romanı qaharman xarakterindegi psixologizmdi 
súwretlewde úlken jetiskenlik bolıp esaplanadı. Shıǵarmadaǵı barlıq waqıya Jumagúl obrazı 
arqalı ashıp beriledi. Bunda qaraqalpaq qızınıń huqıqsızlıǵın, teńsizlik ómirden erkinlikke 
umtılıwındaǵı basıp ótken azaplı jolı júdá isenimli túrde súwretlengen, sonday-aq, Záripbay, 
Dúysenbay, Qutımbay, Turımbet, Ayten molla obrazları oqıwshınıń dıqqatın ózine tartadı.

---

81 
60-jıllardıń ekinshi yarımınan baslap 

Qaraqalpaq dástanı

trilogiyası jazıla basladı. 
Trilogiyanıń birinshi kitabı 1968-jılı, ekinshi kitabı 1971-jılı, úshinshi kitabı 1976-jılı jazıp 
pitkerildi. Roman rus, ózbek, qazaq, túrkmen tillerine awdarıldı. Trilogiyaǵa burınǵı Awqamnıń 
mámleketlik sıylıǵı beriliwi onıń úlken dóretpe ekenliginen derek beredi. Bul dóretpeni 
izertlewde qaraqalpaq ádebiyatshı alımları menen birge ózbek ilimpazı P.Shermuxammedov, orıs 
ilimpazlı Zoya Kedrina, T.Dabıdova, M.Lomunova hám taǵı basqalar izertlew jumısların alıp 
bardı. Roman úsh kitaptan ibarat bolıp 

Maman biy

ápsanası, 

Baxıtsızlar

, 

Túsiniksizler

degen bólimlerden turadı. Trilogiyada qaraqalpaq xalqınıń XVIII ásirdegi turmısı tariyxıy faktler 
tiykarında kórkem tilde ashıp berilgen.
