Huquqshunoslik

O‘zbekiston tarixida qachon konstitutsiyalar qabul qilingan?

a) 1927- y.,	1937- y.,	1978- y.,	1992- y;
b) 1924- y.,	1937- y.,	1977- y.,	1992- y;
c) 1927- y.,	1936- y.,	1978- y.,	1992- y;
d) 1927- y.,	1937- y.,	1977- y.,	1992- y;
e) 1924- y.,	1936- y.,	1978- y.,	1992- y;

2. 
   Davlat organlari va mansabdor shaxslar kimlar oldida mas’uldirlar?
   

1. 
   jamiyat va fuqarolar;
   
2. 
   barcha fuqarolar oldida;
   
3. 
   jamiyat oldida;
   
4. 
   fuqarolar, chet el fuqarolari oldida;
   
5. 
   barcha millatlar oldida.
   

3. 
   Referendum nima?
   

1. 
   umumiy ovoz berish;
   
2. 
   «ha» yoki «yo‘q» deyish;
   
3. 
   saylovga qatnashish;
   
4. 
   Prezident saylash;
   
5. 
   deputatlarni saylash.
   

¹⁵² Huquqshunoslik

4. 
   Demokratik huquq va erkinliklar nima bilan himoya qilinadi?
   

1. 
   Konstitutsiya va qonunlar bilan;
   
2. 
   Konstitutsiya bilan;
   
3. 
   qonunlar bilan;
   
4. 
   Prezident farmonlari bilan;
   
5. 
   Oliy Majlis qarorlari bilan.
   

5. 
   Konstitutsiyaning strukturasini aytib bering:
   

1. 
   6 bo‘lim, 26 bob, 128 modda;
   
2. 
   6 bo‘lim, 28 bob, 126 modda;
   
3. 
   3 bo‘lim, 26 bob, 130 modda;
   
4. 
   6 bo‘lim, 18 bob, 128 modda;
   
5. 
   5 bo‘lim, 28 bob, 126 modda.
   

6. 
   O‘zbekiston fuqarolari necha yoshdan saylash huquqiga ega?
   

1. 
   18 yoshdan;
   
2. 
   16 yoshdan;
   
3. 
   21 yoshdan;
   
4. 
   25 yoshdan;
   
5. 
   17 yoshdan.
   

7. 
   Vijdon erkinligi nima?
   

1. 
   xohlagan dinga e’tiqod qilish yoki e’tiqod qilmaslik;
   
2. 
   xohlagan diniy tashkilotga a’zo bo‘lish;
   
3. 
   vijdonan faoliyat ko‘rsatish;
   
4. 
   diniy qarashlarni majburan singdirish;
   
5. 
   xohlagan diniy qarashni targ‘ibot qilish.
   

8. 
   O‘zbekiston iqtisodiyotining negizini qanday mulk tashkil etadi?
   

1. 
   xilma-xil shakllardagi mulk;
   
2. 
   xususiy, davlat mulki;
   
3. 
   davlat mulki;
   

Test savollari

153

4. 
   shaxsiy mulk;
   
5. 
   shirkat mulki.
   

9. 
   Maxfiy jamiyatlar va uyushmalar tuzish mumkinmi?
   

1. 
   yo‘q, taqiqlangan;
   
2. 
   ha, mumkin;
   
3. 
   nizomi bo‘lsa, mumkin;
   
4. 
   ko‘pchilik shuni xohlasa, mumkin;
   
5. 
   dasturi bo‘lsa, mumkin.
   

10. 
    Oliy Majlis Qonunchilik palatasining deputatlari necha yoshdan va necha yil muddatga saylanadilar?
    

1. 
   25 yoshdan, 5 yilga;
   
2. 
   23 yoshdan, 5 yilga;
   
3. 
   21 yoshdan, 5 yilga;
   
4. 
   25 yoshdan, 4 yilga;
   
5. 
   35 yoshdan, 5 yilga.
   

11. 
    O‘zbekiston Respublikasining fuqaroligiga va siyosiy boshpana berishga oid masalalarni kim hal etadi?
    

1. 
   Prezident;
   
2. 
   Oliy Majlis Raisi;
   
3. 
   Bosh prokuror;
   
4. 
   Bosh Vazir;
   
5. 
   Oliy Sud Raisi.
   

12. 
    Vazirlar Mahkamasi qanday hokimiyat?
    

1. 
   ijro etuvchi;
   
2. 
   vakolatli;
   
3. 
   qonun chiqaruvchi;
   
4. 
   rahbarlik qiluvchi;
   
5. 
   Prezidentlik hokimiyati.
   

13. 
    Bugun Parlamentimiz nechta a’zodan iborat?
    

1. 
   250 ta;
   
2. 
   150 ta;
   

¹⁵⁴ Huquqshunoslik

3. 
   200 ta;
   
4. 
   300 ta;
   
5. 
   220 ta.
   

14. 
    Mahalliy davlat hokimiyatiga kim boshchilik qiladi?
    

1. 
   hokim;
   
2. 
   mahalliy hokimiyat raisi;
   
3. 
   oqsoqol;
   
4. 
   rais;
   
5. 
   xalq deputati.
   

15. 
    Prokuratura nimani nazorat qiladi?
    

1. 
   qonunning aniq va bir xilda bajarilishini;
   
2. 
   qonunlarning bajarilishini;
   
3. 
   tergov ishlarini;
   
4. 
   sudlov ishlarini;
   
5. 
   hukm ijrosini.
   

lar;

16. 
    Kimlar saylov huquqidan mahrum?
    

1. 
   muomalaga layoqatsizlar, ozodlikdan mahrum etilgan-
   

2. 
   ruhiy kasallar;
   
3. 
   ruhiy kasallar, alkogoliklar;
   
4. 
   muomalaga layoqatsizlar;
   
5. 
   ozodlikdan mahrum etilganlar.
   

MA’MURIY HUQUQ

1. 
   O‘zbekiston Respublikasining ma’muriy huquqbuzarlik to‘g‘risidagi Kodeksi qachon qabul qilingan?
   

1. 
   1992- yil 22- sentabr;
   
2. 
   1994- yil 22- sentabr;
   
3. 
   1994- yil 2- iyul;
   
4. 
   1993- yil 7- may;
   
5. 
   1995- yil 1- aprel.
   

Test savollari

155

2. 
   Ma’muriy javobgarlikka necha yoshdan tortiladi?
   

1. 
   14 yoshdan;
   
2. 
   13 yoshdan;
   
3. 
   17 yoshdan;
   
4. 
   18 yoshdan;
   
5. 
   16 yoshdan.
   

2. 
   Ma’muriy huquq tarmog‘i qanday munosabatlarni tar- tibga soladi?
   

1. 
   fuqarolar o‘rtasidagi munosabatlarni;
   
2. 
   mulkiy munosabatlarni;
   
3. 
   korxonalar o‘rtasidagi munosabatlarni;
   
4. 
   boshqaruv jarayonidagi munosabatlarni;
   
5. 
   mehnat jarayonidagi munosabatlarni.
   

2. 
   «Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risida»gi Kodeks necha qismdan iborat?
   

1. 
   uch qismdan;
   
2. 
   ikki qismdan;
   
3. 
   besh qismdan;
   
4. 
   bir qismdan;
   
5. 
   to‘rt qismdan.
   

2. 
   Jarima bu — ma’muriy huquqbuzarlik sodir etishda aybdor shaxsdan...
   

1. 
   davlat hisobiga pul undirishdir;
   
2. 
   jabrlanuvchi hisobiga pul undirishdir;
   
3. 
   korxona hisobiga pul undirishdir;
   
4. 
   ayrim miqdordagi pulni to‘lash;
   
5. 
   hamma javoblar to‘g‘ri.
   

2. 
   Jarima miqdori qanday belgilanadi?
   

1. 
   huquqbuzarlikning turiga qarab;
   
2. 
   aniq miqdorda;
   
3. 
   eng kam oylik ish haqidan kelib chiqqan holda;
   

¹⁵⁶ Huquqshunoslik

4. 
   eng kam ish haqining besh baravarigacha;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

2. 
   «Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risida»gi Kodeksda ma’- muriy jazo necha turga bo‘lingan?
   

1. 
   10 turga;
   
2. 
   9 turga;
   
3. 
   8 turga;
   
4. 
   6 turga;
   
5. 
   5 turga.
   

FUQAROLIK HUQUQI ASOSLARI

1. 
   Fuqarolik to‘g‘risidagi qonunlar qanday munosabatlarni tartibga soladi?
   

1. 
   mulkiy va shaxsiy munosabatlarni;
   
2. 
   oiladagi mulkiy va shaxsiy munosabatlarni;
   
3. 
   korxonalar o‘rtasidagi mulkiy munosabatlarni;
   
4. 
   barcha mulkiy munosabatlarni;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

2. 
   Fuqarolik huquqiy layoqat qachon vujudga keladi?
   

1. 
   tug‘ilgandan;
   
2. 
   16 yoshdan;
   
3. 
   18 yoshdan;
   
4. 
   14 yoshdan;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

3. 
   Fuqarolik huquqiy layoqat qachon tugaydi?
   

1. 
   jismoniy shaxs o‘lganda;
   
2. 
   jismoniy shaxs tugatilganda;
   
3. 
   fuqaro ruhiy kasal bo‘lsa;
   
4. 
   fuqaro jinoiy jazoga tortilsa;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

Test savollari

157

4. 
   Fuqarolarning to‘liq muomala layoqati qachondan vu- judga keladi?
   

1. 
   18 yoshdan;
   
2. 
   ular tug‘ilgan kunlaridan boshlab;
   
3. 
   14 yoshdan;
   
4. 
   16 yoshdan;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

4. 
   Qanday vaziyatda fuqaro muomalaga layoqatsiz deb taniladi?
   

1. 
   ruhiy kasal deb topilsa;
   
2. 
   18 yoshga to‘lmasa;
   
3. 
   16 yoshga to‘lmasa;
   
4. 
   nogiron bo‘lsa;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

4. 
   Kimlar yuridik shaxs bo‘la oladi?
   

1. 
   o‘z mulkiga ega, majburiyatlarni bajara oladigan, javob- gar bo‘la oladigan tashkilotlar;
   
2. 
   sud, prokuratura, adliya xodimlari;
   
3. 
   sud, prokuror, mulk egalari;
   
4. 
   o‘z mulkiga ega bo‘lgan tashkilotlar;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

4. 
   Mulk huquqi tushunchasini aniqlang:
   

1. 
   mulkka ega bo‘lish, foydalanish, tasarruf qilish;
   
2. 
   mulkka ega bo‘lish;
   
3. 
   xususiy mulkka ega bo‘lish;
   
4. 
   xususiy, shaxsiy mulkka ega bo‘lish;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

4. 
   Qanday mulk er-xotinning umumiy mulki hisoblanadi?
   

lar;

1. 
   ular nikohda turgan vaqtda birgalikda to‘plagan mulk-
   

2. 
   ikkalovi birgalikda topgan mulk;
   

¹⁵⁸ Huquqshunoslik

3. 
   ular birgalikda to‘plagan mulk va farzandlarning mulk- lari;
   
4. 
   ular birgalikda to‘plagan mulk va turar joy;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

4. 
   Qonuniy vorislarni aniqlang:
   

1. 
   er yoki xotin, farzandlar va qarindoshlar;
   
2. 
   er-xotin, farzandlar;
   
3. 
   vasiyatda ko‘rsatilgan hamma shaxslar;
   
4. 
   faqat eri o‘lsa xotini, xotini o‘lsa eri, farzandlari;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

4. 
   Qonun bo‘yicha birinchi navbatdagi vorislarga kimlar kiradi?
   

1. 
   bolalar, ota-ona, eri yoki xotini, o‘limidan keyin tug‘il- gan bola;
   
2. 
   ota-ona, er-xotin, farzandlar;
   
3. 
   ota-ona, er-xotin, bolalar va qarindoshlar;
   
4. 
   ota-ona, er-xotin, bolalar, opa-singillar;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

4. 
   O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik Kodeksi qachon qabul qilingan?
   

à) 21.12.1995;

b) 15.01.1996;

c) 20.12.1996;

d) 21.08.1995;

e) 21.08.1996.

MEHNAT HUQUQI ASOSLARI

1. 
   Mehnat qonunlarining amal qilish doirasini aniqlang.
   

1. 
   O‘zbekiston va Qoraqalpog‘iston hududlarida amal qi- ladi;
   
2. 
   O‘zbekistonda amal qiladi;
   

Test savollari

159

3. 
   O‘zbekiston Respublikasining butun hududlarida amal qiladi;
   
4. 
   qonun bilan belgilangan hududlarda amal qiladi;
   
5. 
   a, c, d javoblari to‘g‘ri.
   

2. 
   Mehnat huquqlarini himoya qilish qanday amalga oshiriladi?
   

1. 
   tekshiruv va nazorat qiluvchi organlar himoya qiladi;
   
2. 
   sud organlari himoya qiladi;
   
3. 
   qonun har bir shaxsning mehnat qilish huquqlarini hi- moya qiladi;
   
4. 
   mehnat nizolarini ko‘ruvchi organlar himoya qiladi;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

3. 
   Jamoa shartnomasi nima?
   

1. 
   ish beruvchi bilan xodim o‘rtasidagi bitim;
   
2. 
   korxonada ish beruvchi bilan xodimlar o‘rtasidagi mehnatga oid munosabatlarni tartibga soluvchi normativ huj- jat;
   

jat;

3. 
   ish vaqti, dam olish vaqti va ish haqini aniqlovchi huj-
   

4. 
   korxona bilan xodimning mehnatga oid munosabatlari-
   

ni tartibga soluvchi hujjat;

5. 
   b, c javoblari to‘g‘ri.
   

4. 
   Ishsiz deb e’tirof qilish necha yoshdan boshlanadi?
   

1. 
   14 yoshdan;
   
2. 
   16 yoshdan;
   
3. 
   15 yoshdan;
   
4. 
   18 yoshdan;
   
5. 
   13 yoshdan.
   

5. 
   Taklif qilingan maqbul ishni rad etgan shaxslar qachon- dan boshlab yana ishsiz sifatida takroran ro‘yxatga olinadi?
   

1. 
   24 kalendar kundan boshlab;
   
2. 
   30 kalendar kundan boshlab;
   

¹⁶⁰ Huquqshunoslik

3. 
   2 oy ichida;
   
4. 
   3 oy ichida;
   
5. 
   6 oy ichida.
   

6. 
   Ishsiz shaxs nafaqa olish davrida mahalliy mehnat or- ganlarining yo‘qlamasidan qay tartibda o‘tishi kerak?
   

1. 
   ikki haftada kamida bir marotaba;
   
2. 
   bir haftada;
   
3. 
   har 20 kunda;
   
4. 
   har 10 kunda;
   
5. 
   har oyda.
   

7. 
   Ishsizlik nafaqasi ilgari ishlamagan va ish qidirayotgan shaxsga qanday to‘lanadi?
   

1. 
   3 kalendar hafta mobaynida;
   
2. 
   6 oygacha;
   
3. 
   1 yilgacha;
   
4. 
   ish topgungacha;
   
5. 
   hamma javob to‘g‘ri.
   

8. 
   Mehnat shartnomasi necha nusxada tuziladi?
   

1. 
   bir nusxada;
   
2. 
   ikki nusxada;
   
3. 
   bir yoki ko‘p nusxada;
   
4. 
   taraflarning kelishuviga bog‘liq;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

9. 
   Qonunga ko‘ra necha yoshdan ishga qabul qilishga yo‘l qo‘yiladi?
   

1. 
   14 yoshdan;
   
2. 
   15 yoshdan;
   
3. 
   16 yoshdan;
   
4. 
   18 yoshdan;
   
5. 
   13 yoshdan.
   

Test savollari

161

10. 
    Mehnat shartnomasi qaysi vaqtdan tuzilgan hisobla- nadi?
    

1. 
   buyruq chiqqan kundan boshlab;
   
2. 
   ish boshlagan kundan boshlab;
   
3. 
   qonunda ko‘rsatilgan tarzda;
   
4. 
   imzolangan paytdan boshlab;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

10. 
    Mehnat shartnomasi bekor qilingan kun deb qaysi kun hisoblanadi?
    

1. 
   buyruq chiqqan kun;
   
2. 
   ariza bergan kun;
   
3. 
   oxirgi ish kuni;
   
4. 
   mehnat shartnomasi bekor bo‘lgan kun;
   
5. 
   mehnat daftarchasini olgan kun.
   

10. 
    18 yoshga to‘lmagan xodimlarning ish vaqtini aniq- lang.
    

1. 
   haftasiga 35 soat;
   
2. 
   haftasiga 24 soat;
   
3. 
   haftasiga 36 soat;
   
4. 
   haftasiga 30 soat;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

10. 
    Ish vaqtidan tashqari ishlarning eng ko‘p muddati qancha?
    

1. 
   ikki kun davomida 8 soat;
   
2. 
   ikki kun davomida 4 soat;
   
3. 
   ikki kun davomida 2 soat;
   
4. 
   ikki kun davomida 6 soat;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

10. 
    18 yoshga to‘lmaganlarning yillik ta’tili qancha?
    

1. 
   24 kun;
   
2. 
   30 kun;
   

¹⁶² Huquqshunoslik

3. 
   36 kun;
   
4. 
   18 kun;
   
5. 
   26 kun.
   

10. 
    Mehnat nizolari qayerda ko‘riladi?
    

1. 
   mehnat nizolari komissiyalarida;
   
2. 
   sudda;
   
3. 
   mehnat nizolari komissiyalarida va sudda;
   
4. 
   xodim istagan joyiga shikoyat qiladi;
   
5. 
   kasaba uyushmasida.
   

OILA HUQUQI ASOSLARI

1. 
   FHDYo idorasiga ariza bergandan keyin nikohni qayd qilish muddati qancha?
   

1. 
   bir oy;
   
2. 
   ikki hafta;
   
3. 
   qachon xohlasa;
   
4. 
   10 kun;
   
5. 
   20 kun.
   

2. 
   Nikoh tuzish shartlarini aniqlang:
   

1. 
   nikohlanuvchilarning o‘z roziligi, nikoh yoshiga yetishi;
   
2. 
   nikohlanuvchilarning roziligi, muhabbati;
   
3. 
   nikoh yoshiga yetishi, sevishi;
   
4. 
   nikoh yoshiga yetishi, ota-onasining roziligi;
   
5. 
   to‘g‘ri javob b va c.
   

3. 
   Nikoh yoshini aniqlang:
   

1. 
   qizlar 17, erkaklar 18 yosh;
   
2. 
   17 yosh;
   
3. 
   18 yosh;
   
4. 
   qizlar uchun 16, erkaklar uchun 17 yosh;
   
5. 
   to‘g‘ri javob a va d.
   

Test savollari

4. 
   Nikoh tuzishga monelik qiladigan holatlar:
   

163

1. 
   boshqa nikohda bo‘lish, bir nasl-nasab chizig‘i bo‘yicha to‘g‘ri tutashgan qarindoshlar, ruhiy kasal bo‘lish;
   
2. 
   boshqa nikohda bo‘lish, tutashgan qarindoshlar;
   
3. 
   boshqa nikohda bo‘lish, ruhiy kasal;
   
4. 
   nikohlanuvchilarning rozi emasligi;
   
5. 
   to‘g‘ri javob d.
   

5. 
   Er-xotinning huquq va majburiyatlari vujudga kelish vaqtini aniqlang:
   

lab;

1. 
   nikoh FHDYo idorasida qayd qilingan vaqtdan;
   
2. 
   FHDYo idorasiga ariza bergan kundan;
   
3. 
   to‘y marosimlari o‘tgan kundan;
   
4. 
   nikohdan o‘tishga kelishib, unashtirilgan kundan bosh-
   

5. 
   to‘g‘ri javob a va b.
   

6. 
   Er-xotinning birgalikdagi umumiy mulkini aniq- lang:
   

1. 
   nikohdan o‘tgan kundan boshlab hamma mulk umu- miy;
   
2. 
   uy-ro‘zg‘or ishlarini yuritishdagi mulklar;
   
3. 
   er-xotinning nikoh davomida orttirilgan mulklari;
   
4. 
   turar joy, mashina va shularga teng keladigan mulk-
   

lar;

5. 
   to‘g‘ri javob b va d.
   

7. 
   Er-xotinning har biriga tegishli alohida mulkni ko‘rsa- ting:
   

1. 
   er-xotinning nikohga qadar mulki, nikoh davomida hadya yoki meros tariqasida olgan mulklari;
   
2. 
   er-xotinning nikohga qadar mulki;
   
3. 
   er-xotinning nikohga qadar mulki, nikoh davomida meros tariqasida olgan mulklari;
   
4. 
   er-xotinning bir-biriga hadya qilgan mulklari;
   
5. 
   sud aniqlaydi.
   

¹⁶⁴ Huquqshunoslik

8. 
   Nikohdan sudda ajralishda yarashish uchun belgilanadi- gan muddatni aniqlang:
   

1. 
   6 oy;
   
2. 
   3 oy;
   
3. 
   1 oy;
   
4. 
   15 kun;
   
5. 
   muddati ko‘rsatilmagan.
   

9. 
   Bir farzandga to‘lanadigan aliment miqdorini aniqlang:
   

1. 
   maoshning 25 foizi;
   
2. 
   maoshning 33 foizi;
   
3. 
   maoshning 50 foizi;
   
4. 
   ota yoki onaning xohishiga ko‘ra ko‘p yoki kam miq- dorda;
   
5. 
   to‘g‘ri javob c.
   

10. 
    Nikoh bu...
    

1. 
   erkak va ayolning ixtiyoriy bitimini tegishli organda rasmiylashtirish;
   
2. 
   erkak va ayolning bitimi;
   
3. 
   erkak va ayolning ixtiyoriy roziligi;
   
4. 
   erkak va ayolning birga yashashi, umumiy ro‘zg‘orga ega bo‘lishi;
   
5. 
   hamma javob to‘g‘ri.
   

11. 
    Erning nikohdan ajralish haqidagi talabini man etadi- gan hollarni ko‘rsating:
    

1. 
   farzandi 1 yoshga to‘lgunga qadar;
   
2. 
   farzandi 2 yoshga to‘lgunga qadar;
   
3. 
   farzandi 1,5 yoshga to‘lgunga qadar;
   
4. 
   farzandi 3 yoshga to‘lgunga qadar;
   
5. 
   to‘g‘ri javob b va d.
   

12. 
    Bolalarning familiyasi qanday beriladi?
    

1. 
   ota yoki onaning familiyasi, buvaning oti familiya qilib beriladi;
   

Test savollari

2. 
   ota yoki onaning familiyasi beriladi;
   
3. 
   otaning familiyasi beriladi;
   
4. 
   onaning familiyasi beriladi;
   
5. 
   otaning ismi beriladi.
   

165

13. 
    Ota-onalik huquqidan mahrum qilingan shaxslar farzandlariga ta’minot beradilarmi?
    

1. 
   bermaydi;
   
2. 
   beradi;
   
3. 
   berish-bermaslik ularning xohishi;
   
4. 
   qonun hal qiladi;
   
5. 
   to‘g‘ri javob c va d.
   

13. 
    Ota-onalik huquqidan mahrum qilingan shaxslar farzandlaridan ta’minot talab qiladilarmi?
    

1. 
   talab qilish huquqidan mahrum;
   
2. 
   talab qilishi mumkin;
   
3. 
   sud hal qiladi;
   
4. 
   hokimiyat hal qiladi;
   
5. 
   FHDYo hal qiladi.
   

JINOYAT HUQUQI

1. 
   Jinoyat qonunlarining asosiy prinsiplarini aniqlang:
   

1. 
   qonuniylik, odillik, ayb uchun javobgarlik va h. k.;
   
2. 
   qonuniylik, jinoyatning oldini olish va h. k.;
   
3. 
   jinoyatning oldini olish, demokratik va h. k.;
   
4. 
   fuqarolarni qonunga rioya qilish tarzida tarbiyalash, in- sonparvarlik va h. k.;
   
5. 
   to‘g‘ri javob a va b.
   

2. 
   Jinoyat tushunchasi nima?
   

1. 
   aybli ijtimoiy xavfli qilmish;
   
2. 
   ijtimoiy xavfli harakat yoki harakatsizlik;
   

¹⁶⁶ Huquqshunoslik

3. 
   ijtimoiy xavfli qilmish;
   
4. 
   ijtimoiy xavfli harakat alohida keltirgan zarar;
   
5. 
   to‘g‘ri javob a va b.
   

3. 
   Jinoyat o‘z xususiyati va ijtimoiy xavfi darajasiga ko‘ra qanday turlarga bo‘linadi?
   

1. 
   og‘ir, o‘ta og‘ir, ijtimoiy xavfi katta bo‘lmagan, uncha og‘ir bo‘lmagan;
   
2. 
   og‘ir, o‘ta og‘ir, ashaddiy, uncha og‘ir bo‘lmagan;
   
3. 
   ijtimoiy xavfi og‘ir, o‘ta og‘ir, og‘ir bo‘lmagan;
   
4. 
   ijtimoiy xavfi uncha og‘ir bo‘lmagan, og‘ir, og‘ir emas;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

4. 
   Jismoniy shaxslar javobgarlikka necha yoshdan torti- ladi?
   

1. 
   16 yoshdan;
   
2. 
   14 yoshdan;
   
3. 
   13 yoshdan;
   
4. 
   15 yoshdan;
   
5. 
   to‘g‘ri javob a va b.
   

5. 
   Ayb qanday shakllarda bo‘ladi?
   

1. 
   qasddan yoki ehtiyotsizlik orqali;
   
2. 
   ijtimoiy xavfli;
   
3. 
   faqat qasddan;
   
4. 
   ijtimoiy xavfli, qasddan yoki ehtiyotsizlikdan;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

6. 
   Jinoyatda ishtirokchilik tushunchasi nima?
   

1. 
   ikki yoki undan ortiq shaxsning qasddan jinoyat sodir etishda birgalashib qatnashishi;
   
2. 
   ikki yoki undan ortiq shaxsning jinoyat sodir etishi;
   
3. 
   ikki yoki bir necha shaxsning bila turib jinoyat sodir etishi;
   
4. 
   jinoyat sodir etishda bir necha guruhning birlashishi;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

Test savollari

167

7. 
   Quyidagilardan qaysisi jinoiy jazo deb topiladi?
   

1. 
   jarima, xizmat bo‘yicha cheklash, muayyan huquqidan mahrum qilish;
   
2. 
   jarima, maxsus huquqdan mahrum qilish, lavozimdan ozod qilish;
   
3. 
   jarima, erkinliklardan mahrum qilish;
   
4. 
   ozodlikdan mahrum qilish, erkinliklardan mahrum qi- lish;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

7. 
   Necha yilgacha muayyan huquqdan mahrum qilish ja- zosi tayinlash mumkin?
   

1. 
   1 yildan 5 yilgacha;
   
2. 
   3 oydan 3 yilgacha;
   
3. 
   1 yildan 3 yilgacha;
   
4. 
   6 oydan 5 yilgacha;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

7. 
   Axloq tuzatish ishlari bo‘yicha jazo qancha muddatga tayinlanadi?
   

1. 
   3 oydan 3 yilgacha;
   
2. 
   6 oydan 1 yilgacha;
   
3. 
   6 oydan 3 yilgacha;
   
4. 
   sud hukmida ko‘rsatilgan muddatgacha;
   
5. 
   to‘g‘ri javob a va c.
   

7. 
   Qamoq muddati qancha?
   

1. 
   6 oydan 1 yilgacha;
   
2. 
   1 oydan 6 oygacha;
   
3. 
   3 oydan 6 oygacha;
   
4. 
   sud hukmida ko‘rsatilgan muddatgacha;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

7. 
   Ozodlikdan mahrum qilishning muddatini aniqlang:
   

1. 
   3 oydan 25 yilgacha;
   
2. 
   6 oydan 20 yilgacha;
   

¹⁶⁸ Huquqshunoslik

3. 
   6 oydan 25 yilgacha;
   
4. 
   6 oydan 15 yilgacha;
   
5. 
   to‘g‘ri javob a va c.
   

7. 
   Voyaga yetmaganlar javobgarligi uchun jinoiy jazo tizimini aniqlang?
   

1. 
   jarima, mol-mulkni musodara qilish;
   
2. 
   axloq tuzatish ishlari, maxsus vazifadan ozod qilish;
   
3. 
   ozodlikdan mahrum qilish, jarima, axloq tuzatish ish- lari, qamoq;
   
4. 
   ozodlikdan mahrum qilish, intizomiy qismga jo‘na- tish;
   
5. 
   to‘g‘ri javob a va d.
   

7. 
   Axloq tuzatish ishlari voyaga yetmagan jinoyatchilar uchun necha yoshdan qo‘llaniladi?
   

1. 
   14 yoshdan;
   
2. 
   16 yoshdan;
   
3. 
   qonunda yoshi ko‘rsatilmagan;
   
4. 
   sud hukmi hal qiladi;
   
5. 
   to‘g‘ri javob a va c.
   

7. 
   Qamoq hukmi voyaga yetmagan jinoyatchilarga necha yoshdan qo‘llaniladi?
   

1. 
   16 yoshdan;
   
2. 
   14 yoshdan;
   
3. 
   qonunda yoshi ko‘rsatilmagan;
   
4. 
   sud hukmi hal qiladi;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

Test savollari

169

TABIATNI MUHOFAZA QILISH

1. 
   «Fuqarolar atrof tabiiy muhitga ehtiyotkorona munosabatda bo‘lishga majburdirlar» degan satr O‘zbe- kiston Respublikasi Konstitutsiyasining qaysi moddasida berilgan?
   

a) 50;

b) 51;

c) 52;

d) 53;

e) 54.

2. 
   Tabiat resurslari nima?
   

1. 
   iste’mol manbayi bo‘lgan va inson tomonidan foy- dalaniladigan tabiat;
   
2. 
   butun borliq;
   
3. 
   atrof-muhit;
   
4. 
   yer, suv;
   
5. 
   tuproq, yer, suv.
   

3. 
   Tabiat boyliklariga atmosfera havosi kiradimi?
   

1. 
   ha, kiradi;
   
2. 
   agar undan inson foydalansa;
   
3. 
   kirmaydi;
   
4. 
   agar u tabiiy resurslarning tarkibiy qismi bo‘lsa;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

4. 
   «O‘simlik dunyosini muhofaza qilish va undan foydala- nish to‘g‘risida»gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuni qachon qabul qilingan?
   

1. 
   1997- yil 26- dekabr;
   
2. 
   1997- yil 12- avgust;
   
3. 
   2000- yil 28- oktabr;
   
4. 
   2002- yil 15- avgust;
   
5. 
   2003- yil 12- sentabr.
   

¹⁷⁰ Huquqshunoslik

5. 
   O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat Kodeksining ne- chanchi bo‘limi «Ekologiya sohasidagi jinoyatlar» deb ataladi?
   

1. 
   2;
   
2. 
   3;
   
3. 
   4;
   
4. 
   5;
   
5. 
   6.
   

6. 
   Veterinariya yoki zootexnika qoidalarini buzish uchun jinoiy jazo qo‘llanadimi?
   

1. 
   ha, qo‘llanadi;
   
2. 
   yo‘q;
   
3. 
   faqat ma’muriy jazo;
   
4. 
   faqat moddiy jazo;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

171

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

1. 
   O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. – T.: «O‘zbe- kiston», 2010.
   
2. 
   I. A. Karimov. «O‘zbekiston: milliy istiqlol, iqtisod, siyosat, mafkura». T. 1. – T.: «O‘zbekiston», 1996.
   
3. 
   I. A. Karimov. «Jamiyatimiz mafkurasi xalqni — xalq, millatni — millat qilishga xizmat etsin», — T.: «O‘zbekiston», 1998.
   
4. 
   I. A. Karimov. Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch. T.: Ma’naviyat, 2008.
   
5. 
   I. A. Karimov. «Tarixiy xotirasiz kelajak yo‘q». Muloqot. 1998, 5-son.
   
6. 
   O‘zbekiston Respublikasi mehnat qonunchiligi bo‘yicha me’yoriy-huquqiy hujjatlar. T.: «NORMA», 2009.
   
7. 
   O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksi. T.:
   

«Adolat», 2008.

8. 
   O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksi. T.: «Adolat», 2008.
   
9. 
   O‘zbekiston Respublikasi Oila kodeksi. T.: «Adolat», 2008.
   
10. 
    O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksi. T.:
    

«Adolat», 2008.

11. 
    Y. A. Sokolov. Mehnat va huquq. T.: «Turon-Iqbol», 2009.
    
12. 
    O. Karimova. Mehnat huquqi. T.: TDPU, 2008.
    
13. 
    Ç. Èñëàìîâ. «Îáùåñòâî, ãîñóäàðñòâî, ïðàâî». — T. 1,2. — T.: «Adolat», 1997.
    
14. 
    Z. Islamov. Davlat va huquq: Umumnazariy masalala- ri. — T.: «Adolat», 2000.
    
15. 
    Davlat va huquq nazariyasi. Darslik. Prof. X. Odil- qoriyevning umumiy tahriri ostida. T.: «Sharq», 2009.
    
16. 
    A. Saidov, U. Tojixonov. «Davlat va huquq asoslari». T.: «O‘zbekiston», 1999.
    
17. 
    N. M. Muhamedov va boshq. O‘zbekiston davlati va huquqi tarixi. – T.: «Tasvir», 2009.
    

¹⁷² Huquqshunoslik

18. 
    Mahaliy davlat hokimiyati organlarining huquqiy asos- lari. T.: «Ilm-Ziyo», 2009.
    
19. 
    O. A. Karimova, Z. Zafarov. «Davlat va huquq asos- lari», T.: «O‘qituvchi», 1995.
    
20. 
    O. A. Karimova, X. To‘ychiyeva. «Huquqshunoslik», maruza matni, TDPU, 2001.
    
21. 
    O. A. Karimova. «Huquqshunoslik», T.: «Sharq», 2008,
    
22. 
    Ç. Ì. Ãàôàðîâ, Î. À. Êaðèìîâà. «Ìåòîäèêà ïðàâîâîãî âîñïèòàíèÿ è ïðàâîãî îáó÷åíèÿ». T.: «O‘qituv- chi», 1996.
    

Mundarija

173

M U N D A R I J A

So‘zboshi 3

1. 
   b o b
   

Davlat va huquq nazariyasi

Huquqshunoslik fanining predmeti, maqsadi, vazifasi 7

Jamiyat, davlat va huquq 9

Jamiyat tushunchasi 15

Davlatning vujudga kelishi 19

Davlat shakllari 22

Huquqiy davlat 23

Huquq nazariyasi. Huquqning vujudga kelishi 25

Huquq shakllari 27

Huquq sohalari 28

Huquqbuzarlik tushunchasi 31

Huquqiy madaniyat, huquqiy ong, huquqiy bilim 32

2. 
   b o b Konstitutsiyaviy huquq
   

Konstitutsiyaviy huquq fanining predmeti, vazifasi 36

3. 
   b o b Ma’muriy huquq asoslari
   

Ma’muriy huquq tushunchasi, maqsadi, vazifasi 41

Ma’muriy-huquqiy munosabatlar 42

Ma’muriy huquqbuzarlik tushunchasi 47

Voyaga yetmaganlarning ma’muriy huquqbuzarligi 51

4. 
   b o b Fuqarolik huquqi asoslari
   

Fuqarolik huquqi tushunchasi, maqsadi, vazifasi 55

Fuqarolik huquqiy munosabat tushunchasi 57

¹⁷⁴ Huquqshunoslik

Shaxslar 59

Bitimlar tushunchasi, turlari 62

Mulk huquqi 65

Majburiyat huquqi 66

Shartnomalar, ularning turlari 71

Intellektual mulk va uning huquqiy asoslari 73

Vorislik huquqi 76

5. 
   b o b Mehnat huquqi asoslari
   

Mehnat huquqi tushunchasi, maqsadi, vazifasi 80

Jamoa shartnomasi va kelishuvlari 82

Mehnat munosabatlarini huquqiy tartibga solish 84

Ish vaqti, dam olish vaqti, mehnatga haq to‘lash 87

Mehnat intizomi 90

Ayrim toifadagi xodimlarga beriladigan imtiyozlar 92

Mehnat nizolari 98

Davlat ijtimoiy sug‘urtasi 99

Pensiya ta’minoti 100

O‘zbekiston Respublikasida pensiya to‘lash asoslari 101

6. 
   b o b
   

Oila huquqi asoslari

Oila huquqi tushunchasi, maqsadi, vazifasi 105

Er va xotinning huquq va majburiyatlari 108

Nikohning tugatilishi 110

Ota-ona hamda voyaga yetmagan bolalarning huquq va majburiyatlari 115

Farzandlarning huquq va burchlari 118

Farzandlikka olish tartibi 118

Vasiylik va homiylik 120

7. 
   b o b Jinoyat huquqi
   

Jinoyat huquqi tushunchasi, maqsadi, vazifasi 122

Jismoniy shaxslarning javobgarligi 127

Mundarija

175

Jinoyatda ishtirokchilik 130

Jazo va uni tayinlash 132

Voyaga yetmaganlar javobgarligining xususiyatlari 136

VIII b o b Tabiatni muhofaza qilish

Tabiatni muhofaza qilish tushunchasi 141

Tabiatni huquqiy muhofaza qilish asoslari 142

Tabiatni muhofaza qilish obyektlari 144

Tabiatni muhofaza qilish to‘g‘risidagi qonunni buzganlik uchun huquqiy javobgarlik 145

Test savollari 148

Foydalanilgan adabiyotlar 171

OMINA KARIMOVA

HUQUQSHUNOSLIK

Akademik litsey va kasb-hunar kollejlari uchun darslik

Qayta ishlangan, to‘ldirilgan to‘rtinchi nashr

«Sharq» nashriyot-matbaa aksiyadorlik kompaniyasi Bosh tahririyati

Toshkent — 2010

Muharrir Z. Mirzahakimova

Badiiy muharrir T. Qanoatov

Texnik muharrirlar: R. Boboxonova, D. Gabdraxmanova

Kompyuterda sahifalovchi Ò. Ogay

Musahhih: M. Ziyamuhamedova

Bosishga ruxsat etildi: 18.08.2010. Bichimi 84õ108 ¹/32. «Tayms» garniturasi. Ofset bosma. Shartli bosma tobog‘i 9,24. Nashriyot-hisob tobog‘i 9,1. Adadi 6628 nusxa. 1159-son buyurtma.

«Sharq» nashriyot-matbaa aksiyadorlik kompaniyasi bosmaxonasi,

100000, Toshkent shahri, «Buyuk Turon» ko‘chasi, 41.

www.ziyouz.com kutubxonasi