Huquqshunoslik

Tabiat resurslari deyilganda, iste’mol manbayi bo‘lgan va inson tomonidan foydalaniladigan tabiat un- surlari tushuniladi. Inson hayotida ular turli-tuman iqti- sodiy, madaniy, sog‘lomlashtirish, kommunal va oqartuv vazifalarini bajaradi. Bunda bitta unsurning o‘zi bir necha resurslar rolini bajarishi mumkin. Masalan, yerni olaylik, u ishlab chiqarish vositasi va bino-inshoot joy- lashtirish uchun fazoviy bazis rolini bajaradi. Unda tuproq va oziq-ovqat resurslari mavjud. O‘rmon bir vaqtning o‘zida yonilg‘i-xomashyo va sog‘lomlashtirish resurslari bo‘lib hisoblanadi.

Tabiat boyliklariga atmosfera havosi ham kiradi. Demak, atmosfera havosi tabiiy resurslarning tarkibiy qismi bo‘lib, u umummilliy boylik hisoblanadi va davlat tomonidan muhofaza qilinadi.

O‘simlik dunyosi ham umummilliy boylik bo‘lib, un- dan oqilona foydalanish zarurligi O‘zbekiston Respub- likasining «O‘simlik dunyosini muhofaza qilish va undan foydalanish to‘g‘risida»gi 1997-yil 26-dekabrda qabul qilingan qonunida belgilangan.

VIII b o b. Tabiatni muhofaza qilish

145

Davlat qo‘riqxonalari o‘z oldiga oddiy, odatiy va noyob tabiiy majmualar, o‘simliklar va hayvonlarning ir- siy fondlarini saqlab qolish va o‘rganish, tabiiy jara- yonlar va hodisalar o‘zgarishi ustidan monitoring o‘tkazish maqsadini qo‘ygan tabiatni muhofaza etuvchi ilmiy tadqiqot muassasalari hisoblanadi. Davlat milliy tabiat bog‘lari tabiatni muhofaza qilish muassasalari bo‘lib, ularning hududlari alohida ekologik, tarixiy va estetik qimmatga ega bo‘lgan, madaniy maqsadlarda foydalanishga mo‘ljallangan tabiiy majmualarni qamrab oladi.

Bu boyliklarni himoya qilish har bir O‘zbekiston fuqarosining, shu bilan bir qatorda, siz yoshlarning ham burchingizdir. Tabiatimizdagi boyliklarni kelgusi avlodlar ham ko‘rishi, ulardan oziqa olishi bugungi kundagi har bir shaxsning ularga bo‘lgan munosabatidan kelib chiqishini yodda tutish kerak.