Hujayra va gen ingenerligi

10 – jadval
256 gendan iborat oqsillar funksiyasi

Funksiya	Oqsillar soni
Energiya hosil qilish	28
Transport va aminokislotalar metabolizmi	11
Transport va nukleotidlar metabolizmi	20
Transport va uglevodlar metabolizmi	5
Kofaktorlar metabolizmi	8
Lipidlar metabolizmi	6
Translyatsiya va ribosomalar biogenezi	94
Replikatsiya, transkripsiya, rekombinatsiya, reparatsiya	35
Struktura funksiyasi	7
Sekresiya va adgeziya	5
Shaperonlar	13
Noorganik ionlar transporti	4
Gipotetik funksiya	15
Noma’lum funksiya	4

Genom tizimida ekologik moslanuvchanlik. Mavjud ozuqa muhitiga moslanish genom (GS-tarkib, DNKning super spiralizatsiyasi) tomonidan boshqariladi. Bunda inson oshqozonida yashovchi va oshqozon yarasini keltirib chiqaruvchi xelikobakteriya genomi ahamiyatga ega. Xelikobakteriyalar nordon ozuqa muhitida yashashga moslashgan, zero musbat membrane yoki potensialini past RNk o’rsatkichda o’zlashtiriladi va mikromuhitni ureaza yordamida modefitserlaydi. H. Pylori oqsillari E.coli oqsillariga nisbatan 2 baravar ko’p arginin va lizin aminokislotasi qoldiqlarini tutadi. H. Pylori oshqozonning epithelial hujayralariga 5 ta turli adgeziyatizimlari orqali bog’lanadi.
Prokariotgenlarstrukturasi
Promotor 2 ta konservativ ketma – ketlikka ega: ulardan biri 6 yoki 7 asosdan iborat va start (∙) dan 10 asos masofa uzoqlikda joylashgan bo’ladi. Ikkinchi ketma – ketlik 9 ta nukleotiddan iborat bo’lib, initsiatsiya saytidan 35 asos uzoqlikda joylashgan bo’ladi.
A
5’-TATAAT-3’
3’-ATATTA-5’
T TGAGA 16-19 p.o. TATAAT 5-9 p.o. +1
5’
3’
B

69 –rasm. Prokariot genlarning promotor va terminator strukturasi: A – E.coli promotor elementlarning konsensus ketma – ketliklari; B – prokapiotlar RNKsidagi terminator shpilkalar strukturasi.
Ushbu 35 ketma – ketlik RNK – rol bog’lashda ishtirok etadi. Pribnov boksida RNK – rol spiralni yecha boshladi va RNK sintezi initsiatsiyasi uchun sharoit yaratadi. Genning 3’ uchida transkripsion terminatorlar joylashgan. U transkripsiyalanayotgan RNK da shpilka strukturasini shakllantiradigan ketma – ketlikni tutadi. Shpilka hisobiga G – C juftliklar o’rtasida vodorod bog’lar hosil bo’ladi. Shpilkadan keyin RNK bilan DNK bog’lanishini ta’minlovchi U qoldiqlar
(A_5-6)joylashgan bo’ladi.
Promotor va terminator o’rtasidagi DNK qismi transkripsiya birligi deyiladi. RNK genlari speyser ketma – ketliklar orqali harakatlanadi, ular rRNK va tRNK protsessingida kesib olinadi (70 rasm).