Hozirgi zamon tabiiy fanlar konsepsiyasi

Statsionar holat nazariyasi. 
Bu nazariyaga ko'ra yer qachonlardir hosil 
bo'lm agan. balki u doim o bo'lgan, shuning uchun unda hayot ilgaridan 
bo'lgan. Bunda hayot kam dan-kam o'zgargan. O 'sim lik va hayvon turlari
133

---

yer yuzida yashagan. Arxiyepiskop A shem ing fikricha, yerning yoshi 6000 
mlrdga teng. Biroq hozirgi zam on olimlarining fikricha, yerning yoshi 4,5— 
5 mlrd ga tengdir. Bu nazariyaga ko ‘ra, qazilm a holda topilgan o ‘sim lik va 
hayvon turlari hozirgi kunda yashayotgan o'sim lik va hayvonlarning kelib 
chiqish holatini isbotlab berolm aydi. Paleontologiya m a’lum otlarini ular 
inkor qilishadi.
4. 
Panspermiya nazariyasi. 
Bu nazariya hayotning birlamchi holda paydo 
bo'lish m exanizm ini tushuntirishni istamaydi. Y a’ni bu nazariya tarafdor- 
larining fikricha, hayot to ‘satdan (birdaniga) paydo bo'lgan, shuning uchun 
buni hayotning paydo boMishini tushuntiruvchi nazariya deb atash m um ­
kin emas. Bu nazariyaga ko'ra, hayot galaktikaning turli joylarida va har xil 
vaqt ichida b ir m arta yoki bir necha m arta paydo bo'lgan bo'lishi m um kin. 
U lar ana shu fikrlarining tasdig'i sifatida yer yuzining u yoki bu joylarida 
paydo bo'layo tgan n o m a’lum uchuvchi obyektlarga (N U O ) va ular bilan 
go'yoki uchib kelayotgan o'zga sayyoraliklar bilan bo'lgan uchrashuvga 
asoslanadilar. Shuni aytish lozim ki, am erikalik va sobiq Ittifoq olim lari­
ning koinot sohasidagi tekshirishlarida bizning quyosh sistem am izning bi- 
ror joyida hayotning borligi to'g'risidagi m a’lum otlar deyarli yo'q.
5. 
Bioxim ik evolyutsiya nazariyasi. 
Astronom lar, geologlar va biologlar- 
ning hisobicha, yerning paydo bo'lganiga 4,5—5 mlrd. yil bo'lgan. Ko'pchilik 
biologlarning tushunchasicha, planetam izning hozirgi holati uning dast­
labki paydo bo 'lg an vaqtidan keskin farq qiladi. Dastlabki vaqtlarda uning 
harorati ju d a baland 4000—8000 °C bo'lgan va planetaning asta-sekin so- 
vushi natijasida uglerod va qiyin eriydigan m etallar to'planib (kondensat- 
siyalanib) yer p o 'stlo g 'in i hosil qilgan. Shunga k o 'ra yer yuzasi ochiq 
(yalang'och) va notekis bo'lgan.V ulqonlarning faol harakati natijasida yer 
p o'stlo g 'i doim o harakatda b o 'lib , uning yana sovushi natijasida siqilib, 
bo'rtm alar va chuqurliklam i hosil qilgan. O 'sha davrlardagi atm osfera hozirgi 
yer atm osferasiga m utlaqo o'xsham agan.
Yengil gazlar, ya’ni vodorod, geliy, azot, kislorod va arg on lar atm os- 
feradan uzoqlashganlar. Biroq bu elem entlardan tashkil topgan oddiy birik- 
m alar plan etad a qolgan. Bunday oddiy birikm alarga suv, am m iak, uglerod 
ikki oksidi ( C 0 2 ) va m etallar kiradi. Yer harorati 100 °C pastga tushm a- 
guncha suv asosan bug' ho latd a bo'lgan.
Yerda hayotning paydo bo'lishi shartlaridan biri, atmosferada kislorodning 
bo'lmasligi bo'lgan. Chunki hozirgi zam onda o'tkazilayotgan tajribalar shuni 
ko'rsatm oqdaki (hayratda qolish m um kin bo'lsa ham ), kislorodga boy bo'lgan 
atm osfera sharoitiga qaraganda kislorodsiz sharoitda organik tirik m oddalar- 
ning asosini tashkil qiluvchi oqsil hosil bo'lishi oson kechadi.