Hozirgi o’zbek

Лексикологияга хос атамалар;
Сўз, ибора, сўз маъноси, синоним, омоним, антоним, пароним, маъно, кўчма маъно, метафора, метонимия, синекдоха, вазифадошлик, атама, неологизм, диалектизм, фаол сўз, ўзлашма сўз, барқарор бирикма (ибора), тасвирий ифода ва бошқалар.


Лексикография
Луғат тузиш билан шуғулланадиган соҳа лексикография дейилади. Луғат сўзларни алфавит тартибида жойлаштириш демакдир.
Луғатлар икки хил бўлади:

1. 
   Энциклопедик луғатлар
   
2. 
   Лингвистик (филологик) луғатлар.
   

Энциклопедик луғатларда бирор шахс, жой ёки бирор давр ҳақида, атрофлича маълумот берилади. Масалан, «Ўзбек энциклопедияси»да Амударё ҳақида қуйидагича маълумот берилган. Ўрта Осиёдаги энг серсув, катта дарё. Амударёни юнон ва римликлар Окус ёки Оксос, араблар Жайҳун, ерли халқлар дастлаб Укус, Вахш сўнгра Омул деб атаганлар (327-бет). Шундан кейин Амударёнинг қаердан бошланиши, узунлиги, ҳавзаси ҳақида тўлиқ маълумот берилган.
Лингвистик луғатлар бир тилли ёки икки тилли луғатларга бўлинади. Бир тилли луғатларда бирор муайян тилнинг сўз бойлиги акс эттирилади.
Ўзбек тилининг қуйидаги лингвистик луғатлари мавжуд:

1. 
   Ўзбек тилининг имло луғати. Бу луғат 60000 дан ортиқ сўз ва сўз шаклларидан иборат бўлиб, унда сўзларнинг тўғри ёзилиши берилган.
   
2. 
   Ўзбек тилининг изоҳли луғати. Бу луғатда 80000 дан ортиқ сўзларнинг маънолари берилган.
   

Шунингдек, ўзбек тилининг синонимлар, антонимлар, омонимлар, паронимлар луғати, фразеологик луғат, морфем луғат, киши исмлари, жой номлари луғати, терс луғат, этимологик луғат, Алишер Навоий асарларини луғати каби. Кўплаб лингвистик луғатлар тузилган.
Икки тиллик луғатларда икки тил сўзларининг таржимаси берилади. Масалан, русча-ўзбекча, ўзбекча-русча луғат.
Бу луғатларнинг ҳар бирида 80000 дан ортиқ сўзлар жамланган ва таржималари берилган.
Луғатлар жуда муҳим маданий бойликдир. Уларнинг амалий аҳамияти қуйидагича:

1. 
   Сўзларни тўғри ёзишга ўргатади (имло луғати).
   
2. 
   Сўз маъноларини тушунтиради (изоҳли луғат).
   
3. 
   Сўзларни бир-бирига солиштириб, тил ўрганишда фойдаланилади (икки тилли луғат).